Đường huyết mạch liên tục xuống cấp
Chỉ sau một thời gian ngắn được đầu tư nâng cấp, sửa chữa trong năm 2020 – 2021, ngay thời điểm đầu năm 2023, nhiều đoạn trên Tỉnh lộ 681 lại bắt đầu xuống cấp. Trên toàn tuyến xuất hiện nhiều “ổ gà”, “ổ voi”, gây khó khăn cho việc đi lại và vận chuyển hàng hóa.
Vào cao điểm mùa mưa, tức khoảng đầu tháng 7/2023, nhiều đoạn, vị trí trên Tỉnh lộ 681 tiếp tục xuống cấp trầm trọng. Nhiều vị trí trên mặt đường tiếp tục xuất hiện thêm “ổ gà”, “ổ voi”, việc đi lại, vận chuyển hàng hóa rất khó khăn. Hệ thống thoát nước tại nhiều đoạn cũng hư hỏng, làm sạt trượt nhiều vị trí tiếp giáp nền đường.
Từ đầu tháng 8/2023, mưa liên tục trên diện rộng, kéo dài với lượng mưa rất lớn đã làm tuyến đường bị hư hỏng xuống cấp nhanh và xảy ra hiện tượng lún, nứt nền mặt đường thuộc đoạn tuyến Km25+100 ÷ Km25+950, đoạn qua xã Quảng Tâm, huyện Tuy Đức. Trong đó, có nhiều đoạn tuyến xuất hiện nhiều vết rạn nứt (bề rộng khoảng 30cm ÷ 35cm) và sụt lún dạng vòng cung. Nền đất, nền nhà của các hộ dân phía ta luy âm (bên phải tuyến theo hướng lưu thông từ huyện Đắk R’lấp vào huyện Tuy Đức) xuất hiện nhiều vết nứt (rộng từ 10cm-20cm). UBND tỉnh Đắk Nông sau đó đã phải công bố tình huống khẩn cấp về thiên tai để ứng phó đối với khu vực này.
Bà Nguyễn Thị Mốt, trú xã Quảng Tâm, huyện Tuy Đức cho biết, vào mùa mưa, liên tục xảy ra các vụ xe máy té ngã khi di chuyển trên Tỉnh lộ 681. Mỗi khi trời mưa lớn, nước không kịp thoát nên các phương tiện đi qua đây phải rất cẩn trọng để tránh đi vào các hố nước. Đây là tuyến đường chính để bà con đi lại, giúp địa phương có điều kiện phát triển. Người dân mong mỏi, tuyến đường sẽ sớm được đầu tư kiên cố, chắc chắn và giúp việc đi lại an toàn hơn.
Tại bon Bu N’đơr A, xã Đắk R’tíh, một số hộ dân sinh sống hai bên đường đã tự bỏ tiền túi, vá lại các đoạn đường xuống cấp trên Tỉnh lộ 681. Tại một số vị trí nguy hiểm, người dân còn đặt các vật dụng để cảnh báo xe máy không đi vào.
Theo các hộ dân, đường hư hỏng một phần do việc sửa chữa tạm bợ, không đảm bảo chất lượng, thêm nữa là lưu lượng xe nhiều, nhất là xe quá tải tránh các trạm thu phí và việc kiểm soát của cảnh sát giao thông trên đường Hồ Chí Minh.Cùng với đó, nhiều đoạn hai bên đường không có mương thoát nước gây ách tắc dòng chảy, làm ảnh hưởng đến chất lượng công trình.
Theo đánh giá của lãnh đạo UBND huyện Tuy Đức, đây là tuyến đường huyết mạch, có vai trò quan trọng và góp phần thúc đẩy sự phát triển kinh tế - xã hội của địa phương. Đây cũng là tuyến đường chính người dân huyện Tuy Đức sử dụng để kết nối với đường Hồ Chí Minh đoạn qua huyện Đắk R’lấp.
