Brazil và ASEAN cùng hướng tới tương lai thịnh vượng và hòa bình

Brazil và các nước Đông Nam Á đang nỗ lực tăng cường quan hệ đối tác dựa trên các mục tiêu chung về tăng trưởng bền vững, chuyển đổi năng lượng và bao trùm xã hội.

Nhân dịp này, phóng viên TTXVN tại Nam Mỹ đã có cuộc phỏng vấn Tổng thống Lula da Silva về triển vọng phát triển quan hệ giữa Brazil và ASEAN.

Khi ASEAN tiếp tục mở rộng hợp tác với các đối tác ở khu vực châu Á – Thái Bình Dương, việc Brazil tham dự Hội nghị Thượng đỉnh năm nay đánh dấu một bước ngoặt trong ngoại giao liên khu vực. Kính thưa Tổng thống, Ngài nhìn nhận như thế nào về vai trò của Brazil trong mạng lưới quan hệ đối tác đang mở rộng của ASEAN ra ngoài khu vực Châu Á – Thái Bình Dương?

Quan hệ đối tác giữa Brazil và ASEAN là minh chứng cho thấy một tương lai hòa bình, ổn định và tăng trưởng bền vững có thể được xây dựng. Với nền kinh tế bổ trợ và năng động, cùng tầm nhìn chung về một trật tự quốc tế công bằng và bao trùm, chúng ta chứng minh rằng đối thoại và hợp tác trong khu vực Nam Bán cầu có thể thu hẹp khoảng cách và mang lại lợi ích chung.

Trong hơn 25 năm qua, thương mại giữa Brazil và ASEAN đã tăng hơn 16 lần. Năm 2000, kim ngạch thương mại của chúng ta đạt 2,3 tỷ USD. Năm 2024, con số này lên tới 37,2 tỷ USD. Chúng ta có nhiều tiềm năng để đóng góp và hưởng lợi trong khu vực, và quan hệ thương mại có thể phát triển mạnh mẽ hơn nữa. Để tăng cường quan hệ này, tôi sẽ tham dự Hội nghị Thượng đỉnh ASEAN vào Chủ nhật tới tại Malaysia. Đây là lần đầu tiên một Tổng thống Brazil tham dự Hội nghị Thượng đỉnh ASEAN.

Quan hệ thương mại chỉ là một phần trong quan hệ đối tác rộng lớn hơn rất nhiều của chúng ta. Việc thông qua Các lĩnh vực hợp tác thực tiễn giai đoạn 2024-2028 vào năm 2023 chứng tỏ phạm vi rộng của chương trình nghị sự chung. Cùng nhau, chúng ta đề xuất các giải pháp ứng phó biến đổi khí hậu, đảm bảo an ninh lương thực, thúc đẩy chuyển đổi năng lượng và chuyển đổi số.

Brazil được biết đến nhờ các thành tựu tiên phong về năng lượng sạch, nhiên liệu sinh học và chính sách xã hội sáng tạo, cải thiện đời sống hàng triệu người. Theo Ngài, kinh nghiệm của Brazil trong các lĩnh vực này có thể đóng góp thế nào cho chương trình phát triển bền vững của ASEAN?

Trong lĩnh vực năng lượng, bên cạnh việc sở hữu một trong những cơ cấu năng lượng sạch nhất thế giới, Brazil có hơn 5 thập kỷ phát triển và sử dụng ethanol làm nhiên liệu. Chúng tôi đã thử nghiệm thành công các mô hình chính sách công và có thể chia sẻ chuyên môn kỹ thuật, công nghệ và tài chính trong lĩnh vực này.

Brazil cũng là đối tác chiến lược quan trọng trong việc đảm bảo an ninh lương thực cho 672 triệu người dân ASEAN. Là một trong những nước xuất khẩu protein động vật và ngũ cốc lớn nhất thế giới, Brazil có vị thế thuận lợi để đáp ứng nhu cầu nhập khẩu tăng cao của khối.

Bên cạnh đó, Brazil cung cấp cho ASEAN kinh nghiệm nhiều thập kỷ về chính sách công và chuyên môn kỹ thuật hỗ trợ sản xuất lương thực địa phương. Các chương trình liên kết nông hộ gia đình với thị trường và các cơ quan hành chính công của Brazil, như Chương trình bữa ăn học đường quốc gia, là mô hình có thể áp dụng tại các nước khác.

