Cua nuôi đều có biểu hiện chung là sạm màu, cua yếu, hoạt động chậm chạp… và chết sau một vài giờ đến một ngày sau khi được thu hoạch.
Theo thông tin từ cơ quan chuyên môn huyện Năm Căn, những ngày qua, trên địa bàn các xã: Lâm Hải, Tam Giang, Hàng Vịnh và Hiệp Tùng xuất hiện tình trạng cua chết rải rác. Tính từ đầu năm 2025 đến nay, trên địa bàn huyện Năm Căn có khoảng 630 ha của 241 hộ xuất hiện tình trạng cua chết, mức độ thiệt hại trên 28%. Đáng chú ý, tình trạng cua nuôi bị thiệt hại có dấu hiệu giống những năm trước, hoạt động chậm chạp, màu sắc nhợt nhạt, mai đóng rong, bám bẩn.
Trước tình hình đó, UBND tỉnh Cà Mau chỉ đạo Sở Nông nghiệp và Môi trường chủ trì, phối hợp với đơn vị chức năng tổ chức kiểm tra, rà soát, xác định nguyên nhân dẫn đến cua nuôi bị chết tại huyện Năm Căn và các huyện khác (nếu có), qua đó đẩy mạnh tuyên truyền các tác nhân gây bệnh và giải pháp khắc phục ngay để người dân nắm, chủ động triển khai thực hiện, hạn chế lây lan dịch bệnh.
Đồng thời theo dõi chặt chẽ tình hình dịch bệnh trên cua nuôi trên địa bàn tỉnh, kịp thời hướng dẫn, xử lý, nhằm giảm thiệt hại cho người nuôi; khuyến cáo người dân sản xuất, phòng, chống dịch bệnh trên cây trồng, vật nuôi, đặc biệt thủy sản nuôi phù hợp với diễn biến thời tiết, hạn chế thấp nhất thiệt hại do nắng nóng, thiếu nước ngọt, độ mặn tăng cao và điều kiện thời tiết thay đổi; hướng dẫn chính quyền địa phương và hộ dân thực hiện hồ sơ, thủ tục hỗ trợ khôi phục sản xuất theo quy định (nếu đảm bảo điều kiện).
Phó Chủ tịch UBND tỉnh Cà Mau Lê Văn Sử cũng yêu cầu UBND các huyện, thành phố Cà Mau chỉ đạo cơ quan chuyên môn, UBND cấp xã thường xuyên kiểm tra, giám sát địa bàn quản lý, kịp thời báo cáo, đề xuất cơ quan có thẩm quyền xem xét, chỉ đạo xử lý trong trường hợp bệnh dịch diễn biến phức tạp; phối hợp thực hiện tốt công tác khuyến cáo, hướng dẫn người dân các biện pháp chăm sóc, phòng, chống dịch bệnh trên cây trồng, vật nuôi, đặc biệt là thủy sản nuôi để hạn chế thiệt hại; tăng cường tuyên truyền, hướng dẫn người dân thực hiện đăng ký, kê khai sản xuất ban đầu để có đủ điều kiện hưởng các chính sách hỗ trợ khôi phục sản xuất theo đúng quy định.
Diện tích thả cua hàng năm trên địa bàn tỉnh Cà Mau khoảng trên 250.000 ha, sản lượng thu hoạch ước khoảng trên 25.000 tấn, giá trị thương phẩm trên 10.000 tỷ đồng/năm, chỉ đứng sau ngành hàng tôm chủ lực. Tuy nhiên, khoảng 5 năm gần đây, vào thời điểm nắng nóng, tình trạng cua nuôi bị chết trên diện rộng liên tục tái diễn, gây nhiều thiệt hại cho người nuôi cua tỉnh Cà Mau.
Như tại vụ nuôi năm 2024, Phân viện Nghiên cứu Thủy sản Nam sông Hậu đã tiến hành phân tích mẫu cua bị chết, qua đó ghi nhận vi khuẩn Vibrio parahaemolyticus hiện diện trong tất cả các gan tụy cua, có dấu hiệu bệnh lý. Trong số đó, còn có xuất hiện ký sinh Zoothamium sp, đồng thời cũng có sự hiện diện của giáp xác chân đều, ký sinh trùng bám, trùng loa kèn phát triển.
Trước kết quả trên, Phân viện Nghiên cứu Thủy sản Nam Sông Hậu nhận định, thông qua kết quả nhận diện sơ bộ cho thấy môi trường ao nuôi xấu, ô nhiễm nền đáy ao. Tại thời điểm khảo sát thời tiết đang trong thời gian nắng nóng 25 - 34℃, độ mặn cao 3 5- 40 ‰ làm biến đổi môi trường nước, tạo điều kiện chất hữu cơ nền đáy phát triển, vi khuẩn có hại phát triển, khí độc nền đáy tăng cao làm ảnh hưởng đến sức khỏe cua nuôi.
Dù vậy, hiện vẫn chưa có kết quả nghiên cứu chính thức giải pháp phòng, trị bệnh trên cua nuôi thương phẩm nên chưa có giải pháp phòng, trị hiệu quả do nhóm ký sinh trùng giáp xác chân đều, vi khuẩn gây ra trên cua.
Để giảm thiểu thiệt hại cho người nuôi cua, Chi cục Chăn nuôi và Thú y tỉnh Cà Mau khuyến cáo người dân cần bình tĩnh, chủ động theo dõi diễn biến dịch bệnh, đồng thời thu hoạch ngay cua còn lại trong vuông nuôi để hạn chế thiệt hại do dịch bệnh gây ra và không nên thả thêm giống vào vuông nuôi để tránh gây thiệt hại, đồng thời cắt vụ nuôi.
Ngoài ra, người dân cần thường xuyên theo dõi các yếu tố môi trường, cấp thêm nước để hạn chế nhiệt độ và độ mặn tăng quá cao; thực hiện các biện pháp an toàn sinh học trong quản lý sức khỏe tôm, cua nuôi, định kỳ sử dụng chế phẩm sinh học, men vi sinh làm ổn định môi trường, tăng sức đề kháng, hệ thức ăn tự nhiên, vi sinh vật có lợi làm thức ăn cho tôm, cua và ổn định môi trường vuông nuôi.
Mặt khác, người dân nên thu gom cua chết mang đi chôn, xử lý bằng vôi nóng hoặc Chlorine tránh để phát tán mầm bệnh lây lan cho khu vực xung quanh; người dân thường xuyên theo dõi, quan sát thủy sản nuôi nếu phát hiện có dấu hiệu chết bất thường báo ngay cho cơ quan quản lý thú y địa phương, khuyến nông để phối hợp xử lý…