Hệ thống phòng thủ tên lửa S-400 Triumf của Nga. Ảnh: Sputnik
Mỹ và NATO đang tiếp tục gây sức ép đối với Thổ Nhĩ Kỳ về kế hoạch mua hệ thống tên lửa phòng không S-400 Triumf của Nga, cho rằng vũ khí này không tương thích với hệ thống phòng thủ tên lửa của Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) và gây ra mối đe dọa an ninh cho khu vực.
Ngày 7/6, quyền Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Patrick Shanahan đã đưa ra tối hậu thư cho Thổ Nhĩ Kỳ, nhấn mạnh Ankara buộc phải chọn giữa việc mua S-400 và chiến đấu cơ tàng hình F-35 của tập đoàn Lockheed Martin. Để phá vỡ bế tắc, Mỹ đã đề nghị Ankara mua hệ thống tên lửa đất đối không Patriot thay vì hệ thống phòng không của Nga.
“Thổ Nhĩ Kỳ không cân nhắc đề xuất của Mỹ trong việc mua hệ thống Patriot do hệ thống này không đủ đáp ứng yêu cầu phòng không. Vì lý do này, Ankara khăng khăng muốn mua hệ thống S-400”, Tướng nghỉ hưu Erdogan Karakus – người đứng đầu Liên đoàn Các sĩ quan về hưu Thổ Nhĩ Kỳ - cho biết.
Bên cạnh đó, Ankara biết rõ nếu Mỹ cung cấp Patriot cho Thổ Nhĩ Kỳ, sẽ không có bất kỳ cuộc đàm phán nào về việc chuyển giao công nghệ.
“Vì vậy, có vấn đề khi mua Patriot ngay từ đầu. Khi chúng tôi yêu cầu phía Mỹ cung cấp cho tôi hệ thống phòng không với điều kiện một số thành phần do Thổ Nhĩ Kỳ sản xuất, chúng tôi đã bị Washington từ chối. Do đó, chúng tôi hiện giờ quyết mua S-400 của Nga”, vị tướng này lý giải.
Ông Karakus còn tiết lộ thậm chí trước đây, Thổ Nhĩ Kỳ từng lên kế hoạch mua hệ thống phòng không của Trung Quốc. Song Mỹ đã can thiệp và thỏa thuận bị đổ vỡ.
“Và giờ Mỹ tìm cách ngăn cản chúng ta mua S-400 bằng mọi giá. Tình huống một lần nữa chứng minh chúng ta cần phải thắt chặt hợp tác giữa Thổ Nhĩ Kỳ và Nga trong lĩnh vực này”, Tướng nghỉ hưu nhấn mạnh.
Lầu Năm Góc hôm 10/6 lên tiếng xác nhận sẽ ngừng huấn luyện bay F-35 đối với phi công Thổ Nhĩ Kỳ vào cuối tháng 7. Quyền Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Shanahan thông báo phi công Thổ Nhĩ Kỳ đang nhận khóa đào tạo tại căn cứ không quân Luke, bang Arizona sẽ có thời gian kết thúc khóa học của họ vào 31/7, và căn cứ này cũng không tiếp nhận phi công mới từ Thổ Nhĩ Kỳ.
Bộ Quốc phòng Mỹ cũng đe dọa đình chỉ mọi hoạt động tham gia của Thổ Nhĩ Kỳ trong dự án F-35 nếu Ankara kiên quyết triển khai S-400 tại quốc gia. Đáp trả trước tuyên bố của người đứng đầu Bộ Quốc phòng, quan chức Thổ Nhĩ Kỳ khẳng định Ankara vẫn không thay đổi quan điểm của mình đối với dự án quốc phòng S-400.
Nga và Thổ Nhĩ Kỳ ký hợp đồng trị giá 2,5 tỷ USD về 4 tổ hợp S-400 từ cuối năm 2017. Việc giao hàng dự kiến sẽ bắt đầu vào tháng 7 tới.