Theo The Guardian, một vật thể phát sáng bốc cháy được tìm thấy gần thị trấn khai khoáng Newman (bang Tây Australia) vào chiều thứ Bảy (17/10) vừa qua, nhiều khả năng là mảnh vỡ của tên lửa Trung Quốc phóng lên quỹ đạo hồi tháng 9.
Tên lửa Jielong (Smart Dragon-3) phóng tại vùng biển miền Đông Trung Quốc. Ảnh: THX
Theo nhà khảo cổ học không gian Alice Gorman (Đại học Flinders, tác giả cuốn Dr Space Junk vs the Universe), vật thể này “dường như là tầng thứ tư của tên lửa Jielong (Smart Dragon-3)”. Bà cho biết: “Nếu đúng là tên lửa được phóng hôm 24/9, thì nó đã bay quanh Trái đất một thời gian trước khi bất ngờ rơi xuống. Không có dấu hiệu nào cho thấy nó sắp tái nhập khí quyển, nên vụ việc này khiến nhiều người bất ngờ”.
Lực lượng cảnh sát Tây Australia hiện dẫn đầu cuộc điều tra, phối hợp cùng Cơ quan Vũ trụ Australia, Sở Cứu hỏa và Cứu hộ bang, cùng các nhà điều hành mỏ. Theo cảnh sát, kết quả đánh giá ban đầu cho thấy vật thể được làm từ sợi carbon, có thể là bình áp suất hoặc thùng nhiên liệu của tên lửa - cấu trúc khá phổ biến trong ngành hàng không vũ trụ.
Các công nhân mỏ phát hiện vật thể cháy rụi nằm ven con đường sa mạc hẻo lánh và đã lập tức báo cơ quan chức năng vào khoảng 2 giờ chiều. Các kỹ sư của Cơ quan Vũ trụ Australia sẽ tiếp tục phân tích kỹ hơn để xác định chính xác nguồn gốc.
Vụ việc một lần nữa gióng lên hồi chuông cảnh báo về vấn đề rác thải vũ trụ. Giám đốc Cơ quan Vũ trụ châu Âu (ESA), Tiến sĩ Josef Aschbacher, khi đến Australia dự Đại hội Hàng không Vũ trụ Quốc tế gần đây, cho biết rác không gian đang trở thành mối đe dọa ngày càng nghiêm trọng khi số lượng tên lửa phóng lên tăng nhanh. ESA đã khởi xướng “Hiến chương Không rác vũ trụ” (Zero Debris Charter), kêu gọi các quốc gia và công ty cam kết đưa vệ tinh, tàu vũ trụ ra khỏi quỹ đạo khi kết thúc vòng đời của chúng.
“Để làm được điều đó, cần thiết kế tàu vũ trụ sao cho chúng có đủ nhiên liệu để tự rơi khỏi quỹ đạo, đồng thời có khả năng phân rã thành các mảnh nhỏ cháy hết trong khí quyển, tránh rơi xuống mặt đất”, ông Aschbacher nói.
Bà Gorman cũng nhấn mạnh, mọi cơ quan phóng tên lửa cần có kế hoạch kết thúc vòng đời rõ ràng. Trong trường hợp có thể kiểm soát, các mảnh vỡ sẽ được hướng tới “Nghĩa địa Tàu vũ trụ” (Point Nemo) - vùng biển hẻo lánh xa đất liền nhất trên Trái đất, nhằm bảo đảm an toàn cho con người và tài sản.
Bà cho biết thêm, những vụ rơi mảnh vỡ từ không gian xuống Trái đất không còn hiếm, nhưng việc các mảnh vẫn còn cháy khi chạm đất là rất hiếm gặp. Bởi phần lớn chúng thường rơi ở nơi hoang vu, không có người chứng kiến.
Vụ việc ở Tây Australia đang tiếp tục được điều tra, song nó một lần nữa cho thấy thách thức ngày càng lớn của rác thải vũ trụ - di sản của kỷ nguyên không gian đang mở rộng nhanh chóng.