Xe tự lái cấp 4 tại thị trấn Eiheiji, tỉnh Fukui. Ảnh: KYODO
Trong bối cảnh dân số ngày càng giảm của đất nước, xe tự lái cấp độ 4 hoặc lái xe hoàn toàn tự động trong một số điều kiện nhất định được xem là một phương tiện giao thông đầy hứa hẹn. Tuy nhiên, dịch vụ ở thị trấn miền trung Nhật Bản này đã bộc lộ những trở ngại cần phải được giải quyết.
Vào ngày 28/5/2023, dịch vụ này đã được khai trương trên đoạn đường đi bộ dài 2 km ở Eiheiji với lịch trình hoạt động vào thứ bảy, chủ nhật và các ngày lễ quốc gia. Đây là dịch vụ đi một chiều trên xe bảy chỗ với tốc độ tối đa 12 km/h mất khoảng 10 phút.
Hoạt động tự lái cấp độ 4 đã có thể thực hiện được trên các tuyến đường công cộng khi luật giao thông đường bộ sửa đổi có hiệu lực vào tháng 4 năm ngoái. Một thực thể công-tư ở Eiheiji đã trở thành đơn vị đầu tiên ở Nhật Bản được cấp phép cho các hoạt động như vậy để điều hành dịch vụ xe tự lái trong thị trấn.
Theo thống kê của thị trấn, tính đến tháng 4/2024 đã có 1.348 lượt khách, chủ yếu là khách du lịch, sử dụng dịch vụ này. Nhiều công ty và quan chức chính quyền địa phương đã đến thị trấn để kiểm tra dịch vụ.
Tháng 10 năm ngoái, đã xảy ra vụ tai nạn xe cấp 4 tông vào bàn đạp của một chiếc xe đạp đang dừng. Sự cố xảy ra do camera của xe tự lái không nhận diện được xe đạp. Mặc dù không có hành khách nào bị thương nhưng dịch vụ đã bị đình chỉ.
Sau đó, dịch vụ này đã hoạt động trở lại vào tháng 3 năm nay sau khi các biện pháp được thực hiện nhằm cải thiện hiệu suất nhận dạng hình ảnh của những phương tiện.
Một cư dân thị trấn có tên là Ryuji Inoue, 61 tuổi, cho rằng: “Sẽ tốt hơn nếu dịch vụ xe tự lái này đến được các siêu thị và bệnh viện trong tương lai, nhưng phương tiện tự lái khác với ô tô và xe buýt ở chỗ chúng chạy chậm”.
Chính phủ trung ương hy vọng sẽ cung cấp dịch vụ vận tải sử dụng phương tiện tự lái tại 50 địa điểm trên khắp đất nước vào năm tài chính 2025, coi các dịch vụ này là cần thiết để duy trì mạng lưới giao thông công cộng trong khu vực và giải quyết tình trạng thiếu tài xế.
Hiện tại, xe cấp 4 không thể qua điểm giao lộ vì vấn đề kỹ thuật và pháp lý.
Một quan chức thị trấn Eiheiji cho biết: “Cần phải đưa ra một số quy định linh hoạt” trong hệ thống cấp phép cho các dịch vụ Cấp 4, bao gồm cả việc cho phép người quản lý vận hành quyết định xem có cho phép phương tiện tự hành đi qua giao lộ hay không.
Một vấn đề đau đầu khác đối với dịch vụ Eiheiji là làm thế nào để đảm bảo lợi nhuận. Để phù hợp với chi phí dịch vụ giao thông công cộng trong khu vực, giá vé cho dịch vụ tự lái cấp 4 được quy định ở mức 100 yen (0,64 USD)/người lớn.
Một quan chức của nhà điều hành dịch vụ cho biết giá vé “gần như không đủ để trang trải chi phí vận hành của chúng tôi”.
Phó giáo sư Kensaku Tanaka của Đại học Kanazawa, một chuyên gia về địa lý giao thông, nhận định xe lái tự động “có thể góp phần giảm lượng lao động cần thiết để vận hành các dịch vụ vận tải và hợp lý hóa hệ thống giao thông”.
Chuyên gia Tanaka nói thêm: “Chính quyền trung ương, chính quyền địa phương và các nhà điều hành dịch vụ cần tổ chức thảo luận với người dân địa phương và trình bày tầm nhìn của họ về mô hình cộng đồng mà họ hướng tới xây dựng để hiện thực hóa việc sử dụng phù hợp với nhu cầu địa phương”.