Thiết lập sự bền vững của hệ thống điện quốc gia

Trong hệ thống điện Việt Nam, lưới điện truyền tải có vai trò đặc biệt quan trọng trong việc liên kết điện giữa các vùng miền, kết nối các nhà máy điện và các trung tâm phụ tải, cung cấp điện. Vì vậy, thiết lập một hệ thống truyền tải điện an toàn, ổn định bền vững không chỉ là mục tiêu của ngành điện mà còn là mong mỏi của khách hàng sử dụng điện. Phóng viên TTXVN đã phỏng vấn ông Vũ Ngọc Minh, Tổng Giám đốc Tổng Công ty Truyền tải điện Quốc gia (EVNNPT) xung quanh các nội dung này.

 

Ông đánh giá thế nào về lưới điện truyền tải của Việt Nam hiện nay?

Điểm nhấn đầu tiên của ngành truyền tải điện phải kể đến khi đường dây 500 kV Bắc Nam mạch 1 được đưa vào vận hành tháng 5/1994 đã đóng vai trò hợp nhất hệ thống lưới điện cả nước, góp phần quan trọng truyền tải điện năng từ miền Bắc vào miền Nam và ngược lại. Cùng với đường dây 500 kV mạch 1 và mạch 2, rồi tiếp đến là đường dây 500 kV mạch 3 Pleiku - Mỹ Phước - Cầu Bông mới đóng điện hồi tháng 5 năm nay đã nâng cao tính ổn định và khả năng truyền tải của hệ thống điện Việt Nam, bảo đảm hệ thống điện vận hành an toàn, kinh tế giữa các vùng miền trên cả nước.

 

Hệ thống lưới điện 500 kV hiện nay không chỉ đóng vai trò liên kết lưới điện các miền, đấu nối các nhà máy điện vào hệ thống mà được kết nối tạo thành các mạch vòng quan trọng như: khu vực miền Nam là Phú Mỹ - Sông Mây - Tân Định - Phú Lâm - Nhà Bè; khu vực miền Bắc là Sơn La - Hiệp Hòa - Quảng Ninh - Thường Tín - Nho Quan - Hòa Bình - Sơn La. Đây là tiền đề để bảo đảm cung cấp điện ổn định cho các thành phố lớn và các vùng kinh tế trọng điểm của đất nước.

 

Lưới điện truyền tải quốc gia do EVNNPT quản lý hiện đã phát triển đến 61/63 tỉnh, thành. Các trạm biến áp 500 - 220 kV được đưa vào vận hành ở 57/63 tỉnh, thành. Không những thế, lưới điện truyền tải đã đưa vào vận hành công nghệ ngày càng hiện đại như đường dây nhiều mạch, nhiều cấp điện áp, cáp ngầm cao áp 220 kV, trạm GIS 220 kV...

Vậy hệ thống điện luôn phải đối mặt với những khó khăn nào để đáp ứng yêu cầu cung cấp điện an toàn, bảo đảm chất lượng cho phát triển kinh tế - xã hội đất nước, thưa ông?

Phải khẳng định rằng, điều kiện thời tiết, địa hình địa chất có ảnh hưởng rất lớn đến hoạt động của lưới điện, nhất là trong mùa mưa bão. Hiện nay, đường dây siêu cao áp 500 kV Bắc Nam nối liền hệ thống điện 3 miền Bắc - Trung - Nam thành hệ thống điện hợp nhất nên chỉ cần sự cố xảy ra một trong các đoạn đường dây 500 kV cũng có thể dẫn đến chia cắt hệ thống điện toàn quốc tình trạng rã lưới (mất điện toàn bộ hệ thống điện miền hoặc quốc gia). Đây là sự cố kỹ thuật nghiêm trọng đối với hệ thống truyền tải điện.

Ngoài ra, trong các hệ thống điện miền, lưới điện 220 kV mang tính chất xương sống, đóng góp quan trọng trong việc cung cấp điện an toàn và bảo đảm chất lượng điện năng cho các phụ tải. Thực tế đã chứng minh rằng, khu vực nào có lưới điện 220 kV đủ mạnh thì tình hình cấp điện an toàn ổn định hơn và chất lượng điện áp được bảo đảm.

Vậy theo ông, NPT đã và đang triển khai những biện pháp nào nhằm nâng cao độ an toàn trong vận hành lưới điện?

Ngoài các giải pháp nâng cao chất lượng quản lý kỹ thuật và kiểm tra nghiêm ngặt việc thực hiện quy trình quy phạm để phát hiện kịp thời các thiết bị có chất lượng kém; một trong những giải pháp mà EVN NPT đang triển khai là có kế hoạch thay thế các thiết bị lạc hậu, độ tin cậy vận hành thấp hoặc hết tuổi thọ như các máy biến áp, các thiết bị đóng cắt, rơ le bảo vệ nhằm tăng độ tin cậy vận hành của thiết bị... Tôi cho rằng đây là việc làm hết sức cần thiết nhằm giảm sự cố trên lưới.

Để giảm sự cố đường dây, Tổng Công ty đã chỉ đạo xử lý triệt để hệ thống tiếp địa trên các tuyến đường dây 220 và 500 kV, xử lý các mối nối dây dẫn, các mối nối lèo, mối nối dây chống sét trên đường dây, sứ cách điện và trạm biến áp. Mặt khác, Tổng Công ty đang triển khai lắp đặt thiết bị định vị điểm sự cố trên các đường dây 500 kV và 220 kV tại khu vực miền núi, có địa hình hiểm trở, mật độ giông sét cao nhằm giảm thời gian tìm kiếm xử lý sự cố.

 

Để xây dựng một hệ thống truyền tải hiện đại, đáp ứng các điều kiện cung cấp đủ điện cho đất nước với sản lượng điện truyền tải dự kiến từ 265 - 275 tỷ kWh/năm (vào năm 2020), đồng thời liên kết lưới điện truyền tải với các nước trong khu vực, theo ông cần thêm những yếu tố gì?

Để hệ thống điện quốc gia bảo đảm vận hành an toàn, liên tục và ổn định, khối lượng đầu tư xây dựng lưới điện truyền tải các năm tới còn rất lớn. Năm nay là năm có số lượng và khối lượng đầu tư được đánh giá lớn nhất từ trước đến nay với số vốn gần 18.600 tỷ đồng.

Trước mắt là tăng cường lắp đặt các thiết bị bù điện áp trong lưới điện cao áp 220 - 110 kV ở cả 3 miền để bảo đảm điện áp đủ tiêu chuẩn, góp phần nâng cao tính ổn định trong vận hành hệ thống điện. Về lâu dài, hệ thống điện quốc gia phải tập trung vào các giải pháp nhằm nâng độ tin cậy và ổn định của lưới điện truyền tải, từng bước giải quyết các bất cập hiện nay như tình trạng đầy và quá tải đường dây và trạm biến áp, điện áp thấp...

Xin cảm ơn ông!

Mai Phương (Thực hiện)