Những ngày qua, dư luận tại huyện Hoằng Hóa, tỉnh Thanh Hóa hết sức quan tâm đến việc người dân gửi tiền tiết kiệm vào Quỹ tín dụng nhân dân Hoằng Đồng, xã Hoằng Đồng nhưng không rút ra được.
Sự việc thực sự vỡ lở khi có rất đông người dân đến trụ sở Quỹ tín dụng để lấy tiền, nhưng Quỹ không có khả năng thanh toán, khất lần khất lượt người dân. Nguyên nhân do khả năng tài chính của quỹ yếu kém, việc quản lý quỹ không hợp lý, còn người dân thì chỉ biết tự trách mình đã không may khi đã dành hết số tiền chắt chiu được gửi vào quỹ.
Bà Lê Thị Viễn ở thôn 6, xã Hoằng Đồng cho biết: gia đình bà tích góp, chắt chiu gửi tiền từ khi Quỹ mới thành lập, nay đã được chừng 7 năm. Mới đầu gia đình bà gửi những khoản nhỏ từ 500.000 đến 1 triệu đồng.
Số tiền tăng dần qua từng năm và đến thời điểm hiện tại gia đình bà gửi vào Quỹ 127 triệu đồng. Đối với hộ thuần nông này, số tiền rất lớn này là khoản để dành, phòng khi có việc lớn và những lúc ốm đau bệnh tật.
Tuy nhiên, khoảng hơn 1 năm nay gia đình bà Viễn không nhận được tiền lãi suất hằng tháng. Đến khi bà Viễn mắc bệnh phải đi tỉnh chữa trị thì gia đình bà mới được Quỹ liệt vào diện gia đình đặc biệt khó khăn cho rút 5 triệu đồng để đi viện.
Tổng số tiền cả vốn lẫn lãi còn lại thì chưa biết đến khi nào mới lấy được. Bà Viễn cho rằng, khi gửi tiền vào Quỹ thì các thủ tục hết sức gọn nhẹ, nhanh chóng, nhưng khi muốn rút ra để giải quyết việc gia đình thì vô cùng khó khăn.
Cũng giống như gia đình bà Viễn, bà Hoàng Thị Nhũ gửi tại quỹ tổng số tiền 137 triệu đồng. Số tiền trên không phải một lúc có được, mà gia đình đã phải chắt chiu hàng chục năm nay. Đến khi bà Nhũ cần đến tiền thì đi rút tiền ở Quỹ cũng không được.
Đây chỉ là 2 trong hàng trăm hộ gửi tiền vào Quỹ tín dụng nhân dân Hoằng Đồng. Hộ ít thì vài triệu đồng, hộ nhiều lên đến hàng trăm triệu đồng, đến nay phần lớn đều chưa rút được tiền.
Theo số liệu điều tra của các cơ quan chức năng, tổng nguồn vốn của Quỹ trên 66 tỷ đồng, trong đó huy động trong nhân dân 42,3 tỷ đồng, vay của Quỹ tín dụng Trung ương gần 20 tỷ, vốn điều lệ trên 2,4 tỷ đồng.
Trong khi đó Quỹ đã cho vay trên 62 tỷ đồng, phần lớn cho các tổ chức, cá nhân trong và ngoài xã vay như: Công ty Long Tú vay trên 19 tỷ đồng, Công ty Hoàng Mạnh vay 16 tỷ đồng, Công ty chăn nuôi vay 4,6 tỷ đồng, Công ty Kim Phương vay trên 3,3 tỷ đồng...
Phần lớn các đối tượng vay không có khả năng chi trả hoặc khất nợ dài hạn. Chỉ tính riêng phần lãi của các cá nhân, tổ chức vay trong thời gian vừa qua đã lên đến gần 7,4 tỷ đồng. Hiện tại, Quỹ tín dụng Nhân dân Hoằng Đồng đang rơi vào tình trạng mất khả năng thanh toán, mất khả năng chi trả.
Theo Ngân hàng Nhà nước Chi nhánh tỉnh Thanh Hóa, nguyên nhân chủ yếu của vụ việc này do chạy theo mục tiêu lợi nhuận nên Quỹ tín dụng nhân dân Hoằng Đồng đã có một số khoản cho vay không đúng quy chế tín dụng hiện hành, dẫn đến mất khả năng thanh toán.
Bên cạnh đó, một số khách hàng vay tiền tại Quỹ đã chây ỳ trong việc trả nợ, những người gửi tiền thì đồng loạt yêu cầu được rút tiền đã dẫn đến tình trạng mất thanh khoản của Quỹ.
Trước thực tế này, Ngân hàng Nhà nước Chi nhánh tỉnh Thanh Hóa đã đề nghị các cấp chính quyền, các ngành chức năng tạo điều kiện giúp đỡ Quỹ vượt qua khó khăn, áp dụng các chế tài yêu cầu các tổ chức, cá nhân vay tiền tại Quỹ phải trả nợ Quỹ để chi trả tiền gửi tiết kiệm cho nhân dân.
Từ thực trạng trên, UBND tỉnh Thanh Hóa cho rằng, Quỹ đã để xảy ra nhiều sai phạm nghiêm trọng, cho vay sai đối tượng, huy động vốn vượt quá mức quy định của nhà nước, lập khống chứng từ, giả mạo hồ sơ để hợp thức hóa các khoản cho vay của doanh nghiệp, cho vay hộ gia đình với số tiền lớn.
Hiện tỷ lệ nợ xấu lên tới 80%, toàn bộ tiền gửi đều đã quá hạn mà không có khả năng thanh toán, gây bức xúc cho người gửi tiền, có nguy cơ mất ổn định về an ninh chính trị trên địa bàn.
Để ổn định tình hình, trấn an dư luận và kịp thời khắc phục hậu quả, bảo vệ quyền lợi chính đáng của các hộ gia đình, cá nhân có quan hệ tín dụng hợp pháp tại Quỹ, UBND tỉnh Thanh Hóa đã yêu cầu Ngân hàng Nhà nước Chi nhánh tỉnh Thanh Hóa tiếp tục duy trì tình trạng kiểm soát đặc biệt.
Bên cạnh đó áp dụng các biện pháp kiểm soát trực tiếp, toàn diện tại Quỹ tín dụng Nhân dân Hoằng Đồng; kiểm tra, kiểm soát chặt chẽ các khoản chi của Quỹ, chỉ thực hiện giải ngân khi Ngân hàng Nhà nước Chi nhánh tỉnh Thanh Hóa và Công an tỉnh xác định chính xác nguồn gốc khoản vay, huy động là hợp pháp.
Ngoài ra, Công an tỉnh Thanh Hóa đang khẩn trương điều tra làm rõ các hành vi vi phạm pháp luật tại Quỹ tín dụng nhân dân Hoằng Đồng và các cá nhân có liên quan.
Đức Phương - Duy Hưng