Tại nơi đây, chính quyền thành phố đã phải mất nhiều năm giải phóng mặt bằng, mỗi ngày bỏ ra 2,9 tỷ đồng lãi vay để chi trả cho công tác đền bù, giải toả. Vì vậy, nhiều khu đất sạch tại đây đang được không ít doanh nghiệp “dòm ngó”, thèm muốn. Trên thực tế, trong thời gian qua tại Khu đô thị mới Thủ Thiêm, các dự án đầu tư hạ tầng đã triển khai đều theo hình thức BT chỉ định nhà đầu tư. Đi cùng với đó là các quỹ đất được giao cho doanh nghiệp không qua đấu giá.
Dự án cầu Thủ Thiêm 2 (nối Khu đô thị mới Thủ Thiêm với quận 1) có tổng mức đầu tư 4.260 tỷ đồng, Công ty cổ phần Đầu tư Địa ốc Đại Quang Minh được chỉ định làm nhà đầu tư. Hiện nay, do vướng giải phóng mặt bằng nên dự án đứng trước nguy cơ chậm tiến độ và nhà đầu tư kiến nghị được lùi thời gian hoàn thành trước ngày 30/4/2020. Tính đến hết tháng 9/2018, nhà đầu tư đang thi công đường dẫn vào cầu từ phía quận 2, thi công đường dẫn vào cầu bờ quận 1... với khối lượng ước đạt 16% trên tổng giá trị khối lượng công trình.
Kế đó là dự án cầu Thủ Thiêm 4 kết nối được Khu đô thị mới Thủ Thiêm với địa bàn quận 4, quận 7 và Khu đô thị Nam thành phố. Với lý do mức độ cần thiết và cấp bách để triển khai dự án cầu Thủ Thiêm 4, ban đầu UBND Tp. Hồ Chí Minh đã đề nghị Thủ tướng Chính phủ xem xét, chấp thuận chỉ định nhà đầu tư thực hiện dự án đối với liên danh Công ty cổ phần Phát triển Bất động sản Phát Đạt - Công ty cổ phần Đầu tư và Phát triển hạ tầng 620 - Công ty cổ phần Đầu tư Phát triển xây dựng 168.
Các quỹ đất để thanh toán cho hợp đồng BT dự kiến là 11 lô đất thuộc Khu chức năng số 3 và số 4 Khu đô thị mới Thủ Thiêm với tổng diện tích hơn 9,9 ha nhưng lại không qua đấu giá. Theo tính toán của UBND Tp. Hồ Chí Minh, giá trị 11 lô đất này đủ để cân đối thanh toán cho phần chi phí xây lắp và thiết bị của cầu Thủ Thiêm 4 (khoảng 3.201 tỷ đồng). Cùng với đó, thành phố sẽ cân đối các khu đất thanh toán cho kinh phí bồi thường, giải phóng mặt bằng phía quận 7 gồm: khu đất tại 462 – 464 đường Nguyễn Thị Minh Khai, khu đất tại 1310 đường Kha Vạn Cân, khu đất tại số 11 đường Linh Trung, khu đất tại số 540/21 đường Cách mạng tháng Tám và khu đất cảng Tân Thuận hiện hữu sau khi di dời.
Về sau, do thay đổi nhiều quy định đến chính sách đầu tư công nên UBND thành phố chủ trương đưa ra đấu thầu công khai. Hiện nay, Sở Kế hoạch và Đầu tư thành phố kêu gọi công khai triển khai dự án dự kiến theo hợp đồng BT.
Một dự án BT không thể không nhắc đến trong Khu đô thị mới Thủ Thiêm là dự án xây dựng hạ tầng kỹ thuật Khu dân cư phía Bắc và hoàn thiện đường trục Bắc-Nam có tổng vốn đầu tư 2.641 tỷ đồng, do Công ty cổ phần Đầu tư hạ tầng kỹ thuật Tp. Hồ Chí Minh (Công ty CII) làm chủ đầu tư.
Tp. Hồ Chí Minh đã giao 9 lô đất trong Khu đô thị mới Thủ Thiêm quy mô 90.078,3 m2 đất sử dụng ổn định lâu dài xây dựng nhà ở và 6.053,6 m2 đất sử dụng 50 năm xây dựng văn phòng cho thuê để thanh toán hợp đồng BT cho Công ty CII.
