Trong ảnh: Nhân viên y tế lấy mẫu xét nghiệm COVID-19 tại Seoul, Hàn Quốc. Ảnh: YONHAP/TTXVN
Trước đó, các nhà nghiên cứu cho rằng khoảng 1/5 người mắc COVID-19 là không triệu chứng. Vấn đề này đã gây khó khăn trong việc kiểm soát các đợt bùng phát, ngay cả khi triển khai xét nghiệm diện rộng. Tuy nhiên, một cuộc bình duyệt quốc tế mới đối với gần 100 nghiên cứu tại nhiều quốc gia đã chỉ ra rằng có đến 40,5% người dương tính với virus SARS-CoV-2 có thể là “người lây lan thầm lặng”.
Những nghiên cứu này được tiến hành vào năm đầu tiên của dịch COVID-19, khi chủng virus SARS-CoV-2 ban đầu và biến thể Alpha chiếm đa số ca trên toàn thế giới. Do vậy, hiện chưa rõ các biến thể mới hơn, dễ lây nhiễm hơn như Omicron và Delta gây tỷ lệ ra sao.
Nhóm nhà bình duyệt tại Đại học Bắc Kinh (Trung Quốc) phát hiện các ca mắc không triệu chứng là phổ biến nhất ở phụ nữ mang thai, với 54% không có dấu hiệu của bệnh. Họ không suy đoán nguyên nhân đứng đằng sau trường hợp trên, nhưng lưu ý rằng các bà mẹ tương lai nhiều khả năng được xét nghiệm COVID-19 hơn người bình thường.
Nhóm nghiên cứu viết rằng tỷ lệ người mắc không có triệu chứng cao như vậy đã làm nổi bật về nguy cơ tiềm ẩn mà những “người lây lan thầm lặng” gây ra. Các trường hợp này chỉ có thể được xác định thông qua xét nghiệm diện rộng cũng như truy vết tiếp xúc chặt chẽ.
Thống kê tỷ lệ mắc không triệu chứng ở các nhóm đối tượng nhiễm virus SARS-COV-2. Từ trái qua: Tỷ lệ chung, phụ nữ mang thai, hành khách đi máy bay hoặc tàu biển, nhân viên và cư dân tại viện dưỡng lại, bệnh nhân và nhân viên y tế. Ảnh: Daily Mail
Theo Dịch vụ Y tế Quốc gia (NHS) Anh, các triệu chứng chính của COVID-19 là sốt, ho, mất vị giác hoặc khứu giác. Dù vậy, khi biến thể Omicron xuất hiện, giới chuyên gia cảnh báo rằng các triệu chứng của bệnh có phạm vi rộng hơn và trở nên nhẹ hơn, ví dụ giống như cảm lạnh. Điều này có thể tiếp tục thúc đẩy sự lây lan của nó.
Nhóm bình duyệt tại Bắc Kinh đã tìm kiếm cơ sở dữ liệu trên tạp chí khoa học PubMed, EMBASE và ScienceDirect vào tháng 2 vừa qua để tổng hợp lại những nghiên cứu về mắc COVID-19 không triệu chứng. Họ đã xác định 95 nghiên cứu, liên quan đến 29,7 triệu người đã xét nghiệm COVID-19.
Kết quả nghiên cứu vừa được đăng trên tạp chí JAMA Network Open cho thấy 0,25% trong số toàn bộ người từng làm xét nghiệm COVID-19 là người mắc không triệu chứng. Tỷ lệ là đặc biệt cao hơn ở người già và nhân viên tại các cơ sở dưỡng lão (4,5%), hành khách đi máy bay hoặc tàu biển (2%) và phụ nữ mang thai (2,34%).
Nhưng khi xét giữa những người dương tính, tỷ lệ người mắc không triệu chứng chung là 40,5%. Và số liệu này ở phụ nữ mang thai là cao hơn với 54,1%, hành khách đi máy bay hoặc tàu biển là 52,9%, và người già cùng nhân viên viện dưỡng lão là 47,5%.
Đáng lưu ý, tỷ lệ ca mắc không triệu chứng là khác biệt giữa các khu vực trên thế giới. Gần 1/2 người mắc COVID-19 ở Mỹ là không có triệu chứng (46,3%), trong khi con số này ở châu Âu là 44,2% và 27.6% tại châu Á.
Các chuyên gia chỉ ra rằng trường hợp nhiễm không triệu chứng thường gặp hơn tại những quốc gia phát triển và ở người trẻ tuổi. Trong các nghiên cứu ở những người dưới 20 tuổi, 60,2% trường hợp là không có triệu chứng, trong khi gần một nửa số người từ 20 - 39 tuổi không có triệu chứng.
Nhóm nhà bình duyệt giải thích rằng những người không có triệu chứng hoàn toàn có thể lây nhiễm virus cho người khác khi tải lượng virus trong mẫu phẩm dịch hầu họng của họ tương đương với những người có triệu chứng.
“Người lây lan thầm lặng” có thể làm bùng phát dịch bệnh tại nhà riêng và các cơ sở khác. Do đó, các ca nhiễm không triệu chứng nên được xem như một nguồn phát tán COVID-19 quan trọng trong cộng đồng khi đời sống của người dân tại phần lớn quốc gia trên thế giới đang dần quay trở lại mức bình thường.