“Giật mình” với bánh trung thu “siêu rẻ”
Không chỉ xuất hiện tại Hà Nội, loại bánh trung thu giá “siêu rẻ” chỉ từ 3.000 - 5.000 đồng/cái có xuất xứ Đài Loan (Trung Quốc) cũng được giới thiệu khá rầm rộ tại TP Hồ Chí Minh. Sau khi ngỏ lời muốn mua số lượng lớn bánh trung thu mini Đài Loan để bán lẻ, chúng tôi được chủ một shop online hướng dẫn đến “đại bản doanh” nằm tại quận Bình Thạnh.
Tại đây, một người phụ nữ tên T. giới thiệu với phóng viên loại bánh trung thu “hàng hot” của năm nay, nhập khẩu từ Đài Loan có trọng lượng 38gr/cái. Đặc biệt loại bánh này được bán theo cân, mỗi kg có giá 90.000 đồng gồm 25 cái với nhiều vị khác nhau như: đậu xanh, đậu đỏ, khoai môn, sầu riêng, thập cẩm, trứng muối. Nếu mua số lượng lớn, người bán có thể bớt “chút đỉnh” xuống còn 85.000 đồng/kg. Như vậy, tính ra mỗi chiếc bánh trung thu chỉ có giá chưa tới 4.000 đồng.
Quan sát thấy trên bao bì của bánh chỉ có chữ Trung Quốc, không có ngày sản xuất, hạn sử dụng, chúng tôi gặng hỏi nguồn gốc thì chủ shop tên T. thừa nhận, đây không phải là bánh trung thu Đài Loan như quảng cáo mà là hàng nhập từ tỉnh Tứ Xuyên, Trung Quốc.
Thấy chúng tôi lo ngại về nguồn gốc Trung Quốc, chị T. trấn an: “Do thị hiếu người ta thích hàng Đài Loan nên tôi giới thiệu là Đài Loan, chứ thật ra là hàng nội địa Trung Quốc. Hàng nội địa thì yên tâm hơn vì hàng này dân của họ cũng ăn”. Được biết, đây là đợt hàng thứ 3 mà shop của chị T. nhập về bán, 2 đợt trước đã nhanh chóng “cháy hàng”.
Trong khi đó, trên tài khoản facebook có tên N. shop, bánh trung thu mini Đài Loan lại được rao bán với giá 120.000 đồng/kg, giao hàng miễn phí trong nội thành TP Hồ Chí Minh. Người bán khẳng định với phóng viên, đây là bánh có nguồn gốc từ Đài Loan (Trung Quốc). Biện hộ cho lý do giá rẻ, người bán cho rằng do là bánh mini có trọng lượng chỉ từ 38 - 42 gram nên mới có giá rẻ như thế. Ngỏ ý mua với số lượng lớn, chúng tôi được trả lời muốn mua bao nhiêu cũng có, nhưng phải đặt hàng trước.
Chia sẻ về những chiếc bánh trung thu giá rẻ, Thạc sỹ Trương Nhật Khuê Tường, Khoa Dinh dưỡng – Tiết chế, Bệnh viện Đại học Y dược TP Hồ Chí Minh cho rằng, với giá từ 3.000 đến 5.000 đồng/chiếc bánh trung thu thì đây là mức giá rẻ đến bất ngờ và nguy cơ mất an toàn thực phẩm là rất lớn. Đặc biệt là những thành phần trong nhân bánh được xay nhuyễn, dù được giới thiệu nhân sầu riêng, nhân đậu xanh... nhưng người ăn hoàn toàn không biết được đó là gì.
Bên cạnh đó, Trương Nhật Khuê Tường cũng e ngại có quá nhiều chất béo chuyển hóa (trans-fat) trong những chiếc bánh giá rẻ bởi nó thường được sử dụng để tạo mùi và bảo quản lâu. “Tuy các loại bánh trung thu không rõ nguồn không gây ngộ độc cấp, nhưng có thể ảnh hưởng lâu dài đến các cơ quan nội tạng như gan, thận... đường tiêu hóa nói chung. Nguy hiểm nhất là người ăn không nhận biết được hậu quả của nó, ăn vẫn thấy ngon”, Thạc sỹ Khuê Tường cảnh báo.
