Diện tích lúa Hè Thu 2024 dọc cao tốc bị chết do nhiễm mặn. Ảnh: Nguyễn Hằng/TTXVN
"Đơn vị cũng sẽ phối hợp với chính quyền xã, Phòng Nông nghiệp huyện đi xác định thêm các vị trí khác xem độ mặn, độ ngọt và phèn như thế nào và thậm chí chúng tôi đang lấy cả mẫu cát đi thí nghiệm ở Thành phố Hồ Chí Minh để xác định độ ảnh hưởng của phèn và muối" - ông Trần Hải Bắc nói.
Như phóng viên TTXVN phản ánh, theo nhiều hộ dân ở ấp 9, xã Vị Thắng (huyện Vị Thủy, tỉnh Hậu Giang) cho biết, vụ lúa Đông Xuân 2023 - 2024, họ xuống giống theo lịch gieo sạ vào tháng 11/2023. Lúa phát triển tốt được khoảng 45 - 50 ngày thì cây lúa bắt đầu bị đỏ dần và chết bụi. Đến vụ Hè Thu 2024 này, tình trạng lúa chết vẫn diễn ra tương tự.
Theo các hộ dân, thời điểm họ xuống giống lúa Đông Xuân 2023 - 2024 cũng là lúc đơn vị thi công bơm cát làm Dự án thành phần Hậu Giang - Cà Mau (thuộc công trình đường bộ cao tốc Bắc - Nam, phía Đông, giai đoạn 2021 - 2025, đoạn Cần Thơ - Cà Mau). Phần diện tích bị thiệt hại nằm dọc theo tuyến đường đang thi công.
Ngành chức năng tỉnh Hậu Giang xác định khu vực ấp 9 (xã Vị Thắng, huyện Vị Thủy) giáp công trình cao tốc đang thi công có 9 hộ dân trồng lúa bị ảnh hưởng với diện tích gần 3 ha. Cụ thể, năng suất lúa vụ Đông Xuân 2023 - 2024 bị ảnh hưởng, chỉ đạt dưới 7 tấn/ha. Tổng sản lượng lúa thiệt hại trên 5,4 tấn. Với đơn giá bán vụ Đông Xuân 2023 - 2024 là 8.000 đồng/kg thì giá trị thiệt hại gần 44 triệu đồng. Còn vụ Hè Thu 2024 chưa xác định được giá trị thiệt hại.
Theo ông Võ Xuân Tân, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Hậu Giang, tình hình sinh vật gây hại tại thời điểm tháng 2, tháng 3/2023 ở xã Vị Thắng và khu vực bị ảnh hưởng có sinh vật gây hại lúa không đáng kể; qua theo dõi rầy nâu, sâu cuốn là, đạo ôn ở mức thấp, không ảnh hưởng năng suất lúa. Nhất là địa bàn xã Vị Thắng (huyện Vị Thủy) nằm trong khu vực an toàn không nhiễm mặn tự nhiên từ trước đến nay và không do thiên tai.
Từ các kết quả xác minh thực tế và báo cáo của địa phương, có thể khẳng định lúa của các hộ dân ở xã Vị Thắng (huyện Vị Thủy) bị ảnh hưởng, giảm năng suất là do bị nhiễm mặn.
Trong khi đó, đại diện Công ty Xây dựng Trường Sơn (đơn vị thi công cao tốc) và đại diện Ban Quản lý dự án Mỹ Thuận (chủ đầu tư) chỉ thống nhất kết quả đo nồng độ mặn của ngành chức năng tỉnh Hậu Giang mà không thừa nhận việc nước mặn từ công trình tràn qua ruộng làm ảnh hưởng đến lúa của bà con, do cát đắp nền lấy từ nguồn cát sông được cấp phép, không phải là cát biển.