Hình ảnh được cho là một máy nhắn tin phát nổ vào ngày 17/9. Ảnh: CNN/X
Hàng trăm máy nhắn tin của các thành viên Hezbollah tại Liban đã phát nổ gần như cùng lúc trong ngày 17/9. Đây được đánh giá là một cuộc tấn công chưa từng có, vượt qua các vụ ám sát bí mật và tấn công mạng trong khu vực trong những năm gần đây về quy mô và cách thực hiện.
Theo Hezbollah, các máy nhắn tin bắt đầu phát nổ hàng loạt vào khoảng 15h30 (giờ địa phương) trong một cuộc tấn công có mục tiêu được cho là của Israel nhằm vào các chiến binh.
Đài truyền hình CNN biết rằng Israel đứng sau vụ tấn công và đây là một hoạt động chung giữa cơ quan tình báo Israel Mossad cùng quân đội Israel.
Về phần mình, quân đội Israel đã từ chối bình luận công khai về các vụ nổ.
Một nguồn tin an ninh Liban cho biết các máy nhắn tin phát nổ là mẫu máy mới và được Hezbollah đặt mua trong những tháng gần đây. Một nhà sản xuất Đài Loan ngày 18/9 cho biết các máy nhắn tin mang theo nhãn hiệu của công ty đã được một nhà phân phối châu Âu sản xuất. Nhà phân phối này hợp tác với nhãn hàng Đài Loan cách đây 3 năm.
Trong khi đó, nguồn tin Liban không cung cấp bất kỳ thông tin nào về ngày chính xác mà máy nhắn tin được mua hoặc kiểu máy của chúng.
Các chuyên gia nhận định vụ tấn công lần này chưa từng có về quy mô và bản chất đã nêu bật được lên những yếu kém của Hezbollah khi mạng lưới liên lạc của nhóm này bị xâm phạm đến mức gây thương vong.
Theo truyền thông địa phương, các khu vực bị ảnh hưởng do vụ nổ là tập trung chủ yếu ở vùng ngoại ô phía Nam Beirut - một khu vực đông dân cư được cho là thành trì của Hezbollah.
Các cảnh quay tại hiện trường cho thấy những người mua sắm và người đi bộ ngã gục trên phố sau vụ nổ. Có nhiều người bị thương ở tay, mặt và bụng. Theo số liệu từ các bệnh viện Liban, ít nhất 9 người đã thiệt mạng, bao gồm một trẻ em, và khoảng 2.800 người khác bị thương.
Nền tảng liên lạc bí mật
Người dân hiến máu cho các nạn nhân bị thương trong vụ nổ máy nhắn tin ở Beirut, Liban, ngày 17/9/2024. Ảnh: THX/TTXVN
Từ lâu, lực lượng Hezbollah luôn ưu tiên tính bí mật là nền tảng của chiến lược quân sự. Nhóm này đã loại bỏ các thiết bị công nghệ cao để tránh sự xâm nhập từ các phần mềm gián điệp của Israel và Mỹ. Các đơn vị Hezbollah được cho là giao tiếp thông qua mạng lưới liên lạc nội bộ.
Vào đầu năm, thủ lĩnh Hezbollah Hassan Nasrallah đã kêu gọi các thành viên và gia đình của họ ở miền Nam Liban vứt bỏ điện thoại di động do tin rằng Israel có thể theo dõi hoạt động của nhóm thông qua các thiết bị đó.
"Hãy tắt nó đi, chôn nó đi, cất nó vào rương sắt và khóa lại. Điện thoại di động có thể tiếp tay và là một kẻ giết người", thủ lĩnh Nasrallah nói vào tháng 2.
Theo Avi Melamed - một cựu quan chức tình báo Israel và là nhà phân tích Trung Đông, sau lời kêu gọi, các thành viên Hezbollah đã chuyển sang phương thức liên lạc công nghệ thấp bằng cách sử dụng máy nhắn tin.
"Hezbollah quay trở lại với những thiết bị này vì nghĩ rằng chúng sẽ an toàn hơn cho các thành viên thay vì điện thoại có thể bị GPS nhắm mục tiêu. Tuy nhiên, những thiết bị công nghệ rất thấp này cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro”, chuyên gia Melamed chỉ ra.
Tờ New York Times đưa ra giả thuyết cho rằng Israel đã giấu chất nổ bên trong một lô máy nhắn tin được đặt hàng từ nhà sản xuất Gold Apollo và được chuyển đến Hezbollah. Tờ báo này còn cho biết thêm Israel đã kích nổ từ xa.
Trong khi đó, David Kennedy - cựu chuyên gia phân tích tình báo của Cơ quan An ninh Quốc gia Mỹ - nhận định các vụ nổ cho thấy đây là một trong những cuộc tấn công có quy mô rộng lớn và được phối hợp nhất ông từng chứng kiến. Điều này đòi hỏi nhiều thành phần tình báo và thực hiện khác nhau.
Theo chuyên gia John Mileler - trưởng ban phân tích tình báo của CNN, thông điệp từ đợt tấn công này nhằm vào Hezbollah là muốn nhấn mạnh nguy cơ của nhóm này. "Chúng ta có thể tiếp cận các người ở bất cứ đâu, bất cứ lúc nào, vào ngày và thời điểm chúng ta chọn và chúng ta có thể làm điều đó chỉ bằng một nút bấm", ông Miller lý giải..
Chiến dịch này cũng có khả năng làm suy yếu khả năng chiêu mộ của Hezbollah và làm xói mòn lòng tin vào ban lãnh đạo nhóm cũng như khả năng bảo vệ hoạt động, các thành viên của nhóm.
Amos Yadlin, cựu giám đốc tình báo quân sự Israel và là một trong những chuyên gia chiến lược hàng đầu của đất nước, cho biết cuộc tấn công của Israel đã thể hiện "khả năng thâm nhập, công nghệ caovà tình báo rất ấn tượng".
Kim Ghattas, một nhà báo người Liban cộng tác cho tạp chí The Atlantic, nói rằng đây là một nỗ lực để khuất phục Hezbollah và nhấn mạnh việc gia tăng các cuộc tấn công vào Israel sẽ phải đối mặt với một kết cục bạo lực hơn nữa.