Chiến đấu cơ J-10CE. Ảnh: Tập đoàn Công nghiệp Hàng không Trung Quốc (AVIC)
J-9 còn giúp đặt nền móng khởi đầu cho hành trình đổi mới của Viện Thiết kế và Nghiên cứu máy bay Thành Đô mật danh Viện 611, thuộc Tập đoàn Công nghiệp Hàng không Trung Quốc (AVIC). Đây là nơi đã phát triển những chiến đấu cơ biểu tượng của Trung Quốc như J-10 và J-20.
Tháng 5/1970, một đoàn tàu bí ẩn chở hơn 300 người lặng lẽ khởi hành từ Thẩm Dương, tỉnh Liêu Ninh hướng về phía Nam đến Thành Đô, tỉnh Tứ Xuyên. Những hành khách trên chuyến tàu bí mật này đã thành lập Đội J-9, được điều động tham gia phát triển chiến đấu cơ J-9.
Sau khi đến Thành Đô, đội tạm trú ở địa điểm trước đây là trường đào tạo bay của Không quân, sau này trở thành Viện Thành Đô.
Mặc dù J-9 không bao giờ được cất cánh do nhiều hạn chế thực tế vào thời điểm đó, nhưng sự phát triển của nó vẫn để lại di sản quý giá cho cả Viện Thành Đô và ngành công nghiệp hàng không Trung Quốc.
Điểm nổi bật đầu tiên của J-9 là cấu hình cánh mũi - đã trở thành dấu ấn đặc trưng trong thiết kế chiến đấu cơ của Trung Quốc.
Khi yêu cầu về hiệu suất của J-9 ngày càng tăng, các nhà nghiên cứu tại Viện Thành Đô đã liên tục thảo luận về thiết kế kỹ thuật. Để đáp ứng nhu cầu lúc bấy giờ, họ đã đề xuất một ý tưởng mới: bổ sung cánh nhỏ phía trước cánh chính để cải thiện đặc tính nâng của máy bay. Điều này đánh dấu sự ra đời của thiết kế cánh mũi.
Ông Xie Pin, một nhà nghiên cứu kỳ cựu tại Viện Thành Đô, giải thích thêm rằng mặc dù chương trình J-9 cuối cùng đã chấm dứt, nhưng thiết kế cánh mũi được tiếp tục phát triển trên các mẫu chiến đấu cơ sau này như J-10 và J-20.
Di sản thứ hai mà máy bay J-9 mang lại là hệ thống vũ khí đánh chặn. Các nhà nghiên cứu tại viện giải thích rằng, vào thời điểm đó, các nước đi đầu về công nghệ hàng không như Mỹ và Liên Xô đã bắt đầu chuyển sang không chiến ngoài tầm nhìn.
Tuy nhiên, J-8, được phát triển cùng thời kỳ với J-9 tại Trung Quốc, vẫn mang thiết kế với pháo là vũ khí chính, trong khi tên lửa chỉ được coi là vũ khí phụ. Ngược lại, nhóm nghiên cứu tại Viện Thành Đô đã phát triển một hệ thống vũ khí đánh chặn chuyên dụng cho J-9, biến nó thành hệ thống vũ khí tác chiến chính của máy bay.
Ông Xie Pin đánh giá rằng trong quá trình phát triển J-9, Viện Thành Đô đã chế tạo thành công hệ thống vũ khí đánh chặn. Tuy nhiên, ở thời điểm đó, cách thức triển khai hệ thống này trong tác chiến thực tế vẫn chưa rõ ràng.
Đáng chú ý, ông Song Wencong, nhà thiết kế chính của J-10, từng nhận định rằng, nếu không có J-9 làm nền tảng, những thiết kế J-7 III hay J-10 sẽ khó có thể thành hình.
Ngày nay, hầu hết các nhà quan sát quân sự đều quen thuộc với nguyên tắc phát triển chiến đấu cơ của Trung Quốc: "nâng cấp thế hệ đang có, phát triển thế hệ kế cận và tiến hành nghiên cứu cho thế hệ tiếp theo".
Nhưng ngay từ thời điểm đó, Viện Thành Đô đã thể chế hóa phương pháp này trong hoạt động nghiên cứu và phát triển.
Ông Xie Pin nhớ lại rằng sau khi dự án J-9 bị chấm dứt, ông Song Wencong đã chỉ đạo nhóm nghiên cứu thảo luận về các khái niệm mới với tư duy cởi mở, khuyến khích mọi ý tưởng sáng tạo. Ông Song Wencong còn giao cho nhóm nghiên cứu hàng năm phải đưa ra một số đề xuất thiết kế chiến đấu cơ mới. Những khái niệm ban đầu này cuối cùng đã đặt nền móng quan trọng cho sự phát triển sau này của cả hai dự án J-10 và J-20.