Khách hàng giao dịch tại Hội sở Vietcombank. Ảnh tư liệu: Trần Việt/TTXVN
Theo đó, Ngân hàng TMCP Kỹ thương Việt Nam (Techcombank) đã trình tới cổ đông phương án tăng vốn từ hơn 35.225 tỷ đồng lên trên 70.450 tỷ đồng thông qua phát hành cổ phiếu từ nguồn vốn chủ sở hữu. Nguồn vốn chủ sở hữu dự kiến được sử dụng để tăng vốn điều lệ bao gồm: lợi nhuận sau thuế chưa phân phối, quỹ dự trữ bổ sung vốn điều lệ và thặng dư vốn cổ phần căn cứ trên Báo cáo tài chính kiểm toán riêng và Báo cáo tài chính hợp nhất năm 2023 đã được kiểm toán của Techcombank.
Tỷ lệ phát hành dự kiến là 100%, tức cổ đông sở hữu 100 cổ phiếu được hưởng quyền sẽ được nhận thêm 100 cổ phiếu mới. Phương án phát hành dự kiến theo phương thức thực hiện quyền. Đối tượng phát hành là tất cả cổ đông hiện hữu có tên trong danh sách tại ngày chốt danh sách cổ đông để thực hiện quyền nhận cổ phiếu từ việc tăng vốn điều lệ từ phát hành cổ phiếu từ nguồn vốn chủ sở hữu.
Không riêng Techcombank, Đại hội cổ đông thường niên của Ngân hàng TMCP Quân đội (MB) cũng vừa thông qua tờ trình về việc tăng vốn điều lệ thêm hơn 8.579 tỷ đồng trong năm 2024. Trong đó, song song với việc tăng vốn thêm 7.959 tỷ đồng thông qua chia cổ tức bằng cổ phiếu, MB sẽ tiếp tục kế hoạch phát hành riêng lẻ thêm 62 triệu cổ phiếu, tương đương mức tăng vốn điều lệ là 620 tỷ đồng.
Thời gian thực hiện từ năm 2024 đến quý II/2025. Trước đó, MB đã hoàn tất phát hành riêng lẻ 73 triệu cổ phiếu cho hai cổ đông là SCIC và Viettel. Sau khi hoàn thành hai kế hoạch tăng vốn trên, vốn điều lệ của MB dự kiến sẽ tăng lên 61.643 tỷ đồng, tăng 18% so với năm 2023.
Trước đó, cổ đông Ngân hàng TMCP Bưu điện Liên Việt (LPBank) đã thông qua phương án chào bán thêm tối đa 800 triệu cổ phiếu cho cổ đông hiện hữu để tăng vốn điều lệ từ 25.576 tỷ đồng lên 33.576 tỷ đồng với giá chào bán tối thiểu là 10.000 đồng/cổ phiếu.
Đại hội đồng thời tán thành đề xuất không thực hiện 2 phương án tăng vốn điều lệ đã được thông qua tại đại hội cổ đông thường niên 2023 gồm: chào bán 300 triệu cổ phiếu riêng lẻ cho nhà đầu tư nước ngoài và phát hành 10 triệu cổ phiếu theo chương trình lựa chọn cho người lao động (ESOP).
Tương tự tại Ngân hàng TMCP Đông Nam Á (SeABank), Ngân hàng TMCP Phương Đông (OCB), Ngân hàng TMCP Á Châu (ACB), Ngân hàng TMCP Quốc tế Việt Nam (VIB), Ngân hàng TMCP Nam Á (Nam A Bank)... Trong đó, SeABank tăng vốn điều lệ từ 24.957 tỷ đồng lên 30.000 tỷ đồng; OCB đặt mục tiêu tăng vốn điều lệ thêm 4.168 tỷ đồng lên 24.717 tỷ đồng; ACB tăng vốn điều lệ thêm 5.800 tỷ đồng lên thành 44.666 tỷ đồng; VIB tăng vốn điều lệ từ 25.368 tỷ đồng lên 29.791 tỷ đồng và Nam A Bank tăng vốn điều lệ từ 10.580 tỷ đồng lên 13.725 tỷ đồng...
"Cuộc đua" tăng vốn vẫn chưa dừng lại ở đó khi các tờ trình về phương án tăng vốn điều lệ vẫn còn xuất hiện trong dự thảo tài liệu họp đại hội cổ đông của nhiều ngân hàng sắp diễn ra trong tuần tới. Đơn cử như kế hoạch tăng vốn thêm hơn 6.000 tỷ đồng của Ngân hàng TMCP Hàng hải Việt Nam (MSB) đưa vốn điều lệ lên mức 26.000 tỷ đồng hay kế hoạch tăng thêm hơn 1.000 tỷ đồng vốn điều lệ của Ngân hàng TMCP Việt Nam Thương Tín (VietBank)...
