Với việc phát hành video công bố chiến dịch tái tranh cử vào ngày 25/4, ông Biden đã tiếp tục khẳng định ý định theo đuổi nhiệm kỳ Tổng thống Mỹ thứ hai như đã bắn tín hiệu nhiều tháng qua. Các đảng viên đảng Dân chủ hàng đầu vẫn đoàn kết vững chắc, bất chấp tỷ lệ ủng hộ của người dân Mỹ dành cho ông Biden giảm thấp do nhiều người lo ngại về tuổi tác và sức khỏe của chính trị gia này.
Nhưng dường như, ông Biden chỉ phải đối mặt với áp lực tương đối nhỏ để chính thức công bố nỗ lực tranh cử vào năm 2024. Hãng tin AP đã trích dẫn ý kiến của các nhà phân tích giải mã lý do tại sao ông Biden lại chọn công bố kế hoạch ngay bây giờ và mọi thứ sẽ thay đổi như thế nào đối với ông trong tương lai.
Giải mã thời điểm thông báo
Quyết định thông báo chính thức tranh cử đồng nghĩa với việc Tổng thống Joe Biden bắt đầu được phép quyên góp tiền trực tiếp cho chiến dịch tranh cử của mình.
Ông Biden sẽ chi quỹ vận động tranh cử để trả lương và lo các khâu hậu cần nhằm xây dựng đội ngũ nhân viên cho chiến dịch năm 2024, đồng thời tổ chức các sự kiện bên ngoài những công việc chính thức của tổng thống. Ông dự định dùng bữa tối với các nhà tài trợ hàng đầu của Đảng Dân chủ và các nhà lãnh đạo Ủy ban Quốc gia Dân chủ (DNC) vào ngày 28/4 tới, đặc biệt chú ý đến những tài trợ lớn để đảm bảo sức mạnh tài chính cho chiến dịch tái tranh cử của ông.
Một số nhà tài trợ và nhà lập pháp Dân chủ đã bắt đầu phàn nàn về việc chậm trễ vận động trên mặt trận tái tranh cử của ông Biden. Và thông báo của ông Biden ngày 25/4 đã trấn an họ.
Một lý do khác khiến ông chủ Nhà Trắng đợi đến gần cuối tháng 4 mới chính thức thông báo tranh cử là vì ông không cần tiết lộ công khai số tiền mà chiến dịch tái tranh cử của mình đã huy động được trong quý đầu tiên của năm. Đó là thời điểm mà các nhà tài trợ thường giảm bớt số tiền đóng góp và một số khác muốn nghỉ ngơi sau một mùa bầu cử giữa kỳ bận rộn vào mùa thu năm ngoái và trước khi cuộc đua tổng thống vào năm sau bắt đầu căng thẳng.
Trước đó, cựu Tổng thống Barack Obama từng đợi đến đầu tháng 4/2011 để công bố nỗ lực tái tranh cử năm 2012.
Ngoài ra, ngày 25/4 cũng đánh dấu kỷ niệm bốn năm kể từ ngày ông Joe Biden công bố chiến dịch tranh cử tổng thống năm 2020.
Trong khi đó, cựu Tổng thống Donald Trump đệ đơn tái tranh cử lần đầu tiên vào ngày 20/1/2017, kỷ niệm 1 năm tuyên thệ nhậm chức của ông, và tổ chức cuộc vận động tranh cử đầu tiên vào tháng 2/2017. Nhưng chiến dịch tái tranh cử vào Nhà Trắng của ông đã không chính thức bắt đầu cho đến tháng 6/2019 bằng một cuộc vận động tại Orlando, cách gần bốn năm sau lần đầu tiên ông tham gia cuộc đua tổng thống năm 2016.
Tuổi tác có là rào cản?
Chính trị gia Joe Biden là tổng thống lớn tuổi nhất trong lịch sử Mỹ và sẽ 86 tuổi khi kết thúc nhiệm kỳ thứ hai nếu chiến thắng cuộc bỏ phiếu năm 2024. Ông đã thừa nhận rằng tuổi tác là một mối quan tâm chính đáng của dư luận, nhưng lại chế giễu những câu hỏi về việc liệu ông có đủ sức khỏe cho một chiến dịch tranh cử khác hay không. “Hãy chờ xem tôi nhé”, ông nhiều lần tuyên bố.
Giờ đây, các cử tri sẽ có cơ hội để quan sát sự thể hiện của ông Biden, song những câu hỏi như vậy sẽ không thể biến mất.
