Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Hoàng Trung phát biểu nhấn mạnh, đây là sự kiện đặc biệt trong quan hệ hợp tác nông nghiệp giữa Việt Nam và Australia.
Phát biểu tại buổi lễ, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Hoàng Trung nhấn mạnh, đây là sự kiện đặc biệt trong quan hệ hợp tác nông nghiệp giữa Việt Nam và Australia - không chỉ là một sự kiện thương mại, kỹ thuật, mà còn là minh chứng sống động cho sự hợp tác tin cậy, hiểu biết, cùng hướng tới mục tiêu phát triển bền vững, vì lợi ích của người nông dân, người tiêu dùng hai nước.
Thứ trưởng Hoàng Trung cho biết, Australia đang trở thành một trong những đối tác tin cậy và quan trọng của Việt Nam trong chuỗi cung ứng nông sản toàn cầu. Kim ngạch thương mại nông sản hai chiều năm 2024 đạt 2,24 tỷ USD, với sự tăng trưởng của nhiều mặt hàng chủ lực giữa hai nước.
Tuy nhiên, so với tiềm năng sản xuất nông nghiệp của cả hai bên thì đây vẫn là một con số khiêm tốn, vẫn còn nhiều dư địa để phát triển tiếp trong thời gian tới. Chính vì vậy, hai nước thường xuyên trao đổi hợp tác kỹ thuật, đối thoại chính sách, tạo thuận lợi hơn nữa cho việc mở cửa thị trường các loại trái cây tiềm năng của hai nước.
Tính đến nay, bưởi là loại quả thứ 6 của Việt Nam được phép vào Australia (sau trái thanh long, vải, nhãn, xoài và chanh leo). Trong khi đó, việt quất là loại quả thứ 7 của Australia được nhập khẩu vào Việt Nam (sau nho, cam, quýt, anh đào và đào, xuân đào).
Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Hoàng Trung và Đại sứ Australia Gillian Bird.
Những năm gần đây, ngành hàng bưởi Việt Nam đã có bước tiến mạnh mẽ trong chuẩn hóa vùng trồng, sản xuất an toàn, truy xuất nguồn gốc, và áp dụng kỹ thuật canh tác tiên tiến theo tiêu chuẩn VietGAP/GlobalGAP, quản lý dịch hại tổng hợp (IPM), bao trái và xử lý ra hoa trái vụ, đảm bảo chất lượng đồng đều và cung ứng gần như quanh năm. Các tiêu chuẩn về kiểm dịch thực vật khác như xử lý chiếu xạ, cơ sở đóng gói cũng được các địa phương, doanh nghiệp chủ động đáp ứng.
Để xuất khẩu trái bưởi của Việt Nam và việt quất của Australia được thuận lợi, Thứ trưởng Hoàng Trung đề nghị các đơn vị của Bộ, các địa phương và doanh nghiệp, hiệp hội ngành hàng cần tuân thủ các quy định của Australia đối với quả bưởi tươi của Việt Nam, đặc biệt là quy trình sản xuất, truy xuất nguồn gốc, phòng trừ sinh vật gây hại; Tăng cường tập huấn, tuyên truyền cho người dân về các quy định để đảm bảo chất lượng sản phẩm khi xuất khẩu, nâng cao hình ảnh của nông sản Việt Nam trên trị trường quốc tế nói chung và thị trường Australia nói riêng. Cùng với đó, cơ quan kiểm dịch kỹ thuật Việt Nam nhanh chóng hoàn tất các thủ tục kỹ thuật cần thiết, tạo điều kiện thông thoáng cho quá trình nhập khẩu quả Việt quất của Australia vào Việt Nam.
“Đây là thành quả của sự phối hợp hiệu quả giữa các cơ quan quản lý, doanh nghiệp và nông dân hai nước, đặc biệt là nỗ lực của Cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật Việt Nam cùng Bộ Nông nghiệp, Thủy sản và Lâm nghiệp Australia (DAFF) trong suốt quá trình đàm phán, phân tích nguy cơ và xây dựng điều kiện kiểm dịch thực vật nhập khẩu”, Thứ trưởng Bộ NN&MT Hoàng Trung nhấn mạnh.
Ông Huỳnh Tấn Đạt, Cục trưởng Cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật cho biết, đối với thị trường Australia, bắt đầu từ giữa năm 2023, Cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật đã nhận được thông báo từ DAFF về việc bắt đầu tiến hành phân tích nguy cơ dịch hại cho trái bưởi của Việt Nam.
Trong thời gian qua qua, hai bên đã phối hợp tích cực để xúc tiến quá trình trao đổi kỹ thuật, hoàn thiện báo cáo phân tích nguy cơ dịch hại và đạt được thỏa thuận cho trái bưởi tươi của Việt Nam được phép nhập khẩu vào Australia.
Theo thỏa thuận, trái bưởi tươi xuất khẩu từ Việt Nam sang Australia cần đáp ứng các điều kiện: Bưởi tươi nguyên quả, không có hoặc có cuống ngắn (cắt ngắn sát với phần vỏ quả); các vùng trồng, cơ sở đóng gói trái bưởi trước khi xuất khẩu phải được cấp mã số. Bưởi xuất khẩu không bị nhiễm 19 loài sinh vật gây hại mà Australia cấm. Các lô hàng bưởi xuất khẩu phải tuân thủ yêu cầu về đóng gói, dán nhãn và bảo quản.
Bên cạnh đó, các lô bưởi tươi xuất khẩu phải được chiếu xạ tại cơ sở chiếu xạ được Cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật phê duyệt ở liều tối thiểu 150 Gy. Các lô hàng bưởi tươi phải làm thủ tục kiểm dịch thực vật trước khi xuất khẩu và phải kiểm tra kiểm dịch thực vật tại cảng đến của Australia.
