Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Triệu Lập Kiên trong cuộc họp báo tại Bắc Kinh. Ảnh: AFP/TTXVN
Trả lời họp báo, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Triệu Lập Kiên nhấn mạnh: "Việc Trung Quốc phản đối các cuộc đàm phán kiểm soát vũ khí ba bên là rất rõ ràng". Theo ông, đề xuất của Mỹ về đàm phán 3 bên là "không chân thành", đồng thời cho rằng thay vào đó, Mỹ nên phản hồi lời kêu gọi của Nga mở rộng START-3 và cắt giảm hơn nữa kho vũ khí hạt nhân của mình.
Chính quyền của Tổng thống Mỹ Donald Trump đã nhiều lần kêu gọi Trung Quốc tham gia các cuộc đàm phán ba bên về một văn bản thay thế cho START-3, dự kiến sẽ hết hạn vào ngày 5/2/2021. Trung Quốc đã nhiều lần từ chối và nêu điều kiện về vấn đề này, theo đó Washington phải sẵn sàng cắt giảm kho vũ khí hạt nhân xuống ngang bằng với mức của Bắc Kinh.
Về phía Nga, Đại sứ Nga tại Mỹ Anatoly Antonov cho biết Moskva không phản đối vai trò của Trung Quốc, nhưng cũng không ép Bắc Kinh tham gia đàm phán. Nga cũng kêu gọi các đồng minh hạt nhân của Mỹ như Anh, Pháp tham gia đàm phán nếu Trung Quốc đồng ý tham gia.
Hiệp ước New START hiện là thỏa thuận song phương duy nhất giới hạn kho vũ khí hạt nhân của Nga và Mỹ. Theo thỏa thuận được ký năm 2010 này, Mỹ và Nga mỗi nước chỉ có thể triển khai 700 tên lửa đạn đạo liên lục địa (ICBM), tên lửa đạn đạo trên tàu ngầm (SLBM), và máy bay ném bom tầm xa mang bom hạt nhân; không quá 1.550 đầu đạn hạt nhân tầm xa; và không quá 800 bệ phóng ICBM, SLBM, máy bay ném bom có thể mang bom hạt nhân được triển khai hoặc chưa được triển khai.
Giới chuyên gia nhận định START-3 là một thành công trong tiến trình giải giáp vũ khí hạt nhân nếu biết rằng thời kỳ đỉnh điểm của Chiến tranh Lạnh, Nga và Mỹ mỗi nước sở hữu hơn 10.000 phương tiện có thể mang bom hạt nhân tấn công bên kia.
Theo báo cáo mới đây của Viện Nghiên cứu hòa bình quốc tế Stockholm (SIPRI), trong năm 2019, các cường quốc hạt nhân trên thế giới, dù nhìn chung đã giảm số lượng đầu đạn hạt nhân, song vẫn tiếp tục hiện đại hóa kho vũ khí hạt nhân. Tính đến đầu năm nay, 9 cường quốc hạt nhân - trong đó có Mỹ, Nga, Trung Quốc - sở hữu tổng cộng 13.400 đơn vị vũ khí hạt nhân. Khoảng 3.720 đơn vị vũ khí hạt nhân được lưu giữ trong kho tác chiến và khoảng 1.800 trong số này ở trạng thái sẵn sàng chiến đấu.