Báo “Trùng Khánh Buổi chiều” của Trung Quốc ngày 7/8 cho biết hiện nay, đồng USD chiếm 6 - 7% dự trữ toàn cầu, trong đó Trung Quốc là nước nắm giữ nhiều trái phiếu Mỹ nhất thế giới. Tính tới tháng 5/2011, lượng trái phiếu Mỹ mà Trung Quốc nắm giữ đã lên tới 1.160 tỉ USD. Giới chuyên gia cho rằng việc cơ quan xếp hạng tín nhiệm tín dụng Standard & Poor's (S&P) hạ xếp hạng tín nhiệm của Mỹ từ mức AAA xuống mức AA+ sẽ đẩy nhanh tốc độ giảm giá của đồng USD, gây khó khăn lớn cho nền kinh tế Trung Quốc.
Theo Tiến sĩ Nouriel Roubini, sau khi Mỹ bị hạ cấp tín dụng, Trung Quốc có hai lựa chọn: Hoặc là để đồng nhân dân tệ (NDT) tăng giá mạnh, hoặc là tiếp tục mua trái phiếu Mỹ. Đồng NDT tăng giá mạnh sẽ ảnh hưởng lớn tới xuất khẩu, vì thế, Trung Quốc sẽ tiếp tục mua trái phiếu Mỹ. Cho dù trong tương lai Trung Quốc có kiên trì nắm giữ trái phiếu Mỹ hay không, tổn thất gây ra bởi việc Mỹ bị hạ cấp tín nhiệm đối với Trung Quốc là không thể tránh khỏi.
Chuyên gia kinh tế hàng đầu Tả Tiểu Luy của Công ty Chứng khoán Ngân Hà Trung Quốc cho rằng, việc Mỹ bị hạ cấp tín nhiệm tín dụng sẽ khiến sức mua ngoại hối thực tế của Trung Quốc giảm mạnh. Là nước nắm giữ trái phiếu Mỹ nhiều nhất thế giới, Trung Quốc có thể yêu cầu Mỹ phát hành loại trái phiếu mà lãi suất tăng theo tốc độ tăng của lạm phát để gắn sự tăng giá của đồng NDT với rủi ro giảm giá của đồng USD. Đồng thời, Trung Quốc có thể yêu cầu Mỹ kích thích tăng trưởng kinh tế thực thể, cắt giảm chi tiêu tài chính, khi Mỹ không có đủ tiền phát triển kinh tế thực thể thì phải mở rộng cửa thị trường, cho phép nước ngoài trực tiếp đầu tư mà không phải tiếp tục mua trái phiếu Mỹ. Ngoài ra, Trung Quốc còn phải tìm kiếm một đồng tiền mới làm chỗ dựa, thay đổi cục diện phụ thuộc duy nhất vào đồng USD.
Theo Giáo sư Tôn Lập Kiên thuộc Đại học Phúc Đán, lần khủng hoảng này cho thấy việc xây dựng một vũ đài đầu tư cạnh tranh với thị trường Mỹ là rất quan trọng. Trung Quốc nên bắt tay với các cường quốc thế giới có chung lợi ích để bảo vệ quyền lợi đáng được hưởng của nước cho Mỹ vay nợ lớn nhất thế giới, phát đi “tiếng nói Trung Quốc” trong việc cải cách hệ thống tiền tệ quốc tế do đồng USD làm chủ đạo.
Nhà nghiên cứu Viên Bằng thuộc Trung tâm Nghiên cứu Quan hệ Quốc tế Hiện đại Trung Quốc cho rằng vấn đề của Mỹ trên thực tế không còn là vấn đề kinh tế mà là vấn đề chính trị, vấn đề xã hội và vấn đề phương hướng phát triển quốc gia. Xã hội Mỹ đang trong thời kỳ chuyển đổi, sự đấu tranh của các tập đoàn lợi ích trong xã hội trở nên gay gắt, người giàu không hài lòng với việc tăng thuế, người nghèo không cam chịu bị giảm phúc lợi, sức mạnh đoàn kết của toàn bộ nước Mỹ đang giảm xuống. Đối với Trung Quốc, việc Mỹ bị hạ cấp tín nhiệm sẽ khiến nhiệm vụ đa dạng hóa dự trữ ngoại tệ của Trung Quốc càng trở nên cấp bách, cần phải coi đó là một nhiệm vụ mang tính chiến lược để đẩy mạnh việc thực thi.
Việc S&P hạ cấp tín nhiệm của Mỹ sẽ khiến vị thế “nơi trú ẩn an toàn” của đồng USD bị lung lay, vị thế của vàng và bạc tăng lên, việc giảm giá của đồng USD đã thành xu thế. Báo "Trùng Khánh Buổi chiều" cho rằng trong 6 tháng cuối năm, kinh tế Trung Quốc khó có thể có “niềm vui bất ngờ”, ngược lại có thể xuất hiện không ít “nỗi sợ hãi” và chính sách thắt chặt của Trung Quốc sẽ càng phải thận trọng, tăng cường quan sát, giảm hành động.
Hà Ngọc (P/v TTXVN tại Hồng Công)