Còn tại nhóm các ngân hàng lớn "big 4", kế hoạch tăng vốn cũng đang được cổ đông đặc biệt quan tâm.
Ngân hàng TMCP Ngoại thương Việt Nam (Vietcombank) dự kiến trình cổ đông thông qua phương án dùng 21.700 tỷ đồng lợi nhuận năm 2022 để chia cổ tức bằng cổ phiếu. Phương án cần trình lên Ngân hàng Nhà nước để xin ý kiến. Nếu hoàn thành, vốn điều lệ của Vietcombank sẽ lên hơn 77.500 tỷ đồng.
Trước đó, Vietcombank đã phát hành 856,6 triệu cổ phiếu để trả cổ tức theo tỷ lệ 18,1% từ lợi nhuận còn lại của năm 2019 và 2020. Vốn điều lệ của ngân hàng theo đó tăng từ 47.325 tỷ đồng lên 55.891 tỷ đồng.
Ngân hàng TMCP Công Thương Việt Nam (VietinBank) cũng dự kiến dùng toàn bộ gần 14.000 tỷ đồng lợi nhuận riêng lẻ sau thuế năm 2023 và sau khi trích lập các quỹ để chia cổ tức bằng cổ phiếu theo phê duyệt của cơ quan Nhà nước.
Trong năm 2023, VietinBank đã phát hành hơn 564 triệu cổ phiếu để trả cổ tức, tỷ lệ 11,7415% từ nguồn lợi nhuận sau thuế, sau trích quỹ và chia cổ tức bằng tiền mặt năm 2020. Vốn điều lệ của VietinBank đã tăng từ 48.057 tỷ đồng lên gần 53.700 tỷ đồng.
Cập nhật thống kê của Ngân hàng Nhà nước cho thấy tính đến tháng 1/2024, tổng vốn điều lệ của toàn hệ thống là hơn 1 triệu tỷ đồng, tăng 0,7% so với cuối năm 2023. Trong đó, nhóm ngân hàng thương mại nhà nước có tổng vốn điều lệ 217.882 tỷ đồng, tương đương cuối năm 2023; nhóm ngân hàng thương mại cổ phần có tổng vốn điều lệ 543.191 tỷ đồng, tăng 0,12%; nhóm ngân hàng liên doanh, nước ngoài có tổng vốn điều lệ 163.165 tỷ đồng, không thay đổi so với cuối năm 2023.
Cũng theo thống kê trên, hệ số an toàn vốn (CAR) của các tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài áp dụng theo Thông tư 41/2016/TT-NHNN tính đến tháng 1/2024 đạt 11,84%, trong đó nhóm ngân hàng thương mại nhà nước đạt 9,72%, nhóm ngân hàng thương mại cổ phần đạt 11,89%.
Theo giới chuyên gia, nhu cầu tăng vốn điều lệ của các ngân hàng xuất phát từ việc gia tăng tỷ lệ dự phòng rủi ro, gia tăng nguồn vốn trung và dài hạn, đẩy mạnh đầu tư vào công nghệ... và đặc biệt là cải thiện hệ số an toàn vốn (CAR).
"Mặc dù hệ số CAR của các ngân hàng Việt Nam đã có sự cải thiện, nhưng vẫn chưa đạt được tiêu chuẩn quốc tế và mức trung bình của ngành ngân hàng trong khu vực. So với bình quân của các quốc gia như Indonesia (22,6%), Philippines (17,2%), Singapore (17,1%), Thái Lan (19,6%) và Malaysia (18,5%), hệ số CAR của ngân hàng Việt Nam vẫn đang ở mức thấp", Chuyên gia kinh tế, TS Nguyễn Trí Hiếu nhận định.
Đồng thời, vị chuyên gia đánh giá nhiều ngân hàng tại Việt Nam chưa thực hiện đầy đủ các trụ cột của Basel II, trong khi một số nước trong khu vực đã áp dụng Basel III hoặc một phần của nó. Do đó, việc tăng vốn điều lệ được coi là cần thiết để nâng cao năng lực tài chính và đảm bảo tính ổn định của hệ thống ngân hàng trong nước.
Dự báo năm 2024 sẽ tiếp tục là năm đầy thách thức cho ngành ngân hàng khi rủi ro nợ xấu có xu hướng gia tăng. Vốn điều lệ vì thế đóng vai trò quan trọng như một "bộ đệm", đem lại nguồn lực cần thiết cho các ngân hàng đối phó với những thách thức và biến động trong môi trường kinh tế không ổn định; tạo điều kiện thuận lợi hơn để tiếp tục hỗ trợ doanh nghiệp, người dân phục hồi hoạt động sản xuất và kinh doanh.