Công nghiệp chế biến, chế tạo là động lực tăng trưởng với tốc độ tăng 9,76% trong quý III và 9 tháng năm 2024. Ảnh: Tuấn Anh/TTXVN
Theo Bộ phận Nghiên cứu thị trường và Kinh tế toàn cầu UOB, GDP thực tế của Việt Nam trong quý III/2024 tăng 7,4 % so với cùng kỳ năm trước, vượt dự báo trung bình của thị trường là 6,1% và mức dự báo của UOB 5,7%. Đây là tốc độ tăng trưởng cao nhất kể từ quý III/2022, khi các hoạt động phục hồi mạnh mẽ sau thời kỳ suy thoái do dịch COVID-19. Kết quả này đã góp phần nới rộng mức tăng 7,09% (đã điều chỉnh) trong quý II/2024, tạo nên mức tăng tích lũy trong 9 tháng năm 2024 là 6,82% so với cùng kỳ năm 2023.
Các chuyên gia của UOB cho rằng, kết quả bất ngờ trong quý III/2024 phản ánh khả năng phục hồi của nền kinh tế, bất chấp sự tàn phá của siêu bão Yagi. Việt Nam ước tính sẽ chịu thiệt hại kinh tế hơn 3 tỷ USD do cơn bão Yagi quét qua miền Bắc. Trong quý III/2024, khu vực dịch vụ là động lực chính đóng góp vào tăng trưởng GDP với 3,24 điểm phần trăm, tiếp theo là công nghiệp và xây dựng với 3,37 điểm phần trăm, hai lĩnh vực này chiếm 89% trong mức tăng chung là 7,4%.
Các dữ liệu khác trong quý III/2024 phản ánh khả năng phục hồi chung của nền kinh tế Việt Nam. Cả hoạt động xuất khẩu và nhập khẩu đều ghi nhận mức tăng trưởng lần lượt là 10,7% và 11,1% so với cùng kỳ năm trước trong tháng 9, kéo dài đà tăng trưởng hai chữ số ở tháng thứ 7 liên tiếp của năm 2024.
Tính từ đầu năm đến tháng 9, xuất khẩu của Việt Nam tăng 14,6% so với cùng kỳ năm trước và nhập khẩu tăng 16,5% so với cùng kỳ, với thặng dư thương mại là 20,8 tỷ USD, chỉ thấp hơn một chút so với mức 22,1 tỷ USD đạt được trong cùng kỳ năm 2023. Đặc biệt, sự gia tăng doanh số ngành bán dẫn kể từ giữa năm 2023 cho thấy đà tăng trưởng có khả năng sẽ được duy trì trong 1-2 quý tới.
Tuy vậy, Chỉ số quản lý thu mua (PMI) mới nhất của Việt Nam đã đảo chiều giảm mạnh xuống 47,3 điểm, lần đầu tiên trong vùng suy giảm sau 5 tháng liên tiếp mở rộng. Diễn biến này đặt lưu ý về năng lực sản xuất và chuỗi cung ứng của đất nước cũng như các ngành nông nghiệp và dịch vụ, trước sự gián đoạn từ cơn bão Yagi.
Theo UOB, những gián đoạn này có khả năng rõ ràng hơn trong giai đoạn tháng 10-11/2024 và do đó đà tăng trưởng được dự báo sẽ chậm lại xuống còn 5,2% so với cùng kỳ năm trước trong quý IV/2024 từ mức 7,4% trong quý III/2024.
“Bất chấp tác động của cơn bão Yagi, tăng trưởng GDP tới thời điểm hiện tại của năm 2024 đã đạt 6,8%. Chúng tôi đang điều chỉnh dự báo tăng trưởng cả năm của Việt Nam lên 6,4% (so với mức dự báo giảm trước đó là 5,9%) để phản ánh cả kết quả tính đến hiện tại và tính đến sự gián đoạn trong các hoạt động ở đầu quý IV/2024”, các chuyên gia của UOB nhận định.
Trong năm 2025, UOB dự báo tăng trưởng vẫn được duy trì ở mức 6,6%, phản ánh mức tăng sản lượng dự kiến vào đầu năm sau để bù đắp cho những tổn thất trước đó do cơn bão Yagi gây ra, cũng như tác động lan tỏa từ chính sách nới lỏng của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) và các biện pháp kích thích kinh tế của Trung Quốc.
Liên quan đến chính sách tiền tệ, các chuyên gia UOB cho rằng, với lạm phát có dấu hiệu giảm bớt, sức mạnh của đồng USD dự kiến sẽ suy yếu hơn nữa sau chính sách nới lỏng của Fed và với những tác động tiêu cực lan rộng sau cơn bão Yagi, khả năng Ngân hàng Nhà nước chuyển sang nới lỏng chính sách tiền tệ sẽ được cân nhắc nhiều hơn so với trước đây.
Tuy nhiên, điều này sẽ được cân đối với các yếu tố như hiệu suất kinh tế mạnh mẽ, đặc biệt là trong quý III/2024 và khả năng lạm phát bùng phát trong quý IV/2024 sau cơn bão Yagi, do thực phẩm (chiếm 33,6%) và nhà ở (18,8%) chiếm ưu thế trong rổ CPI.
Do đó, Ngân hàng Nhà nước có khả năng sẽ áp dụng cách tiếp cận có trọng tâm hơn để hỗ trợ các cá nhân và doanh nghiệp bị ảnh hưởng trong khu vực của họ, thay vì triển khai một cách rộng rãi trên toàn quốc như cắt giảm lãi suất.
UOB dự đoán Ngân hàng Nhà nước sẽ duy trì lãi suất tái cấp vốn ở mức hiện tại là 4,5% trong khi tập trung vào việc thúc đẩy tăng trưởng tín dụng và các biện pháp hỗ trợ khác.