Cũng theo lãnh đạo UBND huyện Tuy Đức, việc xuất hiện nhiều vị trí hư hỏng, xuống cấp không chỉ ảnh hưởng tới việc đi lại, mà còn ảnh hưởng tới niềm tin của người dân về chất lượng công trình, vốn được cải tạo, nâng cấp khá tạm bợ và nhiều lần trong khoảng 10 năm trở lại đây.
Cần nâng cấp, mở rộng tổng thể
Theo đại diện Sở Giao thông Vận tải Đắk Nông, Tỉnh lộ 681 có tổng chiều dài 36km, trong đó có 4,5km (Km31+500 -:- Km36) đã được đầu tư cải tạo, nâng cấp (thuộc dự án hỗ trợ phát triển biên giới – tiểu dự án tỉnh Đắk Nông). Các đoạn còn lại quy mô đường cấp IV, mặt đường đá dăm, láng nhựa.
Cũng theo đại diện Sở Giao thông Vận tải Đắk Nông, đây là tuyến đường huyết mạch của tỉnh, nối thông hai huyện Đắk R’Lấp - Tuy Đức, kết nối với đường Hồ Chí Minh (Quốc lộ 14 cũ), ra cửa khẩu Bu P’răng (xã Quảng Trực, huyện Tuy Đức) và có ý nghĩa hết sức quan trọng trong việc phục vụ nhu cầu đi lại vận chuyển hàng hóa, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo quốc phòng - an ninh của tỉnh.
Theo quy hoạch đã được phê duyệt, tuyến đường được quy hoạch với quy mô đường cấp III. Thời gian qua tỉnh Đắk Nông đã có chủ trương đầu tư dự án, đã nhiều lần kiến nghị Trung ương hỗ trợ kinh phí để thực hiện đầu tư dự án theo quy mô quy hoạch nhưng do khó khăn chưa cân đối được nguồn vốn nên dự án chưa được triển khai thực hiện.
Vào tháng 2/2023, UBND tỉnh Đắk Nông đã có Văn bản số 758/UBND-KT, kiến nghị Thủ tướng Chính phủ, Bộ Tài chính hỗ trợ Ngân sách Trung ương để thực hiện đầu tư nâng cấp, mở rộng tuyến đường theo quy mô quy hoạch với tổng kinh phí khoảng 700 tỷ đồng.
Theo báo cáo của Ban Quản lý các dự án đầu tư xây dựng tỉnh Đắk Nông, sau đợt sụt lún bất thường vào tháng 8/2023, nhiều đoạn trên tuyến Tỉnh lộ 681 xuất hiện hư hỏng móng, mặt đường, gây khó khăn cho việc đi lại. Tổng chiều dài bị hư hỏng móng, mặt đường khoảng 15km.
Việc xuất hiện các vết nứt, sụt lún nêu trên có nguy cơ dẫn đến sạt, trượt nền đường, nền đất của các hộ dân bên phía taluy âm (bên phải tuyến theo hướng lưu thông từ huyện Đắk R’lấp vào huyện Tuy Đức), gây mất an toàn giao thông trên đoạn tuyến và ảnh hưởng đến cuộc sống, an toàn của các hộ dân trong khu vực.
Theo thông tin của Đoàn khảo sát do Liên đoàn Bản đồ địa chất miền Nam (Cục địa chất Việt Nam, thuộc Bộ Tài Nguyên và Môi trường) thì cung trượt dài khoảng 800m, rộng khoảng 50m và có nguy có trượt và sạt lở rất cao.
Cũng theo đại diện Sở Giao thông Vận tải Đắk Nông, với tầm quan trọng của tuyến đường và hiện trạng tuyến đường đã bị hư hỏng, lún nứt, nguy cơ cơ xảy ra sụt trượt nền đường, gây mất an toàn giao thông và nguy cơ chia cắt giao thông rất cao nên việc đầu tư dự án ứng phó, phòng chống, khắc phục hậu quả thiên tai đối với tuyến Tỉnh lộ 681 là hết sức cần thiết và cấp bách.
