Video hoạt động của hệ thống Radar phát hiện sớm chướng ngại vật tại đường ngang sử dụng cần chắn chuyên dụng đóng kín tại vị trí Km 167+980 tuyến đường sắt Bắc - Nam.
Theo VNR, hệ thống đường sắt cả nước hiện có 1.517 đường ngang, trong đó, có 388 đường ngang có biển báo, 649 đường ngang có người gác và 480 đường ngang cảnh báo tự động. Việc không đồng bộ thiết bị cảnh báo giữa các đường ngang trước vận tốc tàu chạy tối đa 80 km/giờ sẽ khiến hệ thống cảnh báo đường sắt không thể phát hiện được sớm chướng ngại vật để báo động kịp thời, dẫn đến sự lơ là của nhân viên gác chắn… Đây là một trong những nguyên nhân gây ra tai nạn đường sắt.
Theo ông Đặng Sỹ Mạnh, Phó Tổng giám đốc VNR, giải pháp lắp đặt hệ thống Radar xuất phát từ nhu cầu khắc phục tình trạng mất an toàn tại các vị trí đường ngang hiện nay do lỗi chủ quan của nhân viên gác chắn như: Quên, chậm đóng chắn, thao tác không đúng quy trình, dẫn đến hậu quả nghiêm trọng nếu tàu va phải phương tiện đường bộ tải trọng lớn. Việc triển khai thử nghiệm được thực hiện từ tháng 11/2018, bắt đầu thử nghiệm thiết bị từ tháng 3/2019 tại vị trí nút giao cắt đường ngang Km 167+980 tuyến đường sắt Bắc - Nam, thuộc địa phận thị trấn Tào Xuyên (Thanh Hóa).
Giải pháp này bên cạnh muc tiêu bổ sung thiết bị hỗ trợ cảnh giới, phát hiện sớm, phát hiện từ xa chướng ngại vật tại các vị trí đường ngang, phòng ngừa các yếu tố do chủ quan người lao động; còn nhằm tăng tính tự động hóa, giảm cường độ lao động cho nhân viên gác chắn. Về lâu dài, khi hệ thống được áp dụng rộng rãi sẽ giảm dần số lượng nhân công làm công việc gác chắn.
Video ông Đặng Sỹ Mạnh, Phó Tổng giám đốc VNR thông tin về hoạt động của hệ thống Radar trong việc đảm bảo an toàn chạy tàu.
Hệ thống Radar được nối tín hiệu với cảm biến nhận biết tàu đang tới gần, chuông, đèn, cần chắn, tín hiệu ngăn đường... để có thể xử lý tự động khi phát hiện có chướng ngại trên đường ngang. Tại đường ngang có nhân viên gác chắn sẽ lắp 4 chắn, mỗi bên về 2 phía đường bộ có 2 cần sẽ hạ xuống, khép kín khi sắp có tàu qua. Tại các góc đường ngang sẽ lắp các radar gồm radar phát hiện chướng ngại tĩnh và radar phát hiện chướng ngại động. Qua radar phát hiện có chướng ngại tại đường ngang khi cần chắn đã đóng hoàn toàn, hệ thống sẽ cảnh báo còi và đèn trên đài thao tác để nhắc nhở nhân viên gác chắn kịp thời xác nhận xử lý và chuẩn bị khẩn cấp, đồng thời 2 cần chắn hai phía đường ngang nâng lên rồi hạ xuống cho chướng ngại vật ra khỏi phạm vi đường ngang.
Trong trường hợp nhân viên gác chắn không ấn nút “xác nhận chướng ngại” để xác nhận xử lý bằng nhân công, hệ thống sẽ tự động cho rằng chướng ngại có thể gây nguy hiểm cho sự an toàn của tàu, từ đó lập tức tự động bật tín hiệu ngăn đường, không cho tàu vào đường ngang. Tín hiệu ngăn đường được đặt trên cột tín hiệu cách đường ngang tối thiểu 100m, tầm nhìn xa tối thiểu 800 m. Khi tín hiệu ngăn đường được bật với tín hiệu đỏ, lái tàu sẽ quan sát, nhận biết để thao tác hãm, dừng tàu kịp thời.
Ông Nguyễn Văn Hưng, Phó Giám đốc Công ty CP Thông tin tín hiệu đường sắt Vinh, chủ nhiệm đề tài lắp đặt hệ thống Radar cho biết, việc xây dựng các tính năng hoạt động, xử lý thông tin tự động của hệ thống dựa trên các tình huống điển hình thường xảy ra tại đường ngang như: Người tham gia giao thông tự ý nhấc cần chắn khi chắn đã đóng để điều khiển phương tiện đi vào đường ngang; phương tiện đường bộ không tuân thủ tín hiệu dừng như chuông, đèn, cố tình đi vào đường ngang khi cần chắn đang đóng, tàu sắp qua… Đồng thời, hệ thống này nhằm xử lý kịp thời các trường hợp trục trặc thiết bị cần chắn hoặc báo động nhầm khi có chướng ngại trên đường ngang, nhưng không gây nguy hiểm (vật thể nhỏ, di động, có khả năng thoát nhanh khỏi đường ngang như người đi bộ).
…"Hệ thống Radar đang tiếp thu các ý kiến góp ý của các chuyên gia, cơ quan chuyên môn của các Bộ, ngành, để hiệu chỉnh tính năng hệ thống. Dự kiến, sẽ hoàn thành, nghiệm thu việc thử nghiệm vào tháng 11/2019, trình Bộ GTVT phê duyệt để nhân rộng trên toàn tuyến đường sắt", ông Đặng Sỹ Mạnh, Phó Tổng giám đốc VNR khẳng định tại buổi kiểm tra thực tế hoạt động của hệ thống Radar ngày 20/5 tại vị trí đường ngang Km 167+980 tuyến đường sắt Bắc - Nam.