Gỡ điểm nghẽn thể chế, tạo không gian đổi mới phát triển đất nước

Phát biểu khai mạc diễn đàn, Thứ trưởng Bộ Nội vụ Nguyễn Thị Hà cho rằng, diễn đàn ESG Việt Nam năm 2025 diễn ra đúng vào thời điểm tròn một năm thực hiện Nghị quyết 57-NQ/TW về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia, cũng là thời khắc chuẩn bị bước sang năm 2026 - năm khởi đầu kỷ nguyên mới của đất nước và dân tộc.

“Đây là thời điểm ý nghĩa để chúng ta cùng nhau bàn luận về tầm nhìn chiến lược và hành động mạnh mẽ, quyết liệt đưa đất nước phát triển giàu mạnh, bền vững”, Thứ trưởng Nguyễn Thị Hà nhấn mạnh.

Theo Thứ trưởng Bộ Nội vụ, thực tiễn thế giới cho thấy khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số đã và đang quyết định vị thế, năng lực cạnh tranh, sức phát triển bền vững của mỗi quốc gia. Việt Nam đã đặt mình trong dòng chảy thời đại, mở ra thời cơ tốt nhất đưa đất nước bứt phá đi lên.

“Khi nói đến khoa học công nghệ, chúng ta không chỉ nói về yếu tố thúc đẩy tăng trưởng hay tăng năng suất lao động, mà sâu xa hơn là chất lượng của sự phát triển. Một nền kinh tế phát triển bền vững không thể chỉ dựa vào khai thác tài nguyên, mở rộng quy mô hay lợi thế chi phí thấp, mà còn phải dựa trên tri thức, công nghệ, quản trị hiện đại và trách nhiệm xã hội”, Thứ trưởng khẳng định.

Thứ trưởng Nguyễn Thị Hà cho biết: Diễn đàn ESG là không gian đối thoại quan trọng để nhìn thẳng vào thực tiễn, cùng tìm lời giải cho 3 vấn đề trọng tâm đang được đặt ra đó là khẳng định rõ vai trò mang tính quyết định của khoa học công nghệ với phát triển bền vững của đất nước. Đồng thời, đề xuất các giải pháp góp phần “tháo gỡ điểm nghẽn” thể chế, đưa thể chế thực sự trở thành lợi thế cạnh tranh, tạo không gian đổi mới và đột phá phát triển đất nước; làm rõ vai trò của khoa học công nghệ trong triển khai ESG tại doanh nghiệp; đề xuất giải pháp thúc đẩy mạnh mẽ hoạt động khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số trong doanh nghiệp, đánh giá đúng thực trạng áp dụng ESG hiện nay...

Đề cập đến vấn đề Nghị quyết 57-NQ/TW - nền tảng chính trụ thúc đẩy ESG tại Việt Nam, Tiến sĩ Trần Văn Khải, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học - Công nghệ và Môi trường Quốc hội cho hay, Việt Nam đang đứng trước yêu cầu phát triển mới, đòi hỏi sự bứt phá về khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo gắn với phát triển bền vững. Nghị quyết 57-NQ/TW của Bộ Chính trị đã tạo nền tảng chính trị quan trọng, xác định khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số là động lực then chốt để thúc đẩy ESG và phát triển bền vững tại Việt Nam.

"ESG không còn là lựa chọn mà đã trở thành “tấm hộ chiếu” giúp doanh nghiệp hội nhập, thu hút vốn và nâng cao năng lực cạnh tranh, song chỉ phát huy giá trị khi được thực hành thực chất, tránh “tẩy xanh”, Tiến sĩ Trần Văn Khải nêu rõ

Để triển khai ESG hiệu quả cần chuyển đổi xanh cần gắn chặt với chuyển đổi số, trong đó công nghệ đóng vai trò chìa khóa giúp doanh nghiệp nâng cao năng suất, minh bạch dữ liệu và tiếp cận vốn xanh, góp phần đưa ESG trở thành năng lực cạnh tranh cốt lõi của doanh nghiệp Việt.

