Tọa đàm “Trợ lực cho các địa phương, gia tăng hiệu quả thực thi FTA” chiều 31/10.
Chia sẻ tại tọa đàm “Trợ lực cho các địa phương, gia tăng hiệu quả thực thi FTA”, do Tạp chí Công Thương tổ chức ngày 31/10, ông Ngô Chung Khanh, Phó Vụ trưởng Vụ Chính sách thương mại đa biên, (Bộ Công Thương) cho biết, Chính phủ đã giao Bộ Công Thương xây dựng và công bố Bộ chỉ số FTA Index. Dự kiến cuối năm nay, FTA Index có thể được công bố.
“Chúng tôi hy vọng rằng với tư duy tương tự như chỉ số PCI (Chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh) thì FTA Index giúp cho các tỉnh quan tâm hơn, chú ý trọng nhiều hơn đến việc tận dụng hiệu quả các FTA”, ông Ngô Chung Khanh nói.
Theo đại diện Bộ Công Thương, tỷ trọng của các thị trường FTA thế hệ mới như EU, Canada, Mexico hay là Vương quốc Anh trong tổng kim ngạch xuất nhập khẩu của nhiều địa phương còn khiêm tốn. Có những tỉnh chưa đến 10%, còn có những tỉnh nhiều hơn khoảng 20% nhưng tính trung bình (kể cả cấp độ quốc gia đối với EU) thì khoảng 20%, còn đối Canada, Mexico trung bình thì 1,4% - 1,5%, Vương quốc Anh là 1,35%. Trong khi đó, tiềm năng khai thác các thị trường này rõ ràng còn rất lớn.
Để thực thi việc khai thác hiệu quả các FTA, Bộ Công Thương định hướng giúp các tỉnh, thành phố xây dựng, kết nối về hệ sinh thái của các mặt hàng và giữa các tỉnh có cùng mặt hàng chiến lược.
Ông Nguyễn Anh Dương, Trưởng ban Kinh tế tổng hợp, Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương (CIEM) cho rằng, còn có những khác biệt giữa các địa phương với nhau trong khai thác FTA. Chẳng hạn, Cần Thơ rất tích cực mời các chuyên gia để để tham gia trình bày cho cộng đồng doanh nghiệp và mời các chuyên gia sẵn sàng hỗ trợ cho cộng đồng doanh nghiệp trong những vấn đề mà doanh nghiệp gặp phải khi thực thi các FTA.
Để khai thác hiệu quả các FTA, đẩy mạnh xuất khẩu, các chuyên gia cho rằng công tác tuyên truyền về FTA cần hiệu quả hơn. Cùng với cấp Trung ương, các địa phương cũng cần quan tâm hơn đến FTA để hỗ trợ cộng đồng doanh nghiệp.
Thời gian qua, Việt Nam đã tham gia nhiều FTA thế hệ mới, giúp tăng trưởng kim ngạch và đa dạng hóa thị trường xuất, nhập khẩu, thu hút đầu tư nước ngoài, mang lại những tác động tích cực đối với phát triển kinh tế - xã hội.
Theo thống kê, tổng kim ngạch xuất, nhập khẩu của 5 thành phố trực thuộc trung ương với các thị trường có FTA trong giai đoạn 2021-2022 ước đạt 449 tỷ USD, trong đó, xuất khẩu ước đạt 189,5 tỷ USD. Riêng kim ngạch xuất khẩu của 5 thành phố với các thị trường CPTPP đạt 79,75 tỷ USD, thị trường EVFTA đạt 14,18 tỷ USD trong 2 năm 2021 - 2022.
Báo cáo của Bộ Công Thương cũng chỉ ra năm 2022, có 52/63 tỉnh, thành phố có hoạt động xuất khẩu sang thị trường CPTPP và 49/63 tỉnh, thành phố có hoạt động xuất khẩu sang thị trường EVFTA, tăng 11 địa phương so với năm 2021. Tương tự, có 44/63 tỉnh, thành phố có hoạt động xuất khẩu sang thị trường UKVFTA, tăng 13 địa phương so với năm 2021.