Kobane - phép thử sớm cho chính sách của Mỹ

Mối đe dọa mà Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng tạo ra với các tay súng người Kurd ở thành phố Kobane (Syria) là phép thử sớm với sự kiên nhẫn của liên quân do Mỹ cầm đầu trong một chiến lược quân sự mà cho tới thời điểm này vẫn không thể giúp liên quân kiểm soát mặt đất tại Syria.


Trong cuộc gặp hôm 8/10 giữa Tổng thống Mỹ Barack Obama và các quan chức hàng đầu tại Lầu Năm Góc, chính quyền Obama đã không đặt ra những kì vọng lớn lao vào những gì mà các cuộc không kích của liên quân có thể làm trên mặt đất ở Syria, cũng như ý thức được rằng thành phố Kobane có thể rơi vào tay của IS trong những ngày tới.

Trong khi Ngoại trưởng Mỹ John Kerry cho biết việc đánh mất thành phố này sẽ không phải là một thất bại chiến lược thì các quan chức khác nhấn mạnh sự tập trung của chiến dịch được duy trì ở Iraq và rằng các cuộc không kích ở Syria vốn là để bước đầu làm phân rã IS ở quốc gia láng giềng của Iraq trước khi liên quân hoàn toàn tiêu diệt chúng ở cả hai quốc gia này trong dài hạn.

Tuy nhiên, chiến lược trên đòi hỏi ở phương Tây duy trì một thứ kiên nhẫn đã bị ăn mòn dần cùng mỗi dòng tin về sự hung bạo và những thắng lợi của các tay súng jihad, hay những đoạn video hành quyết man rợ các con tin người Anh và Mỹ.

Buck McKeon, chủ tịch Hội đồng quân sự Hạ viện Mỹ nói: “Chứng cứ cho thấy rằng cách tiếp cận 'Iraq trước tiên' với việc tập trung vào các cuộc không kích không làm suy giảm sức mạnh của IS. Từ Kobane cho tới Baghdad, chúng đang sử dụng những nơi ẩn náu của mình để phản công”.

Trong khi đó, ông Soner Cagaptay làm việc trong Chương trình nghiên cứu Thổ Nhĩ Kỳ tại Viện Washington về chính sách đối với Cận Đông cho biết, nếu Kobane thất thủ, các tay súng IS sẽ kiểm soát hơn một nửa vùng biên giới dài 820km của Syria giáp ranh Thổ Nhĩ Kỳ, một đồng minh của NATO.

Việc này có thể dẫn đến hậu quả là các cuộc bạo loạn nổ ra bên trong Thổ Nhĩ Kỳ do chính quyền Ankara tỏ ra “bàng quan” với thế sự.

Không những vậy, một chiến thắng của IS tại Kobane cũng có thể dẫn đến con số thương vong lớn hơn đối với người Kurd. “Nếu Kobane thất thủ, bức tranh của khu vực đến được thế giới sẽ rất kinh hoàng… phản ứng của thế giới rõ ràng là sẽ rất dữ dội”, ông Cagaptay nói.

Lực lượng trên bộ

Lầu Năm Góc đã đưa ra dự báo, trước khi lực lượng đối lập ôn hòa do phương Tây hậu thuẫn tại Syria đủ mạnh để đánh thắng IS, những gì mà các cuộc không kích tại Syria có thể mang lại nằm trong những giới hạn nhất định.

Về phần mình, Tổng thống Barack Obama cũng đã loại bỏ khả năng gửi bộ binh Mỹ đến đây để tham chiến. Chuẩn Đô đốc John Kirby, người phát ngôn Lầu Năm Góc cho hay: “Tại Syria giờ đây, chúng ta không có lực lượng mặt đất để cùng phối hợp”.

Trong khi đó, việc đưa được một lực lượng chiến đấu trên bộ, được Mỹ huấn luyện đến Syria sẽ là công việc mất thời gian. Ông Kirby đã dự báo rằng quân đội sẽ cần tới 5 tháng để hoàn thành quá trình tuyển mộ và sàng lọc các phần tử chống đối cho một chương trình đào tạo của Mỹ tại Saudi Arabia. “Đó là trước khi bạn bắt đầu thực hiện bất kì việc huấn luyện nào. Vì vậy việc này sẽ là một nỗ lực trong dài hạn”, ông Kirby nói.


Theo các chuyên gia quân sự, cộng đồng thế giới phải chấp nhận những sự thụt lùi ở Syria, ít nhất là cho tới khi các lực lượng được phương Tây hậu thuẫn có thể đặt chân lên mặt đất tại khu vực này.

Trung tướng về hưu James Dubik, người đã giám sát việc huấn luyện lực lượng Iraq dưới thời chính quyền Bush nói: “Những gì chúng ta có thể làm từ trên không (tại Syria) là có giới hạn và chúng ta phải chấp nhận sẽ có những bước thụt lùi như vậy trước khi có một sự triển khai phối hợp trên không và trên bộ”.

Tuy nhiên, đó không phải là ý kiến được tất cả mọi người đồng tình. Ông Christopher Harmer, một cựu phi công hải quân và là một nhà phân tích tại Viện Nghiên cứu chính sách chiến tranh, lo ngại rằng cho đến thời điểm đó, IS sẽ có các chiến thuật để tránh bị tấn công dễ dàng từ trên không.

“Không lực tỏ ra rất hữu hiệu trong việc tấn công các mục tiêu tĩnh như hạ một cây cầu hay một nhà máy. Vấn đề là, thứ chiến thuật được áp dụng cho đến thời điểm này là sử dụng một nhóm máy bay tấn công một nhóm các cá thể phân tán cũng như lực lượng bộ binh nhỏ lẻ, và rõ ràng là phương pháp này không thật sự mang lại hiệu quả”, Harmer nói.

Dẫu vậy, tính đến thời điểm này Lầu Năm Góc cho biết các cuộc không kích vẫn tuân thủ với chiến thật được tạo ra để ngăn chặn IS sử dụng Syria như một cơ quan đầu não, một điểm ẩn náu để tái cung cấp, hỗ trợ tài chính và tổ chức hoạt động ở Iraq.

Ấy thế nhưng, ngay tại Iraq, việc tổ chức các cuộc không kích cũng diễn ra một cách không đồng đều dù có sự hiện diện của lực lượng quân sự Mỹ cố vấn cho quân đội Iraq, các tay súng người Kurd.

Và đó là còn chưa kể đến việc trong tuần này, quy mô các cuộc không kích chống IS đã được mở rộng đến mức độ sử dụng các máy bay trực thăng Apache, việc sẽ khiến quân đội Mỹ phải đối mặt những nguy hiểm lớn hơn do hỏa lực từ mặt đất.


Anh Tiếu (Theo Reuters)