Hiện việc cải tạo nâng cấp Tỉnh lộ 681 đã được các ngành chức năng tỉnh Đắk Nông nghiên cứu, khảo sát kỹ và Sở Giao thông Vận tải Đắk Nông đã kiến nghị 2 phương án. Phương án thứ nhất là đầu tư hoàn chỉnh theo quy hoạch là đường cấp III với nền đường rộng 9m, mặt đường rộng 8m. Tổng kinh phí, bao gồm cả xử lý đoạn tuyến bị sụt lún hơn 700 tỷ đồng.
Phương án thứ 2 là sử dụng cơ sở nền, mặt đường, hệ thống thoát nước hiện tại (nền đường 7,5m, mặt đường 5,5m), chỉ đầu tư khắc phục tăng cường mặt đường các đoạn hư hỏng, xuống cấp, lứn nứt, có nguy cơ sạt trượt nền mặt đường. Tổng kinh phí 150 tỷ đồng.
Liên quan tới việc bố trí vốn cải tạo, nâng cấp Tỉnh lộ 681, cuối tháng 8/2023, UBND tỉnh Đắk Nông đã có công văn gửi Bộ Kế hoạch và Đầu tư đề xuất các dự án bố trí từ vốn đã đưa vào dự phòng kế hoạch đầu tư công trung hạn vốn ngân sách trung ương giai đoạn 2021 – 2025. Theo UBND tỉnh Đắk Nông, hiện hơn 30km đường Tỉnh lộ 681 đã bị xuống cấp nghiêm trọng. Việc sửa chữa, khắc phục trước mắt trong các năm qua chỉ giải quyết việc đi lại tạm thời cho người dân và tuyến đường vẫn liên tục hư hỏng, xuống cấp, khiến việc đi lại càng ngày càng khó khăn.
UBND tỉnh Đắk Nông khẳng định Tỉnh lộ 681 là tuyến đường mang tính động lực kinh tế, hướng đến cửa khẩu với nước bạn Campuchia và đi qua địa bàn huyện Tuy Đức. Việc đầu tư nâng cấp, mở rộng Tỉnh lộ 681 đi cửa khẩu Bu Prăng sẽ góp phần đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo quốc phòng - an ninh khu vực biên giới./.
KIẾN NGHỊ SỚM XÂY DỰNG CÁC TÁI ĐINH CƯ
Theo báo cáo của UBND huyện Tuy Đức, khu vực xảy ra hiện tượng sụt, lún, nứt nền mặt đường trên Tỉnh lộ 681 ảnh hưởng đến 1 cây xăng tư nhân và 63 hộ dân hai bên đường. Nguyên nhân sụt lún, nứt mặt đường là do mưa lớn, kéo dài làm cho nền đất bị gẫy, mạch nước ngầm hoạt động mạnh. Thêm nữa, khu vực này nhiều hộ dân san ủi, đổ đất, làm nhà mặt đường phía taluy âm (bên phải tuyến theo hướng lưu thông từ huyện Đắk R’lấp đi huyện Tuy Đức).
Hiện nay, UBND huyện Tuy Đức đã có công văn đề nghị UBND tỉnh Đắk Nông cho chủ trương lập dự án tái định cư cho các hộ dân bị ảnh hưởng do thiên tai, bố trí ổn định cho 80 hộ dân (55 hộ bị ảnh hưởng do thiên tai và 25 hộ dự phòng) với kinh phí đầu tư 20 tỷ đồng. Diện tích đất thực hiện dự án khoảng 4ha tại khu vực thôn 5, xã Quảng Tâm, huyện Tuy Đức.
Cũng liên quan tới tái định cư cho người dân bị ảnh hưởng bởi sạt lở, UBND huyện Tuy Đức cũng đề nghị UBND tỉnh Đắk Nông cấp kinh phí để xây dựng khu tái định cư cho gần 100 hộ dân bị ảnh hưởng bởi tình trạng sụt lún, sạt trượt tại 2 Bon Bu K’rắc và bon Bu P’răng 1A (xã biên giới Quảng Trực). Dự kiến, khu tái định cư sẽ được xây dựng tại Bon Đắk Huýt cùng xã với diện tích 5ha, kinh phí khoảng 33 tỷ đồng.