Báo Nikkei của Nhật Bản ngày 7/3 trích dẫn các nguồn thạo tin cho biết một nhóm chuyên gia cố vấn quân sự hàng đầu của Trung Quốc đã dự đoán rằng cuộc giao tranh Nga - Ukraine sẽ kết thúc trước mùa thu năm 2023 và Moskva là người chiến thắng.
Bản đánh giá trên là của Viện Khoa học Quân sự (AMS) - nhóm chuyên gia cố vấn có trụ sở tại Bắc Kinh thường xuyên báo cáo và đề xuất cho ban lãnh đạo Quân Giải phóng Nhân dân Trung Quốc (PLA).
Tờ Nikkei cho biết AMS đã đưa ra nhận định về tình hình ở Ukraine vào đầu tháng 12/2022. Quan điểm của nhóm cố vấn này là chiến sự có khả năng sắp chấm dứt và thúc đẩy Bắc Kinh đóng vai trò tích cực hơn trong tìm kiếm một giải pháp hòa bình ở Ukraine.
Dự báo của AMS dựa trên mô phỏng quân sự về cuộc xung đột đang diễn ra, cho thấy nó sẽ kết thúc vào khoảng mùa hè năm 2023, với việc Nga chiếm thế thượng phong. Nhóm chuyên gia tin rằng cả nền kinh tế Nga và Ukraine sẽ khó duy trì giao tranh qua mùa hè.
Nikkei cho rằng phân tích của AMS đã khiến Bắc Kinh đưa ra bản đề xuất kế hoạch hòa bình cho Ukraine. Với sáng kiến này, Trung Quốc đã tìm cách khôi phục quan hệ với châu Âu để đảm bảo dòng đầu tư và công nghệ tiếp tục chảy vào nền kinh tế này. Một trong những mục tiêu khác của Bắc Kinh là duy trì quan hệ hữu nghị với Kiev.
Nikkei cũng nhận định rằng Bắc Kinh đang dự tính gửi viện trợ kinh tế cho Kiev như một phần trong kế hoạch hòa bình của mình.
Thành công trong các nỗ lực hòa giải ở Ukraine cũng sẽ giúp Trung Quốc đảm nhận một vị trí nổi bật hơn trong mắt nhóm các nước Nam bán cầu. Báo Nikkei cho biết để đạt được điều này, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đang cân nhắc công du Moskva. Tuy nhiên, Bắc Kinh chưa chính thức công bố về bất kỳ kế hoạch nào như vậy.
Tạp chí Phố Wall đã đưa tin về việc Trung Quốc chuẩn bị cho chuyến thăm Moskva vào cuối tháng 2. Theo các phương tiện truyền thông, ông Tập Cận Bình có thể đến Moskva vào cuối tháng 4 hoặc đầu tháng 5 trong nỗ lực thúc đẩy các cuộc đàm phán hòa bình đa bên.
“Chuyến thăm Nga không thể diễn ra quá sớm hoặc quá muộn”, một nguồn tin Trung Quốc nói với Nikkei, bình luận về chuyến thăm tiềm năng. Theo Nikkei, kịch bản tốt nhất đối với Trung Quốc là Nga và Ukraine sẽ bắt đầu đàm phán ngay sau chuyến công du Moskva của nhà lãnh đạo Trung Quốc.
Trước đó, Trung Quốc đã công bố kế hoạch 12 điểm để giải quyết cuộc xung đột Ukraine vào cuối tháng 2, bao gồm lời kêu gọi nối lại các cuộc đàm phán hòa bình, lên án các biện pháp trừng phạt đơn phương và duy trì chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của tất cả các quốc gia.
Moskva bày tỏ hoan nghênh những nỗ lực của Bắc Kinh nhằm giải quyết cuộc xung đột, trong khi phương Tây phần lớn lại gạt bỏ sáng kiến này.
Về phần mình, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky hoan nghênh một số yếu tố trong đề xuất của Trung Quốc về việc chấm dứt xung đột khi chúng “tương đồng với tôn trọng luật pháp quốc tế và toàn vẹn lãnh thổ”, song cho rằng chỉ quốc gia đang hứng chịu chiến tranh mới nên đứng ra đề xuất kế hoạch hòa bình.
Tổng thống Ukraine cho rằng Bắc Kinh không đưa ra một kế hoạch cụ thể mà là những ý kiến, đồng thời thừa nhận không đồng tình với một số điểm khác trong đề xuất, song cũng đề cập đến khả năng Trung Quốc đứng ra làm trung gian hòa giải.