Nguy cơ vỡ tiến độ dự án cao tốc Vạn Ninh - Cam Lộ

Điệp khúc lỡ hẹn

Đây là dự án thuộc Dự án đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2021 - 2025 đi qua hai tỉnh Quảng Bình và Quảng Trị, khởi công ngày 1/1/2023 có chiều dài 65,5 km; trong đó, đoạn đi qua tỉnh Quảng Trị dài 32,5 km. Tình trạng chậm giải phóng mặt bằng kéo dài đã và đang khiến việc triển khai dự án gặp nhiều khó khăn. 

Trong năm 2023, Ủy ban Nhân dân tỉnh Quảng Trị đã nhiều lần đốc thúc, ấn định thời hạn cho các ngành, địa phương hoàn thành giải phóng mặt bằng và xây dựng 9 khu tái định cư để di dời 351 hộ dân bị ảnh hưởng bởi dự án, nhưng liên tiếp lỡ hẹn. Trong hơn 3 tháng đầu năm 2024, Ủy ban Nhân dân tỉnh Quảng Trị đã 3 lần ấn định thời gian hoàn thành xây dựng các khu tái định cư, để di dời dân giải phóng mặt bằng dự án. Cụ thể, tỉnh yêu cầu các huyện có dự án đi qua gồm: Vĩnh Linh, Gio Linh và Cam Lộ hoàn thành các khu tái định cư trước ngày 20/1, 31/3 và trong tháng 5/2024. Điệp khúc lỡ hẹn hoàn thành xây dựng các khu tái định cư để di dời người dân đến ở, là nguyên nhân chính khiến giải phóng mặt bằng dự án bị chậm.

Khu tái định cư xã Cam Tuyền, huyện Cam Lộ do Ban Quản lý dự án, Phát triển quỹ đất và Cụm công nghiệp huyện Cam Lộ làm chủ đầu tư. Đến ngày 11/4 khu tái định cư này vẫn còn ngổn ngang, dang dở khi mới chỉ thực hiện được các phần việc như: san lấp mặt bằng, bắt đầu làm đường, cấp thoát nước... Đây là một trong số những khu tái định cư bị chậm trễ trong xây dựng. Ông Lê Đức Tiến, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Trị cho biết, các khu tái định cư chậm tiến độ là do năng lực triển khai của các Ban quản lý dự án cấp huyện, ngoài ra còn do gặp khó khăn trong giải phóng mặt bằng.

Theo Ban Quản lý dự án đường Hồ Chí Minh - chủ đầu tư dự án, tỷ lệ bàn giao mặt bằng sạch của tỉnh Quảng Trị cho các nhà thầu hiện còn thấp, chia từng đoạn ngắn. Nguyên nhân do nhiều vướng mắc chưa được giải quyết dứt điểm đã ảnh hưởng đến tiến độ chung của dự án. Theo thống kê sơ bộ các huyện: Vĩnh Linh hơn 3,9 km, Gio Linh hơn 2,7 km, Cam Lộ còn 495 m đang còn vướng mắc chưa thể giải phóng mặt bằng, do liên quan đến nhiều nguyên nhân khác nhau.  

Tại điểm thi công cao tốc Vạn Ninh - Cam Lộ đoạn qua xã Gio An, huyện Gio Linh, nhà thầu thực hiện thi công từng đoạn ngắn để kịp tiến độ. Nguyên nhân chính là do tại vị trí cầu vượt đang còn có điểm nghẽn dài 1,7 km chưa được bàn giao mặt bằng. Việc triển khai xây dựng đứt quãng như vậy, không chỉ tốn kém chi phí mà còn ảnh hưởng rất lớn đến chất lượng công trình. Ông Thái Anh Giang, Chỉ huy trưởng Gói thầu XL02, Tập đoàn Trường Thịnh cho biết, các nhà thầu đang tập trung toàn bộ máy móc, thiết bị tăng cường làm trên những vị trí địa điểm đã được địa phương bàn giao mặt bằng. Tại đây nhiều đoạn đã lên được bê tông nhựa và thảm lớp trên cùng, tiến độ đạt được khoảng 30% giá trị hợp đồng.