Để đảm bảo thực hiện đầy đủ các yêu cầu về kiểm dịch thực vật và an toàn vệ sinh thực phẩm đối với trái bưởi xuất khẩu sang Australia, Cục Cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật sẽ phối hợp với các cơ quan chuyên môn tại các địa phương triển khai tập huấn, phổ biến các quy định về kiểm dịch thực vật, an toàn thực phẩm; hướng dẫn thiết lập và cấp mã số vùng trồng, cơ sở đóng gói trái bưởi xuất khẩu…
Tại buổi lễ, đại diện Bộ Nông nghiệp và Môi trường và Đại sứ quán Australia sẽ ký kết Điều kiện nhập khẩu quả Việt quất Australia vào Việt Nam và Tài liệu Operational Work Plan (Kế hoạch triển khai hành động) - điều kiện nhập khẩu quả Bưởi Việt Nam vào Australia.
Đại sứ Australia tại Việt Nam Gillian Bird cho biết, lễ ký kết nghị định thư hôm nay mở ra cơ hội lớn cho hợp tác thương mại rau quả giữa Việt Nam - Australia.
Bày tỏ niềm vui khi 2 nước ký kết hợp tác xuất nhập khẩu trái cây, Đại sứ đặc mệnh toàn quyền Australia tại Việt Nam Gillian Bird cho biết, bà rất vui mừng được tham dự lễ công bố mở cửa thị trường cho quả bưởi Việt Nam sang Australia và quả việt quất Australia sang Việt Nam, một cột mốc quan trọng trong hợp tác nông nghiệp giữa hai nước.
Theo bà Bird, nông nghiệp là một trong những trụ cột quan trọng của hợp tác song phương. Cả hai quốc gia đều có chung mục tiêu phát triển nền nông nghiệp bền vững, sinh lợi và thích ứng với biến đổi khí hậu. Năm 2024, thương mại hai chiều trong lĩnh vực nông nghiệp và thực phẩm đạt 4,4 tỷ AUD, minh chứng cho mối quan hệ kinh tế ngày càng sâu sắc. Australia hiện cung cấp cho Việt Nam các sản phẩm chất lượng cao như bông, lúa mì, thịt đỏ, sữa và rau quả, trong khi nhu cầu của Australia với nông sản Việt Nam như thủy sản, cà phê, gạo và trái cây cũng không ngừng tăng. Lễ ký kết nghị định thư hôm nay mở ra cơ hội lớn cho hợp tác thương mại rau quả.
“Tôi rất vui khi người tiêu dùng Việt Nam sắp được thưởng thức quả việt quất Australia - sản phẩm được trồng trên nền đất và khí hậu đa dạng, với hương vị thơm ngon, giá trị dinh dưỡng cao và đáp ứng những tiêu chuẩn khắt khe nhất về an toàn, bền vững”, bà chia sẻ. Với khoảng cách địa lý không xa, quả việt quất Australia có thể được vận chuyển tới thị trường Việt Nam chỉ sau 24 giờ kể từ khi thu hoạch.
Ngược lại, Đại sứ cũng bày tỏ mong muốn sớm được thưởng thức bưởi Việt Nam tại Australia. Đại sứ đánh giá cao nỗ lực hợp tác giữa Bộ Nông nghiệp, Thủy sản và Lâm nghiệp Australia với Bộ Nông nghiệp và Môi trường Việt Nam, đặc biệt là Cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật, trong việc triển khai cơ chế hợp tác “2 + 2”, cho phép mỗi bên đồng thời mở cửa thị trường cho hai mặt hàng ưu tiên. Bà Đại sứ tin tưởng cơ chế này sẽ tiếp tục mang lại nhiều thành tựu mới trong thời gian tới, góp phần thúc đẩy thương mại nông sản và làm sâu sắc hơn nữa quan hệ đối tác chiến lược giữa hai nước.
Trái bưởi tươi của Việt Nam hiện đã có mặt trên thị trường của 14 quốc gia và vùng lãnh thổ, bao gồm Hoa Kỳ, Hàn Quốc, New Zealand... Trong những năm gần đây, diện tích trồng bưởi ở nước ta ngày càng được mở rộng, từ 50.000 ha năm 2015 tăng lên hơn 100.000 ha vào năm 2025 với sản lượng đạt gần 1 triệu tấn mỗi năm. Kim ngạch xuất khẩu quả bưởi tươi đạt khoảng 60 triệu USD (năm 2024). Đối với quả bưởi, chi phí sản xuất không quá cao, cho thu hoạch quanh năm, tạo lợi thế cạnh tranh xuất khẩu. Chính vì vậy, trái bưởi Việt Nam vẫn còn nhiều dư địa xuất khẩu.
Đối với thị trường Australia, bắt đầu từ giữa năm 2023, Cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật (trước đây là Cục Bảo vệ thực vật) đã nhận được thông báo từ DAFF về việc bắt đầu tiến hành phân tích nguy cơ dịch hại cho trái bưởi của Việt Nam. Trong hai năm qua, hai bên đã phối hợp tích cực để xúc tiến quá trình trao đổi kỹ thuật, hoàn thiện báo cáo phân tích nguy cơ dịch hại và đạt được thỏa thuận cho trái bưởi tươi của Việt Nam được phép nhập khẩu vào Australia. Như vậy, đây sẽ là loại trái cây thứ 6 của Việt Nam đã mở cửa thành công sang thị trường Australia (bên cạnh trái thanh long, vải, nhãn, xoài và chanh leo).