Chúng tôi cũng đã cùng thành lập Liên minh toàn cầu chống đói nghèo, hiện có 8 quốc gia ASEAN là thành viên. Tất cả dựa trên niềm tin rằng không có tiến bộ thực sự nếu thiếu công bằng xã hội.

Trong lĩnh vực công nghệ cao và đổi mới sáng tạo, tiềm năng hợp tác là rất lớn. ASEAN sở hữu những nền kinh tế số năng động nhất thế giới và các trung tâm đổi mới trong các ngành như bán dẫn, trong khi Brazil có hệ sinh thái sôi động gồm các startup và giải pháp công nghệ tập trung vào bao trùm xã hội, số hóa dịch vụ công và chuyển đổi tài chính.

Hệ thống thanh toán nhanh PIX, và nền tảng GOV.BR – hợp nhất các dịch vụ chính phủ – là những ví dụ về cách công nghệ dân chủ hóa quyền tiếp cận dịch vụ thiết yếu. Được thế giới công nhận về quy mô và hiệu quả, những sáng kiến này của Brazil có thể mang lại lợi ích cho cộng đồng ở các khu vực khác.

Bên cạnh hợp tác kinh tế và công nghệ, Brazil và ASEAN chia sẻ quan điểm hòa bình, ổn định và chủ nghĩa phổ quát làm nền tảng cho một trật tự quốc tế công bằng. Cam kết chung về giải trừ vũ khí, minh chứng qua việc là vùng phi hạt nhân, thể hiện niềm tin rằng an ninh tập thể nên dựa trên hợp tác, không dựa trên sức mạnh áp đặt.

Chúng tôi cũng nhận thấy hệ thống đa phương đang đối mặt với khủng hoảng chưa từng có. Sự đình trệ của Tổ chức thương mại thế giới (WTO) và Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc, nhấn mạnh nhu cầu cấp bách cần tiến hành cải cách, củng cố đa phương và thúc đẩy quản trị toàn cầu trở nên bao trùm, hợp pháp và đại diện hơn. Đây là một trong những ưu tiên của chúng tôi trong vai trò Chủ tịch BRICS năm nay, cũng như khi Brazil là Chủ tịch G20 năm 2024.

Tháng 11 tới, Brazil sẽ đăng cai COP30 tại Amazon. Điều này khẳng định vai trò lãnh đạo của Brazil trong hành động bảo vệ khí hậu và môi trường. Kính thưa Tổng thống, Brazil có thể hợp tác chặt chẽ với ASEAN như thế nào để tăng cường cuộc chiến toàn cầu chống biến đổi khí hậu?

Về môi trường, Brazil là quốc gia có đa dạng sinh học lớn nhất thế giới, trong khi ASEAN chiếm khoảng 25% loài động thực vật. Tháng tới, chúng tôi sẽ tổ chức COP30 ngay tại trái tim Amazon, phản ánh sự cấp bách đặt con người vào trung tâm các cuộc thảo luận về khí hậu. Chúng tôi tin rằng không có giải pháp hiệu quả cho rừng mưa nhiệt đới nếu thiếu sự lãnh đạo của người dân bản địa sinh sống ở khu vực này.

Tại COP30, chúng tôi sẽ ra mắt Quỹ rừng nhiệt đới mãi mãi” (Tropical Forests Forever Facility – TFFF), một công cụ sáng tạo bảo tồn rừng. TFFF công nhận rừng cung cấp các dịch vụ hệ sinh thái quan trọng cho điều hòa khí hậu. Mô hình quỹ đưa ra cơ chế bồi thường đến 4 USD cho mỗi ha rừng được bảo vệ. Đây không phải là khoản quyên góp mà là nguồn đầu tư cho nhân loại và sự sống trên Trái Đất.

Thông qua hợp tác và tình hữu nghị, Brazil và ASEAN chứng minh rằng quan hệ quốc tế có thể mang lại lợi ích cho mọi bên trong mối quan hệ đôi bên cùng có lợi. Cùng nhau, chúng ta có cơ hội khắc phục những bất công và xây dựng một tương lai thịnh vượng, bền vững và hòa bình cho tất cả mọi người.

TTXVN trân trọng cảm ơn Tổng thống Luiz Inácio Lula da Silva đã trả lời phỏng vấn và chia sẻ những quan điểm quý giá về hợp tác giữa Brazil và ASEAN!