Hiện nay, còn khoảng 7 km địa phương chưa bàn giao mặt bằng trên toàn tuyến với nhiều điểm “nghẽn”, nên ảnh hưởng rất lớn đến quá trình thi công. Quảng Trị có đặc thù thời tiết khắc nghiệt, đặc biệt từ tháng 9 là bước vào mùa mưa nên việc thi công sẽ bị đình trệ. Nếu như đến ngày 30/4 tới, địa phương không bàn giao hết mặt bằng sạch cho các nhà thầu, thì nguy cơ vỡ tiến độ đến ngày 30/6/2025 hoàn thành, để bàn giao cho Bộ Giao thông vận tải là rất cao. 

Khẩn trương bàn giao mặt bằng 

Tại huyện Cam Lộ, việc triển khai giải phóng mặt bằng đang được tích cực triển khai. Ông Trần Hoài Linh, Phó Chủ tịch UBND huyện Cam Lộ cho biết, hiện nay, Ban Chỉ đạo giải phóng mặt bằng của huyện đã và đang tập trung chỉ đạo Hội đồng giải phóng mặt bằng của huyện trực tiếp làm việc tại các hộ dân, địa điểm giải quyết dứt điểm những vướng mắc, khó khăn đang tổn tại với quyết tâm hoàn thành giải phóng mặt bằng tuyến chính trước 30/4. Đến nay, địa phương đã bàn giao mặt bằng sạch cho chủ đầu tư được trên 95%.

Vừa qua tỉnh Quảng Trị tiếp tục xin Chính phủ lùi thời gian bàn giao mặt bằng dự án vào ngày 30/4. Ông Chu Văn Long, Phó trưởng Phòng Điều hành Dự án 4, Ban Quản lý dự án đường Hồ Chí Minh cho biết, trong các cuộc họp với đơn vị, tỉnh cũng đã hứa tập trung tháo gỡ khó khăn tại những vị trí mặt bằng còn vướng. Để dự án triển khai kịp tiến độ đề ra, đơn vị đề nghị các cấp sở, ban, ngành, chính quyền địa phương tập trung sớm tháo gỡ vướng mắc, tồn tại về mặt bằng trong tháng 4 như cam kết. Hiện nay, những vị trí có mặt bằng, các nhà thầu đang huy động tối đa nhân lực, thiết bị máy móc triển khai thi công, nhằm bù lại một phần nào đó công việc chưa triển khai được do đang vướng về mặt bằng. 

Trước thực trạng trên, Ủy ban Nhân dân tỉnh Quảng Trị vừa ban hành công văn yêu cầu các sở, ngành và địa phương đẩy nhanh tiến độ thực hiện công tác giải phóng mặt bằng dự án. Cơ quan này xác nhận, đến nay tỷ lệ bàn giao mặt bằng sạch vẫn còn thấp, những vướng mắc chưa được giải quyết dứt điểm đã ảnh hưởng đến tiến độ chung của dự án. Các địa phương chưa chỉ đạo quyết liệt đơn vị thi công tập trung nhân lực, máy móc thiết bị, thực hiện tăng ca, tăng kíp nên tiến độ thi công các khu tái định cư chậm so với yêu cầu. 

Do đó cần tăng cường nhân lực, đẩy mạnh công tác tuyên truyền phổ biến, giáo dục pháp luật về chính sách bồi thường, hỗ trợ giải phóng mặt bằng, tái định cư; hoàn thành giải phóng mặt bằng tuyến chính trong tháng 4/2024. Tập trung kiểm tra đôn đốc, chỉ đạo các đơn vị thi công tăng cường nhân lực, máy móc thiết bị, thực hiện tăng ca, đẩy nhanh tiến độ thi công các khu tái định cư; hoàn thành các hạng mục thiết yếu trước ngày 15/4 và hoàn thành các khu tái định cư trong tháng 5/2024. Khẩn trương tổ chức vận động người dân đã bốc thăm các vị trí trong khu tái định cư thực hiện việc tạm cư; sớm hoàn thành giải tỏa di dời tài sản nhà cửa để bàn giao mặt bằng cho dự án.

Tổng số hộ bị ảnh hưởng bởi dự án phải di dời tái định cư là 351 hộ; trong đó, các huyện: Vĩnh Linh 88 hộ, Gio Linh 132 hộ, Cam Lộ 131 hộ. Tỉnh xây dựng 9 khu tái định cư gồm Cam Hiếu, Cam Tuyền, Cam Thủy (huyện Cam Lộ); Bến Quan, Vĩnh Hà, Vĩnh Khê (huyện Vĩnh Linh); Gio An, Linh Trường, Hải Thái (huyện Gio Linh) với tổng diện tích trên 37 ha để di dời các hộ dân bị ảnh hưởng dự án...