Binh sĩ Ukraine huấn luyện tại khu vực Mykolaiv ngày 14/5. Ảnh: Kyodo/TTXVN
Theo dữ liệu chính thức, gần 95.000 vụ án hình sự đã được mở kể từ năm 2022 đối với những người lính "vắng mặt không có phép" (AWOL) và đào ngũ trên chiến trường. Số lượng các vụ án đã tăng mạnh theo năm, kể từ khi xung đột Nga-Ukraine bùng phát. Đáng chú ý, 2/3 trong số đó được ghi nhận trong năm 2024.
Hiện tại, một số đơn vị đang bổ sung quân số qua việc chấp nhận những người lính trước đó liệt vào nhóm "vắng mặt không có phép".
"Vắng mặt không có phép" được coi là tội nhẹ hơn trong quân đội Ukraine. Một dự luật gần đây đã được ký thành luật quy định rằng lần đầu tiên binh sĩ tự ý rời đơn vị sẽ không bị coi là tội phạm, không những vậy, họ được phép quay trở lại phục vụ trong quân ngũ.
Đại tá Oleksandr Hrynchuk, Phó tư lệnh cảnh sát quân sự Ukraine, ngày 3/12 chia sẻ với các phóng viên rằng có 6.000 binh sĩ "vắng mặt không có phép" đã trở lại quân ngũ trong tháng qua, bao gồm 3.000 người trong vòng 72 giờ kể từ khi luật được ký.
Đào ngũ đang khiến quân đội Ukraine thiếu hụt nguồn nhân lực cần thiết và làm tê liệt các kế hoạch chiến đấu của họ. Nhiều binh sĩ Ukraine, mệt mỏi và đau khổ, đã rời bỏ vị trí chiến đấu và tiền tuyến.
Một số người xin nghỉ phép vì lý do y tế rồi không bao giờ quay trở lại, bị ám ảnh bởi chiến tranh và mất nhuệ khí. Những người khác bất đồng với chỉ huy và không tuân theo mệnh lệnh. Nhà phân tích quân sự Oleksandr Kovalenko tại Kiev nhận định: "Vấn đề này rất nghiêm trọng. Đây là năm thứ ba của xung đột và vấn đề này sẽ chỉ ngày càng trầm trọng hơn".
Vào cuối tháng 10, hàng trăm binh sĩ thuộc Lữ đoàn 123 của Ukraine đã bỏ vị trí của họ ở thị trấn phía Đông Vuhledar. Họ trở về nhà ở vùng Mykolayiv. Một số người thậm chí tổ chức biểu tình công khai, yêu cầu thêm vũ khí và đào tạo. Theo chính quyền địa phương, một số lính đào ngũ thuộc Lữ đoàn 123 đã trở lại tiền tuyến, những người khác bỏ trốn và một số đang bị giam giữ trước khi xét xử.
Nam giới trong độ tuổi tòng quân bị cấm rời khỏi Ukraine, nhưng một số đã lợi dụng cơ hội được gửi đến các trại huấn luyện ở nước ngoài để đào ngũ. Một viên chức an ninh Ba Lan giấu tên chia sẻ với tờ Financial Times rằng trung bình mỗi tháng có khoảng 12 quân nhân Ukraine bỏ trốn khỏi khóa huấn luyện quân sự ở Ba Lan.
Giới chức Ukraine đang lên kế hoạch tuyển thêm 160.000 nam giới nhập ngũ trong 3 tháng tới.