Đây là số tiền các doanh nghiệp này thuê đất từ năm 2018 đến năm 2020 để làm nông nghiệp công nghệ cao.
Từ năm 2018, ba doanh nghiệp trên thuê đất của người dân nhưng không thực hiện thanh toán để xảy ra tình trạng kiến nghị, tập trung đông người kéo dài, gây mất an ninh trật tự tại địa phương. Sau khi chính quyền địa phương và các cơ quan chức năng tham gia giải quyết, Công ty TNHH Báo Đáp và Công ty Cổ phần thương mại và phát triển dự án Mai Trang đã thanh toán toàn bộ số tiền nợ của người dân. Tuy nhiên, HTX Anh Đào còn nợ và cam kết sẽ thanh toán dứt điểm trong quý I/2021.
Đến ngày 28/12/2020, UBND huyện Lạc Dương cùng các ngành liên quan đã có buổi làm việc với ông Nguyễn Công Thừa - Giám đốc HTX Anh Đào. Tại buổi làm việc, ông Thừa cam kết trả tiền thuê đất cho các hộ dân ấp Lát với tổng số tiền 2,579 tỷ đồng, chia làm 2 đợt. Đợt 1 trả 50% trước ngày 30/1/2021 và đợt 2 trả dứt điểm trước ngày 31/3/2021. Tuy nhiên sau đó, HTX Anh Đào không thực hiện đúng cam kết.
Vì vậy, UBND huyện Lạc Dương đã có văn bản yêu cầu HTX Anh Đào thanh toán số tiền còn lại để huyện chi trả cho người dân, nhằm ổn định tình hình, tránh tình trạng tụ tập đông người tại trụ sở Ban tiếp công dân huyện; gây mất an ninh trật tự, ảnh hưởng đến việc sản xuất, kinh doanh tại trụ sở và nơi sản xuất của HTX Anh Đào. Đến ngày 19/4, HTX Anh Đào đã chuyển toàn bộ số tiền hơn 493 triệu đồng còn nợ cho Trung tâm nông nghiệp huyện Lạc Dương. UBND huyện Lạc Dương đã chi trả cho người dân đúng với hợp đồng thuê đất.
Mặc dù các doanh nghiệp đã trả hết nợ tiền thuê đất cho người dân nhưng giá thuê đất hiện nay quá thấp, gây thiệt thòi cho bà con. Theo báo cáo của UBND huyện Lạc Dương, qua khảo sát giá cho thuê đất thị trường khoảng 100 triệu đồng/ha/năm, trong khi giá các doanh nghiệp đang thuê của dân thông qua huyện chỉ có 24,6 triệu đồng/ha/năm.
Trước đó, các cơ quan báo chí đã có thông tin về việc hàng chục hộ dân tại huyện Lạc Dương không nhận được tiền của một số doanh nghiệp thuê đất làm nông nghiệp công nghệ cao. Việc nợ tiền của người dân đã xảy ra nhiều năm. Người dân đã nhiều lần kiến nghị tại Ban Tiếp công dân huyện Lạc Dương, gửi đơn thư đến các cơ quan chức năng tỉnh Lâm Đồng. Một số người còn kéo đến khu sản xuất nông nghiệp công nghệ cao của HTX Dịch vụ nông nghiệp tổng hợp Anh Đào để đòi lại đất.
Trước tình hình trên, UBND tỉnh Lâm Đồng giao Sở Tài nguyên và Môi trường làm việc với các đơn vị liên quan có báo cáo gửi UBND tỉnh để giải quyết. UBND tỉnh chỉ đạo các bên điều chỉnh giá thuê đất cho phù hợp với giá thị trường, nếu doanh nghiệp không trả tiền thuê đất thì khởi kiện ra tòa.Ông Rơ Glê Kinh, trú tại thị trấn Lạc Dương cho biết, gia đình ông cũng nhận được 125 triệu đồng tiền cho thuê 1,6ha. Tuy nhiên, các gia đình đều cho rằng số tiền thuê đất bị nợ tới 3 năm cần phải được tính lãi. Những năm sau này, chính quyền địa phương và các doanh nghiệp cần tính toán lại giá thuê đất của dân cho phù hợp với điều kiện thực tế.