Các đảng viên Cộng hòa thường nhấn mạnh vào tuổi tác của ông Biden. Thậm chí một số đảng viên Dân chủ còn đặt câu hỏi nghi ngờ về việc liệu ông có thực hiện đúng những lời hứa từng đưa ra trong chiến dịch tranh cử năm 2020 là trở thành “cầu nối” cho một thế hệ lãnh đạo mới hay không.
Một ứng cử viên đảng Cộng hòa đang tranh cử tổng thống, cựu Đại sứ Mỹ Liên hợp quốc Nikki Haley, đã kêu gọi kiểm tra trí lực cho các ứng cử viên trên 75 tuổi - một động thái được cho là nhắm đến cả ông Biden và ông Trump, người đã công bố chiến dịch tranh cử năm 2024 vào tháng 11/2022. Thư ký báo chí Nhà Trắng Karine Jean-Pierre đã bác bỏ đề nghị kiểm tra trên, đồng thời lưu ý rằng ông Biden đã giúp đảng Dân chủ đạt được thắng lợi giữa nhiệm kỳ một cách đáng ngạc nhiên.
“Có thể họ đang quên những thành tích mà tổng thống đã đạt được trong vài năm qua, nhưng tôi sẵn lòng nhắc nhỏ họ bất cứ lúc nào”, bà Jean-Pierre nói.
Ý định tái tranh cử sẽ thay đổi những gì?
Các trợ lý của Tổng thống Biden khẳng định sẽ không có bước thay đổi lớn, ít nhất là vào lúc này.
Tổng thống Biden sắp sửa mở Quốc yếu thết đãi Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk Yeol vào tối 26/4 tại Nhà Trắng và lên kế hoạch cho chuyến công du nước ngoài vào cuối mùa hè này. Nối tiếp công việc của những tháng gần đây, ông cũng sẽ tiếp tục lên đường đi khắp nước Mỹ để nêu bật những điều luật mà chính quyền của ông đã giúp thúc đẩy thông qua Quốc hội.
Thời gian qua, ông Biden đã đến thăm nhiều nơi, nêu bật cách thức gói công trình công cộng của lưỡng đảng sẽ giúp sửa chữa đường xá, đường cao tốc, cầu, cảng và đường hầm, cũng như cách tăng chi tiêu liên bang sẽ thúc đẩy sản xuất của Mỹ, giảm giá thuốc men và cải thiện khả năng truy cập internet băng thông rộng ở các vùng nông thôn.
Những sự kiện như vậy thường làm mờ ranh giới giữa công việc chính thức và chiến dịch tái tranh cử tổng thống về mặt chính trị. Sự khác biệt sẽ chỉ trở nên rõ ràng hơn trong tương lai.
Từ trước cuộc bầu cử giữa kỳ, Tổng thống Biden đã thường xuyên tố cáo những đảng viên Cộng hòa “cực đoan” trung thành với phong trào “Làm cho nước Mỹ vĩ đại trở lại” (MAGA) của ông Donald Trump là mối đe dọa đối với nền dân chủ cốt lõi của nước Mỹ. Đó là thông điệp mà ông sẽ tiếp tục giành ưu thế khi cuộc đua năm 2024 bắt đầu nóng lên.
Đối thủ Cộng hòa tiềm năng của ông là ai?
Ông Trump là người dẫn đầu trong đảng Cộng hòa, mở ra khả năng thiết lập một “trận tái đấu” với ông Biden như đã diễn ra năm 2020. Trong đảng Cộng hoà, ngoài ông Trump, các ứng cử viên khác đã tuyên bố tham gia cuộc đua, gồm bà Nikki Haley, cựu Thống đốc Arkansas Asa Hutchison, doanh nhân Perry Johnson, tác giả Vivek Ramaswamy và phát thanh viên Larry Elder. Nhưng người được kỳ vọng sẽ thay thế ông Trump là Thống đốc Florida Ron DeSantis vẫn chưa công bố chiến dịch tranh cử của mình. Cũng dự kiến tham gia cuộc đua, nhưng chưa ấn định ngày chính thức còn có cựu Phó Tổng thống Mike Pence và Thượng nghị sĩ Tim Scott.
Nhóm cố vấn của ông Biden đã chuẩn bị cho kịch bản đối mặt với ông Trump một lần nữa. Nhưng ngay cả khi một nhân vật khác giành được đề cử của đảng Cộng hòa, các trợ lý của ông Biden lập luận rằng nhân vật đó vẫn sẽ bị chỉ trích về chính sách MAGA.