Ủy viên trưởng Ủy ban thường vụ Đại hội Đại biểu nhân dân toàn quốc Trung Quốc Lật Chiến Thư. Ảnh: SCMP
Đài truyền hình nhà nước CCTV cho biết Ủy viên trưởng Ủy ban thường vụ Đại hội Đại biểu nhân dân toàn quốc (Quốc hội) Trung Quốc Lật Chiến Thư dự kiến ngày 8/9 tới Bình Nhưỡng để dự lễ kỷ niệm 70 năm Quốc khánh Triều Tiên. Ông Lật Chiến Thư sẽ là quan chức cấp cao nhất Trung Quốc tới thăm Triều Tiên kể từ khi ông Tập Cận Bình nhậm chức năm 2012.
Một quan chức tại Bình Nhưỡng hồi tháng 7 tiết lộ với truyền thông Hàn Quốc rằng Triều Tiên đã mời Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tới dự lễ kỷ niệm 70 năm Ngày Quốc khánh. Tuy nhiên, do bị vướng một lịch trình ngoại giao bận rộn khác trong thời gian diễn ra Diễn đàn Hợp tác Trung Quốc - châu Phi, nhà lãnh đạo Trung Quốc đã cử ông Lật Chiến Thư, người được dư luận đánh giá là “cánh tay phải” của ông Tập Cận Bình, đi thay.
Giới phân tích nhận định việc cử ông Lật Chiến Thư đi thăm Triều Tiên là sự sắp xếp người “hợp lý nhất” cho Trung Quốc.
“Trong khi ông Trump đang có thành kiến với Trung Quốc về cuộc chiến thương mại và Triều Tiên, nếu ông Tập Cận Bình tới Bình Nhưỡng, điều này chỉ càng khiến Tổng thống Trump khắc sâu thêm suy nghĩ Bắc Kinh không hề hứng thú gì với kết quả phi hạt nhân hóa”, Zhang Baohui – Giáo sư quan hệ quốc tế tại Đại học Lingnan, Hong Kong giải thích, “việc cử ông Lật – một quan chức cấp cao – vừa là cử chỉ đầy thiện chí đối với Triều Tiên vừa tránh cho Tổng thống Trump suy nghĩ tiêu cực”.
Boo Seung-chan – một chuyên viên nghiên cứu Viện Yonsei trụ sở tại Seoul – cho rằng Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình dường như đã có một quyết định chiến lược để bảo vệ lợi ích của Trung Quốc bằng cách cải thiện mối quan hệ với Mỹ.
“Nếu như ông ấy vẫn tiếp tục tới Bình Nhưỡng sau khi Tổng thống Trump cảnh báo, điều đó sẽ khiến căng thẳng thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc tồi tệ hơn. Trong trường hợp này, cẩn thận lựa chọn ‘cánh tay phải’ đi thay mình sẽ cho Bình Nhưỡng thấy bản thân Triều Tiên vẫn quan trọng với Bắc Kinh".
Lu Chao, một chuyên gia về vấn đề liên Triều tại Học viện Khoa học xã hội Liêu Ninh, cho biết việc cử ông Lật Chiến Thư đến dự lễ kỷ niệm là dấu hiệu cho thấy Trung Quốc muốn giữ đà trong mối quan hệ với Triều Tiên. "Điều đó có nghĩa là Trung Quốc vẫn đặt mối quan hệ nhà nước và đảng với Triều Tiên trong tầm quan trọng và đó là dấu hiệu thể hiện sự ủng hộ của Trung Quốc đối với chiến lược của Triều Tiên”.
Chuyên gia Lu nói thêm Bình Nhưỡng có khả năng tìm kiếm sự giúp đỡ của Bắc Kinh trong việc dỡ bỏ các lệnh trừng phạt quốc tế.
Michael Kovrig, Cố vấn cấp cao khu vực Đông Bắc Á thuộc Tổ chức Khủng hoảng Quốc tế, cho rằng ông Lật Chiến Thư có đủ kinh nghiệm ngoại giao chính trị để nắm rõ chủ ý tiếp cận của Bình Nhưỡng trong đàm phán với Mỹ và Hàn Quốc.
Chuyến thăm của ông Lật Chiến Thư được công bố trong bối cảnh quá trình đàm phán về hạt nhân giữa Mỹ và Triều Tiên đang gặp bế tắc. Tổng thống Trump cuối tháng 8 từng lên tiếng nghi ngờ Bắc Kinh không “giúp tiến trình phi hạt nhân hóa”. Ông cũng hoãn chuyến thăm Triều Tiên lên kế hoạch từ trước của Ngoại trưởng Mike Pompeo, đồng thời Bộ trưởng Quốc phòng James Mattis thông báo Washington đã chấm dứt tình trạng ngừng tập trận chung với quân đội Hàn Quốc.
Mối quan hệ Trung-Triều trong năm nay nồng ấm trở lại sau ba lần công du Trung Quốc của nhà lãnh đạo Kim Jong-un diễn ra từ tháng 3. Giới quan sát nhận định hai chuyến thăm đầu tiên nằm trong nỗ lực của nhà lãnh đạo Kim Jong-un muốn tạo ra thế ngang hàng với Tổng thống Trump ngay trước Hội nghị Thượng đỉnh và thúc đẩy hợp tác kinh tế với Trung Quốc.