Còn bà Phạm Khánh Phong Lan, Trưởng Ban quản lý An toàn thực phẩm TP Hồ Chí Minh thì cho biết, đến thời điểm hiện tại, đơn vị này chưa phát hiện kho tập kết lớn của mặt hàng bánh trung thu mini Đài Loan. Tuy nhiên, Ban quản lý An toàn thực phẩm đã thực hiện việc lấy mẫu các loại bánh trung thu giá rẻ trên thị trường để đưa đi kiểm nghiệm. “Nguy cơ mất an toàn thực phẩm của các loại bánh trung thu giá rẻ là có và người tiêu dùng có quyền nghi ngờ. Chúng tôi đang nhanh chóng thực hiện kiểm nghiệm và sẽ có cảnh báo sớm đến người dân”, bà Phạm Khánh Phong Lan nói.
Siết chặt kiểm tra các cơ sở sản xuất, kinh doanh bánh trung thu
Để thực hiện công tác đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm mùa Trung thu, Ban quản lý An toàn thực phẩm TP Hồ Chí Minh đã thành lập 24 đoàn kiểm tra phối hợp với các đoàn kiểm tra liên ngành quận, huyện kiểm tra các cơ sở sản xuất, kinh doanh bánh trung thu trên địa bàn.
Ban quản lý An toàn thực phẩm sẽ kiểm tra, giám sát điều kiện sản xuất, điều kiện an toàn thực phẩm, nguyên liệu của các cơ sở sản xuất bánh trung thu. Riêng đối với những nơi kinh doanh bánh trung thu cũng phải đạt tiêu chuẩn, cương quyết xử phạt nghiêm những nơi buôn bán bánh trung thu vỉa hè, lề đường không có giấy phép, không che chắn bụi bặm, bán bánh không rõ nguồn gốc…
Ngoài một số các cơ sở có tên tuổi đảm bảo được quy định sản xuất an toàn thực phẩm, theo bà Phạm Khánh Phong Lan, năm nay xuất hiện rất nhiều các sản phẩm bánh trung thu của các cơ sở sản xuất tự phát, hoạt động không phép, không đảm bảo điều kiện an toàn thực phẩm trong sản xuất.
Đáng ngại nhất là các loại bánh trung thu bán online, bánh trung thu nhà làm bởi không thể kiểm soát được chất lượng cũng như các tiêu chí an toàn vệ sinh thực phẩm.
“Bánh trung thu nhà làm thì nên để ở nhà ăn, không phải để bán. Nếu đã kinh doanh thì phải đăng ký kinh doanh doanh, nộp thuế, có chứng nhận đạt yêu cầu an toàn vệ sinh thực phẩm và người bán hàng phải chịu trách nhiệm với sản phẩm, như vậy mới công bằng. Còn nếu bất cứ ai cũng có thể làm bánh rồi đem bán thì nguy cơ về an toàn thực phẩm là rất lớn”, Trưởng Ban quản lý An toàn thực phẩm TP Hồ Chí minh nêu quan điểm.
Do vậy, bà Phạm Khánh Phong Lan khuyên người tiêu dùng nên lựa chọn mua sản phẩm bánh trung thu có nguồn gốc rõ ràng, có tên của nhà sản xuất, địa chỉ nơi sản xuất, có hướng dẫn sử dụng, bảo quản... Đặc biệt, người tiêu dùng nên lựa chọn các nhà sản xuất đáp ứng được các quy định về đảm bảo an toàn thực phẩm và được cơ quan nhà nước cấp giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện an toàn thực phẩm.
Lưu ý nên mua ở những địa điểm kinh doanh xác định, đáp ứng các yêu cầu về điều kiện kinh doanh thực phẩm, có đủ trang thiết bị che đậy tránh bụi bẩn, mưa nắng, công trùng xâm nhập, bảo quản đúng quy định trên nhãn sản phẩm của nhà sản xuất. Tuyệt đối không lựa chọn, mua sản phẩm trôi nổi, không có nguồn gốc, hàng hết hạn sử dụng, bao bì rách nát, sản phẩm biến dạng, hàng lậu.