Trưởng đoàn đàm phán Brexit của Anh David Frost (trái) trong cuộc đàm phán về thỏa thuận hậu Brexit với đại diện Liên minh châu Âu ở Brussels, Bỉ ngày 29/6/2020. Ảnh: AFP/TTXVN
Bộ trưởng phụ trách Brexit của Anh, ông David Frost, cho biết Anh muốn tìm ra cách tiếp cận chung với EU để giải quyết những mâu thuẫn trong triển khai Nghị định thư Bắc Ireland. Tuy nhiên, ở thời điểm hiện tại, Chính phủ Anh vẫn cân nhắc mọi lựa chọn và sẽ đệ trình các đề xuất giúp giải quyết vấn đề lên Quốc hội Anh xem xét trước thời gian nghỉ Hè của cơ quan này. Quốc hội Anh sẽ tạm nghỉ Hè vào ngày 22/7. Trước đó, Thủ tướng Boris Johnson đã không loại trừ khả năng đình chỉ triển khai nghị định thư này .
Thỏa thuận Brexit giữa Anh và EU bao gồm Nghị định thư Bắc Ireland, trong đó vùng lãnh thổ này sẽ tiếp tục tuân thủ các quy định của thị trường chung và liên minh thuế quan EU còn những vùng lãnh thổ khác của Anh hoàn toàn tách khỏi những quy định này. Nghị định thư trên giúp duy trì hòa bình tại vùng lãnh thổ Bắc Ireland vì tránh được việc thiết lập biên giới với CH Ireland, điều kiện quan trọng giúp chấm dứt cuộc xung đột kéo dài 3 thập niên từng xảy ra tại đây. Dù vậy, điều này khiến không ít người dân vốn ủng hộ Chính phủ Anh tại Bắc Ireland cảm thấy không hài lòng vi lo ngại nguy cơ vùng này bị chia cắt khỏi Vương quốc liên hiệp Anh.
Trong khi đó, sau khi nghị định thư được triển khai, lưu thông hàng hóa từ lục địa Anh sang Bắc Ireland cũng bị đình trệ dẫn tới các cuộc biểu tình phản đối tại vùng lãnh thổ này. Anh và EU cũng phát sinh mâu thuẫn khi London muốn gia hạn thời gian miễn kiểm tra với một số mặt hàng thiết yếu từ Anh sang Bắc Ireland nhưng EU phản đối và dọa kiện vì cho rằng hành động đơn phương trên vi phạm thỏa thuận. Mới đây, 2 bên đạt đồng thuận về việc gia hạn thời gian miễn kiểm tra với các sản phẩm thịt đông lạnh từ các vùng còn lại của Anh sang Bắc Ireland tới ngày 30/9.
Tuy nhiên, ông Frost nêu rõ đây mới chỉ là một phần của vấn đề, cáo buộc EU quá nguyên tắc và không linh hoạt, không nhìn nhận đầy đủ về tầm quan trọng của việc cân bằng giữa các hoạt động kiểm tra hải quan và mục tiêu bảo vệ hòa bình tại vùng Bắc Ireland. Ông Frost cũng khẳng định sẽ không áp dụng luật của EU về các nông sản trong giải quyết những mâu thuẫn liên quan vùng Bắc Ireland, cho rằng việc làm này không phải là giải pháp. Hồi tuần trước, EU kêu gọi Anh cân nhắc một thỏa thuận theo mô hình thỏa thuận giữa khối này và Thụy Sĩ về các nông sản để tháo gỡ bế tắc trong vấn đề thương mại ở vùng lãnh thổ bắc Ireland.