Biểu tình bên ngoài Nhà Trắng tối 31/5. Ảnh: Getty Images
Quan ngại lớn nhất của những người trong cuộc chính là dòng tweet leo thang của ông chủ Nhà Trắng được đăng lúc 1 giờ sáng 29/5: “Cướp bóc xuất hiện, tiếng súng sẽ vang lên”. Không thể chợp mắt sau đó, ông Trump thực hiện một loạt các cuộc nói chuyện với giới cố vấn - những người sau đó đều nói rằng ông vừa gây ra rắc rối.
Một vài cố vấn thân cận nhất, nổi bật là Hope Hicks - người mới được triệu hồi làm cố vấn tại Nhà Trắng sau khi từ chức Giám đốc truyền thông, bày tỏ quan ngại về dòng trạng thái ông Trump đăng tải trên Twitter. Bởi lẽ “khi cướp bóc xuất hiện, tiếng súng sẽ vang lên” là câu bạo lực, gắn với lịch sử phân biệt chủng tộc trong những năm 1960 khi cảnh sát trấn áp mạnh tay người Mỹ gốc Phi.
Những người ngoài Nhà Trắng gắng đợi điều gì sẽ xảy ra tiếp theo. Theo một nguồn thạo tin, buổi sáng cùng ngày, Facebook nêu quan ngại tới Nhà Trắng về thông điệp “gây kích động” của ông Trump, hối thúc giới chức thay đổi thông điệp dù dòng tweet của ông Trump không vi phạm chính sách của Facebook. Liền sau đó, ông Trump có cuộc điện đàm với Giám đốc điều hành Facebook Mark Zuckerberg. Tại đó, ông Zuckerberg "bày tỏ quan ngại về cách nói và ngôn từ” của Tổng thống.
Những người thân cận Tổng thống, trong đó quan chức cấp cao Nhà Trắng, ngầm lo ngại rằng phản ứng gây kích động của Tổng thống trước vụ bạo động ở Minneapolis có thể sẽ làm ông mất sự ủng hộ từ hai nhóm cử tri, dẫn đến thất bại trong cuộc bầu cử tháng 11: Nhóm cử tri độc lập và nhóm phụ nữ thành thị. Đây là hai nhóm từng tuyên bố họ không thích cách nói của ông Trump ngay cả khi họ đồng tình với chính sách ông đề ra.
Một cố vấn cho biết đây là thời khắc tệ nhất của Tổng thống kể từ vụ bạo động ở Charlottesville. Sau thời gian dài làm việc dưới quyền ông Trump, những đồng minh thân thiết thường nhún mình bỏ qua những dòng tweet của ông chủ Nhà Trắng. Vì thế, đây là lần hiếm hoi họ lên tiếng cảnh báo ông.
Thế nhưng sau khi giảm tông nói về “cướp bóc/nổ súng”, ông Trump lại đăng một loạt dòng tweet trong ngày 30/5. Ông cảnh báo người biểu tình bên ngoài Nhà Trắng “sẽ được chào đón bằng chó dữ và vũ khí hiện đại nhất” nếu họ vượt tường rào.
Chưa dừng ở đó, ông tiếp tục bày tỏ: “Tối nay, tôi hiểu liệu có phải NƯỚC MỸ VĨ ĐẠI TẠI NHÀ TRẮNG?” - một dòng trạng thái dường như kích thích đụng độ giữa người ủng hộ ông và người biểu tình phản đối mà phần đông là người Mỹ gốc Phi. Ông Trump sau đó phủ nhận, nói rằng không có ý như vậy.
24 giờ sau đó, ê-kip của ông Trump tại Nhà Trắng có cuộc bàn luận sôi nổi về việc liệu tổng thống có nên phát biểu trước toàn thể dân chúng từ phòng Bầu dục hay không. Một số phụ tá coi chuyến đi của ông tới Florida chứng kiến sự kiện phóng tàu vũ trụ của SpaceX là cơ hội để ông “cài đặt lại” thông điệp, phân hóa giữa người biểu tình chính đáng và hành vi bạo loạn vô lý liên quan đến vụ việc George Floyd.
Ông Trump phát biểu tại Mũi Canaveral, Florida tối ngày 30/5. Ảnh: Getty Images
“Cái chết của George Floyd trên đường phố ở Minneapolis là một thảm kịch. Không bao giờ được lặp lại điều đó. Vụ việc đã khiến người dân Mỹ tức giận, sục sôi và đau buồn… Tôi hiểu nỗi đau mà mọi người đang nếm trải. Chúng ta ủng hộ quyền biểu tình hòa bình. Nhưng đáng tiếc, điều chúng ta thấy trên nhiều thành phố chẳng dính gì đến biểu tình vì công lý hay biểu tình hòa bình. Những ký ức về George Floyd đã bị những kẻ bạo loạn, trộm cắp, vô chính phủ hủy hoại”, ông Trump bày tỏ.
Những cố vấn của ông Trump thở phào, ít nhất tạm thời là như vậy. Một quan chức Nhà Trắng chia sẻ: “Tôi nghĩ tất cả mọi người đều thỏa mãn với vụ phóng và với ngôn ngữ mà Tổng thống đề cập. Đầu óc ông luôn quan tâm đến việc duy trì luật pháp và trật tự. Ông ấy là người mạnh mẽ và bản năng của ông ấy chính là suy nghĩ muốn ủng hộ ảnh sát, muốn an toàn và an ninh, không muốn vô pháp”.
Theo quan chức này, các nhân vật chóp bu đã liên tục khuyên nhủ Tổng thống “hãy thể hiện bản thân như vậy, bởi đó là điều chúng ta cần. Những gì diễn ra tại Atlanta và Minneapolis là không thể chấp nhận được, nhưng cũng cần thể hiện sự cảm thông sâu sắc với những gì đã xảy ra với Floyd”. Ông Trump đã định vị rất tốt điều đó trong ngày 30/5 và công luận sẽ tiếp tục được chứng kiến cách tiếp cận này trong những ngày tới.