Trong khi dự hạ tầng chưa hoàn tất, Công ty CII đã hợp tác với Hongkong Land để triển khai dự án bất động sản Lake View tại lô đất 3.1 là 1 trong 9 lô đất được giao với diện tích 1,4 ha. Giá mỗi căn nhà phố được rao bán từ 28 – 35 tỷ đồng. Vào tháng 12/2017, Công ty CII và Hongkong Land ký hợp tác phát triển dự án tại các khu đất được giao với tên gọi Thủ Thiêm River Park có quy mô lên tới 1.140 căn hộ bao gồm: căn hộ cao cấp, biệt thự, biệt thự trên không, căn hộ sân vườn…
Báo cáo tài chính năm 2018 của Công ty CII cho biết, 9 lô đất nói trên có giá trị hơn 2.855 tỷ đồng. Tuy nhiên, trong diễn biến liên quan đáng chú ý là vừa qua, UBND Tp. Hồ Chí Minh tổ chức bán đấu giá 9 lô đất trong khu chức năng số 1 (gần các 9 lô đất được giao cho Công ty CII) Khu đô thị mới Thủ Thiêm với giá khởi điểm từ 27.000 tỷ đồng. Nếu vậy, giá 9 lô đất mà Công ty CII với tư cách nhà đầu tư được chỉ định ít nhất cũng có giá từ 27.000 tỷ đồng, cao ngất ngưởng so với tổng vốn đầu tư bỏ ra chỉ có 2.641 tỷ đồng.
Một dự án BT “rình rang” dư luận nhiều tháng qua là 4 tuyến đường chính, Công ty cổ phần Đầu tư địa ốc Đại Quang Minh được chỉ định làm chủ đầu tư. Về sau này được Thủ tướng Chính phủ chấp thuận bổ sung dự án đầu tư xây dựng Quảng trường trung tâm và Công viên bờ sông vào chung một hợp đồng BT với dự án 4 tuyến đường chính. Dự án này thu hút sự quan tâm đặc biệt của dư luận khi liên quan đến việc ông Tất Thành Cang, Phó Bí thư Thường trực Thành uỷ Tp. Hồ Chí Minh bị kỷ luật.
Uỷ ban Kiểm tra Trung ương chỉ rõ, trong thời gian giữ cương vị Thành ủy viên, Ủy viên UBND thành phố, Giám đốc Sở Giao thông Vận tải Tp. Hồ Chí Minh, ông Tất Thành Cang đã vi phạm quy định pháp luật về đất đai và quản lý đầu tư xây dựng trong việc ký quyết định phê duyệt dự án và ký tắt hợp đồng dự án đầu tư xây dựng 4 tuyến đường chính trong Khu đô thị mới Thủ Thiêm trái thẩm quyền.
Dự án 4 tuyến đường nói trên có tổng chiều dài gần 12 km nhưng tổng vốn đầu tư là 8.265 tỷ đồng, nếu tính cả chi phí dự phòng trượt giá và chi phí lãi vay là hơn 12.000 tỷ đồng. Suất đầu tư 4 tuyến đường này được mệnh danh là “dát vàng”, dù rằng theo lý giải của chủ đầu tư, dự án phải thi công trong điều kiện địa chất khu vực yếu, đất sình lầy, đảm bảo cao trình xây dựng trên mực nước biển để tránh ngập…
Về phương thức thanh toán, Tp. Hồ Chí Minh sẽ thanh toán cho Công ty cổ phần Đầu tư địa ốc Đại Quang Minh bằng giá trị quyền sử dụng đất khu II; khu IIa, trường học và trung tâm văn hoá thuộc khu II; khu III; khu IIIa, trường học và trung tâm văn hoá thuộc khu III và khu đất xây dựng bến du thuyền tại khu chức năng số 7 trong Khu đô thị mới Thủ Thiêm để thực hiện dự án khác. Tổng diện tích các khu đất nói trên là 80 ha; trong đó, đất khai thác để xác định giá trị quyền sử dụng đất là 46,7 ha.
Hiện nay, dự án 4 tuyến đường chính trong Khu đô thị mới Thủ Thiêm vẫn còn dang dở do vướng giải phóng mặt bằng. Trong khi đó, đối với các khu đất được giao, Công ty cổ phần Đầu tư Địa ốc Đại Quang Minh đã và đang xây dựng nên Khu đô thị Sala hiện đại, giá bán không hề rẻ với quy mô 234 căn biệt thự, 395 căn nhà ở kết hợp thương mại, 5.600 căn hộ cao cấp, tổ hợp thương mại dịch vụ cao cấp với bến du thuyền 65 chỗ đậu, khách sạn 5 sao, bệnh viện quốc tế, trung tâm thương mại.
Bài cuối: Xử lý triệt để căn bệnh 'trầm kha'