Thông tin về vấn đề ESG và chuyển đổi số - chìa khóa cho phát triển bền vững tại Ngân hàng Tiên Phong (TP Bank), Tổng Giám đốc Nguyễn Hưng cho biết, khi ESG không gắn với vận hành hàng ngày, doanh nghiệp sẽ khó triển khai, khó đo lường và khó duy trì bền vững.

Từ thực tiễn điều hành tại TPBank, ông Hưng phân tích, ESG chỉ có thể thực thi hiệu quả khi được tích hợp vào quy trình vận hành và được đo lường bằng dữ liệu, công nghệ. Muốn đo được, cần có dữ liệu, công nghệ và các quy trình số hóa xuyên suốt, trong đó, số hóa giúp giảm giấy tờ, tối ưu tài nguyên, dịch vụ số, mở rộng tiếp cận tài chính, giảm chi phí xã hội cho khách hàng; còn tự động hóa, trí tuệ nhân tạo và hạ tầng dữ liệu giúp nâng cao tính minh bạch và kiểm soát rủi ro.

Chia sẻ về chủ đề  "Truyền cảm hứng cho phát triển xanh toàn diện tại doanh nghiệp nhựa", Phó Tổng Giám đốc Trung tâm Cải tiến Đổi mới và Bền vững, Công ty Cổ phần Nhựa Duy Tân - Tập đoàn SCG  Võ Đình Trung cho rằng, khi nói về ESG, thách thức lớn nhất không phải là doanh nghiệp phải làm gì, mà là làm thế nào để đo lường và tối ưu ESG xuyên suốt toàn bộ chuỗi cung ứng.

Theo ông Trung, ESG bản chất là quản trị quy trình. Khi doanh nghiệp xây dựng được quy trình minh bạch, rõ ràng và hiệu quả, ESG sẽ trở thành một phần tự nhiên trong vận hành. ESG không chỉ là câu chuyện tuân thủ, mà là cách doanh nghiệp phát triển và tạo lợi thế cạnh tranh. Doanh nghiệp cần lợi nhuận để tăng trưởng, nhưng tăng trưởng truyền thống thường đi kèm với việc gia tăng sử dụng nguyên liệu nhựa nguyên sinh. Vì vậy, việc đưa nhựa tái chế vào sản xuất là giải pháp để vừa duy trì tăng trưởng, vừa giảm phát thải.

Khi dữ liệu đủ tin cậy và quy trình được tối ưu, ESG không còn là khẩu hiệu mà trở thành giá trị cốt lõi của doanh nghiệp. Tuy nhiên, ESG cũng tạo ra áp lực tích cực khi các tiêu chuẩn được áp dụng công bằng, rõ ràng, minh bạch, giúp doanh nghiệp hiểu cần làm gì, thay vì những quyết định mang tính cảm tính. Tại doanh nghiệp, khi hoạt động sản xuất được đo lường chính xác, việc giảm phát thải sẽ trở nên khả thi.

Tập đoàn SCG xác định một số nguyên tắc cho chuyển đổi số trong ESG là tích hợp và xây dựng hệ thống kết nối toàn bộ hệ sinh thái; coi dữ liệu là cơ sở phân tích và ra quyết định; thúc đẩy đổi mới sáng tạo và hợp tác công nghệ với các đối tác toàn cầu; số hóa toàn bộ quy trình ESG.

Các vấn đề như khác như đo lường tác động ESG trong chuỗi giá trị toàn cầu - Bài học từ các doanh nghiệp nhỏ và vừa trên trường quốc tế; từ giải thưởng ESG đến năng lực canh tranh toàn cầu...cũng được chia sẻ tại diễn đàn này.

Cùng với đó, các diễn giả, đại biểu tham dự cũng trao đổi, thảo luận về các vấn đề liên quan như biến khoa học công nghệ từ "tốn tiền" thành "hái tiền"; làm thế nào để thực thi ESG thực chất

Tại diễn đàn, lễ vinh danh Vietnam ESG Awards 2025 đã diễn ra với sự tôn vinh 32 doanh nghiệp tiêu biểu ở các hạng mục ESG và khoa học công nghệ, môi trường, xã hội, quản trị và ESG toàn diện.

Ban Tổ chức đã tri ân các tổ chức, cá nhân đã đồng hành cùng chương trình diễn đàn và lễ vinh danh Vietnam ESG Awards 2025.