Việc đẩy mạnh tín dụng sang lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn (NNNT) vừa giúp hàng ngàn hộ dân, hợp tác xã, doanh nghiệp (DN) được hưởng lợi, vừa giúp các ngân hàng (NH) tăng trưởng tín dụng trong bối cảnh khó khăn hiện nay.
Linh hoạt chính sách cho vay
Theo Ngân hàng nhà nước (NHNN) chi nhánh TP Hồ Chí Minh, tín dụng NNNT tại thành phố chủ yếu tập trung vào nông nghiệp công nghệ cao và chế biến trong nông nghiệp để nâng cao chất lượng; tính cạnh tranh của sản phẩm. Dự kiến, dư nợ tín dụng năm 2014 trong lĩnh vực này sẽ tăng 70 - 85% so với năm 2013, tương đương với mức vốn khoảng 35.000 - 37.000 tỷ đồng. Hiện lãi suất cho vay đối với tín dụng nông nghiệp không quá 9%/năm và NHNN đang khuyến khích các ngân hàng giảm lãi suất trong thời gian tới xuống còn 7 - 8%/năm ngắn hạn, 8 - 9%/năm trung và dài hạn.
|
Nhờ được vay vốn, mô hình nông nghiệp công nghệ cao tại quận 12 phát huy hiệu quả. Ảnh: Anh Đức |
Để đạt mục tiêu trên, UBND TP Hồ Chí Minh đã có sự linh hoạt trong việc thay đổi chính sách cho vay. Cụ thể, theo Nghị định 41/2010/NĐ-CP (NĐ 41) về chính sách tín dụng phục vụ phát triển NNNT còn hạn chế trong cách phân định đối tượng được vay khu vực ranh giới nông thôn, thành thị nên một số địa phương tại TP Hồ Chí Minh không tiếp cận được nguồn vốn này. Thêm vào đó, do NĐ 41 giới hạn mức cho vay tín chấp 50 triệu đồng, 100 triệu đồng và 500 triệu đồng đối với hộ gia đình, chủ trang trại, hợp tác xã, nên đối tượng cho vay theo NĐ này không nhiều.
Nhằm khắc phục hạn chế trên, tháng 6/2011, UBND thành phố ban hành Quyết định 36/2011/QĐ-UBND (QĐ 36) quy định về chính sách khuyến khích chuyển dịch cơ cấu nông nghiệp theo hướng nông nghiệp đô thị. Theo Quyết định này, ngân sách thành phố sẽ hỗ trợ 60% lãi suất vay NH đối với các hộ dân, hợp tác xã vay vốn để phát triển các ngành nghề nông nghiệp. Các hộ thuộc diện giảm nghèo thì mức hỗ trợ lên tới 100% lãi suất vay thực tế. Sở NN&PTNT thành phố cho biết, sau hai năm triển khai QĐ 36 (2011 - 2012), có hơn 7.500 hộ gia đình, trang trại, DN được vay vốn hỗ trợ để sản xuất các loại cây trồng, vật nuôi và nuôi trồng thủy sản với lãi suất chỉ 2 - 3%/năm. Tổng nguồn vốn mà các tổ chức tín dụng (TCTD) cho vay ước khoảng 3.170 tỷ đồng, trong đó số vốn hỗ trợ lãi suất khoảng 1.800 tỷ đồng.
Nhưng đến năm 2013, qua thực tiễn nhận thấy một số quy định của QĐ 36 khó triển khai trên thực tế như quy định tỷ lệ nội địa hóa máy móc nông nghiệp, quy định tính lãi suất để tính tỷ lệ hỗ trợ…, UBND TP Hồ Chí Minh đã thay thế QĐ 36 bằng Quyết định 13/2013/QĐ-UBND (QĐ 13). Theo quyết định mới này, lãi suất để tính hỗ trợ lãi vay được tính bằng lãi suất huy động tiết kiệm kỳ hạn 12 tháng bình quân của 4 NHTM Nhà nước trên địa bàn thành phố (Agribank, BIDV, Vietcombank, VietinBank) công bố hàng tháng cộng thêm 2%/năm. Như vậy, khi vay vốn tại các TCTD với mức lãi suất khoảng 10%/năm thì người dân chỉ phải trả lãi 2 - 4%/năm, số còn lại được ngân sách hỗ trợ cấp bù cho NH.
Hiệu quả thiết thực
Sau khi QĐ 13 đi vào thực tiễn, ghi nhận ở các chi nhánh Agribank tại quận Thủ Đức, quận 12, huyện Hóc Môn cho thấy, lượng khách hàng vay vốn để phát triển sản xuất chăn nuôi, chuyển đổi kinh tế nông nghiệp tăng mạnh mẽ. Chỉ trong vòng 8 tháng đầu năm 2014, đã có trên 1.800 hộ dân được các TCTD duyệt cho vay vốn với tổng số vốn vay gần 570 tỷ đồng theo QĐ 13. Nếu tính lũy kế từ khi có QĐ 36 đến nay đã có khoảng 12.000 hộ dân được vay vốn, trung bình mỗi hộ được vay từ 300 - 500 triệu đồng.
Tại chi nhánh Agribank Xuyên Á (quận 12), chỉ trong vòng từ 2013 đến nay đã có khoảng 200 hộ gia đình vay vốn để đầu tư trồng hoa lan, cây cảnh, sản xuất cá cảnh và chăn nuôi gia súc, gia cầm... với tổng số vốn vay đạt gần 150 tỷ đồng. Còn theo Chi nhánh Agribank Thủ Đức, trong 6 tháng đầu năm 2014, đã có khoảng 50 tỷ đồng vốn rẻ được giải ngân cho các hộ trồng mai và nuôi ươm cá giống. Nhiều hộ thông qua nguồn vốn vay từ chương trình đã mở rộng cơ sở đầu tư trồng mai ghép, nuôi cấy mô phong lan, sản xuất cá cảnh, cá nuôi giống… có doanh thu hàng tỷ đồng mỗi năm, dư nợ vay hàng chục tỷ đồng.
Ông Tô Duy Lâm, Giám đốc NHNN Chi nhánh TP Hồ Chí Minh, cho biết, việc tập trung tín dụng NNNT đã giúp cho tốc độ tăng trưởng tín dụng ở lĩnh vực này cao hơn nhiều so với mức tăng trưởng chung của tín dụng trên địa bàn thành phố trong những năm qua. Nếu như năm 2011, tín dụng lĩnh vực này trên địa bàn đạt 12.206 tỷ đồng (tăng 11% so với năm 2010), năm 2012 đạt 17.783 tỷ đồng (tăng 46% so với năm 2011) thì năm 2013 đạt 24.835 tỷ đồng (tăng 40% so với năm 2012). Trong đó, cho vay chế biến, tiêu thụ nông, lâm, thủy sản luôn chiếm tỷ trọng cao nhất trong tổng dư nợ cho vay lĩnh vực NNNT trên địa bàn. Bên cạnh đó, cho vay tín chấp (không tài sản bảo đảm - TSĐB), cũng có xu hướng tăng, tạo điều kiện tốt nhất cho nông dân tiếp cận vốn vay, tháo gỡ những khó khăn liên quan đến TSBĐ cũng như mở rộng, tăng trưởng tín dụng khu vực kinh tế này.
Hải Yên