Từ năm 2026, hộ kinh doanh phải tự kê khai và tính thuế

Bộ Tài chính cho biết, việc xây dựng Nghị định quy định việc kê khai, tính thuế và khấu trừ thuế, sử dụng hóa đơn điện tử của hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh, nhằm cụ thể hóa chủ trương, định hướng của Đảng và Quốc hội tại Nghị quyết số 68-NQ/TW và Nghị quyết số 198/2025/QH15, qua đó tạo điều kiện thuận lợi, hỗ trợ cho hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh và bãi bỏ thuế khoán, thiết lập cơ chế quản lý thuế phù hợp với từng nhóm quy mô hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh.

Dự thảo Nghị định quy định việc kê khai, tính thuế và khấu trừ thuế, sử dụng hóa đơn điện tử của hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh gồm 3 chương, 13 điều.

Dự thảo Nghị định đề xuất áp dụng cho người nộp thuế là hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh đang nộp thuế theo phương pháp khoán thuế theo quy định tại Luật Quản lý thuế 2019, thực hiện tự xác định số thuế phải nộp theo kê khai từ ngày 1/1/2026; hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh đã nộp thuế theo phương pháp kê khai theo quy định tại Luật Quản lý thuế 2019; hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh mới ra kinh doanh, từ ngày 1/1/2026.

Cơ quan thuế các cấp và công chức thuế được giao nhiệm vụ quản lý thuế đối với hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh.

Các cơ quan, tổ chức, cá nhân khác có liên quan đến việc thực hiện nghĩa vụ thuế của hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh.

Theo dự thảo, hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh phải khai chính xác, trung thực, đầy đủ các nội dung trong hồ sơ khai thuế, khoản thu khác đối với từng loại thuế, khoản thu khác và tự tính số tiền thuế, khoản thu khác phải nộp, trừ trường hợp việc tính thuế, khoản thu khác, thông báo thuế, khoản thu khác do cơ quan quản lý thuế thực hiện.

Trường hợp tổ chức, cá nhân khấu trừ thuế, khai thuế, khoản thu khác thay, nộp thuế, khoản thu khác thay cho người nộp thuế theo quy định của pháp luật thuế và pháp luật khác, thì hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh không phải nộp số tiền thuế, khoản thu khác đã được khấu trừ, khai thay, nộp thay.

Đối với thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập cá nhân, hộ và cá nhân kinh doanh sẽ tự căn cứ doanh thu thực tế hằng năm để xác định mình thuộc diện chịu hay không chịu thuế giá trị gia tăng, thu nhập cá nhân từ ngày 1/1/2026. Nếu thuộc diện phải nộp thuế, họ tự tính số thuế giá trị gia tăng, thu nhập cá nhân theo quy định và thực hiện kê khai, nộp thuế với cơ quan thuế. Nếu tự xác định không thuộc diện chịu thuế, họ phải thông báo doanh thu thực tế hàng năm cho cơ quan thuế theo quy định

Đối với các sắc thuế như thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập cá nhân, thuế tiêu thụ đặc biệt, thuế tài nguyên và thuế bảo vệ môi trường, nếu hộ và cá nhân kinh doanh sử dụng hóa đơn điện tử có mã, hệ thống quản lý thuế sẽ tự hỗ trợ xác định số thuế phải nộp và cập nhật dữ liệu. Nếu không dùng hóa đơn điện tử, người kinh doanh tự xác định số thuế phải nộp theo quy định; đồng thời cũng tự xác định phí bảo vệ môi trường và các khoản thu khác phải nộp.

Hộ kinh doanh thuộc diện phải đăng ký kinh doanh thì thực hiện thủ tục tạm ngừng theo Nghị định 168/2025/NĐ-CP; hộ, cá nhân kinh doanh không thuộc diện đăng ký phải gửi thông báo bằng văn bản cho cơ quan thuế để cập nhật trạng thái tạm ngừng. Trong thời gian tạm ngừng, họ không phải nộp hồ sơ khai thuế, trừ trường hợp tạm ngừng không trọn tháng (đối với khai theo tháng) hoặc không trọn quý (đối với khai theo quý).

Thời hạn nộp thuế chậm nhất là ngày cuối cùng của thời hạn nộp hồ sơ khai thuế; với hồ sơ khai bổ sung thì thời hạn nộp thuế là thời hạn nộp hồ sơ của kỳ tính thuế có sai sót. Hồ sơ khai thuế được nộp điện tử hoặc nộp trực tiếp tại cơ quan thuế quản lý nơi người nộp thuế thực hiện hoạt động kinh doanh.

Theo dự thảo, hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh có doanh thu hàng năm từ 1 tỷ đồng trở lên thì phải áp dụng hóa đơn điện tử có mã của cơ quan thuế, hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền có kết nối dữ liệu với cơ quan thuế theo quy định tại khoản 8 Điều 1 Nghị định số 70/2025/NĐ-CP ngày 20/3/2025 của Chính phủ.

Hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh có doanh thu hàng năm dưới 1 tỷ đồng không bắt buộc sử dụng hóa đơn điện tử có mã của cơ quan thuế hoặc hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền có kết nối dữ liệu với cơ quan thuế.

Trường hợp đáp ứng điều kiện về cơ sở hạ tầng công nghệ thông tin và có nhu cầu sử dụng hóa đơn điện tử thì cơ quan thuế khuyến khích và hỗ trợ hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh đăng ký sử dụng hóa đơn điện tử có mã của cơ quan thuế hoặc hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền có kết nối dữ liệu với cơ quan thuế.

Trường hợp hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh không đăng ký sử dụng hóa đơn điện tử, có nhu cầu sử dụng hóa đơn điện tử thì thực hiện khai và nộp thuế trước khi được cơ quan thuế cấp hóa đơn điện tử có mã của cơ quan thuế theo từng lần phát sinh giao dịch bán hàng hóa, cung cấp dịch vụ. Trình tự, thủ tục đăng ký sử dụng hóa đơn điện tử, mẫu đăng ký sử dụng hóa đơn điện tử thực hiện theo hướng dẫn của Bộ Tài chính.

Về khai thuế, khấu trừ thuế đối với hoạt động kinh doanh trên nền tảng thương mại điện tử, nền tảng số của hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh, theo dự thảo, chủ quản quản lý sàn giao dịch thương mại điện tử, nền tảng số có chức năng đặt hàng trực tuyến và chức năng thanh toán có trách nhiệm thực hiện khấu trừ, nộp thuế thay đối với mỗi giao dịch cung cấp hàng hóa, dịch vụ theo quy định tại Nghị định số 117/2025/NĐ-CP ngày 9/6/2025 của Chính phủ.

Hộ, cá nhân cư trú có hoạt động kinh doanh trên nền tảng thương mại điện tử có chức năng đặt hàng trực tuyến nhưng không có chức năng thanh toán có trách nhiệm tự kê khai, nộp thuế theo quy định tại Nghị định số 117/2025/NĐ-CP ngày 9/6/2025 của Chính phủ.