Theo kênh Al Jazeera ngày 17/7, Robert F Kennedy Jr (RFK Jr), một thành viên của gia đình chính trị nổi tiếng nhất nước Mỹ, đang tranh cử với tư cách ứng cử viên độc lập trong cuộc bầu cử tổng thống năm nay. Nhưng tính chất độc lập của ông đã bị đặt dấu hỏi trong tuần này sau khi cuộc trò chuyện giữa ông và ứng cử viên đảng Cộng hòa Donald Trump bị rò rỉ.
Tháng 10/2023, ông Kennedy đã bỏ cuộc đua sơ bộ của đảng Dân chủ với Tổng thống đương nhiệm Joe Biden để khởi động nỗ lực tranh cử độc lập.
Cả Tổng thống Biden và ông Trump đều mong muốn đè bẹp cơ hội của ứng viên độc lập khi mô tả RFK Jr là đồng minh nguy hiểm của phe đối lập, cáo buộc ông phá hoại cuộc bầu cử.
Điều gì đã xảy ra trong cuộc gọi?
Trong cuộc trò chuyện diễn ra sau khi bị ám sát hụt cuối tuần qua, ông Trump dường như đang thu hút ông Kennedy tham gia chiến dịch tranh cử của mình.
Ông Trump nói: “Tôi muốn ông làm điều gì đó và tôi nghĩ điều này sẽ rất tốt cho ông và rất quan trọng với ông. Chúng tôi sẽ thắng”. Tiếng của ông Trump có thể nghe rõ qua loa ngoài điện thoại. Ông Kennedy đáp lại: “Vâng”.
Ngoài những câu nói nhắc đến việc muốn ông Kennedy về phía mình, ông Trump còn nhắc đến Tổng thống Joe Biden - ứng viên của đảng Dân chủ: “Chúng tôi đang dẫn trước ông ấy”. Ông Trump cũng tỏ ra đồng quan điểm chống vaccine với ông Kennedy: “Bobby, khi cho một đứa trẻ tiêm vaccine giống như 38 loại vaccine khác nhau, có vẻ như điều này dành cho một con ngựa chứ không phải cho một đứa trẻ nặng 10 cân hay 20 cân… và sau đó ta thấy đứa bé đột nhiên bắt đầu thay đổi hoàn toàn. Sau đó, người ta lại bảo vaccine không có ảnh hưởng gì cả. Nhưng ông và tôi đã nói về điều này từ lâu rồi”.
Ông Trump cũng đã nói chuyện với ông Kennedy về vụ ám sát ngày 13/7, nói rằng viên đạn găm vào tai ông gây ra cảm giác như một con muỗi khổng lồ, con muỗi lớn nhất thế giới châm vào tai.
Mục đích thực sự của cuộc gọi là gì?
Ông Steffen Schmidt, Giáo sư danh dự tại khoa khoa học chính trị thuộc Đại học Bang Iowa, nhận định: "Cuộc gọi này là một nỗ lực nhằm vô hiệu hóa hoặc thu hút RFK Jr để ông ấy không lấy bớt lá phiếu của các cử tri tiềm năng của ông Trump. Ông Trump đang sử dụng chiến thuật Nghệ thuật Đàm phán để đạt được mục tiêu chính trị nhỏ nhưng quan trọng đó".
Bà Melissa Smith, tác giả cuốn sách năm 2022 có tiêu đề “Third Parties, Outsiders, and Renegades” (tạm dịch: Ứng viên độc lập, Người ngoài cuộc và Người phản đảng” cũng có cùng suy nghĩ: “Đoạn video rò rỉ dường như thiên về việc ông Trump đang cố gắng thuyết phục ông Kennedy ủng hộ chiến dịch tranh cử của mình. Ông Kennedy đang tập trung chú ý vào gây quỹ và cố gắng ghi tên mình vào lá phiếu ở tất cả 50 bang. Đây là một nhiệm vụ rất tốn kém. Quá trình gây quỹ của ông gần đây diễn ra chậm chạp và điều đó khiến ông có vẻ dễ bị tổn thương hơn trước các chiến dịch khác”.
Có phải ông Trump và RFK Jr đã gặp nhau?
Ngày 15/7, trước khi bắt đầu Đại hội toàn quốc của đảng Cộng hòa ở Milwaukee, ông Trump và RFK Jr đã gặp nhau, chỉ vài giờ trước khi ông Trump công bố Thượng nghị sĩ bang Ohio JD Vance là người được ông chọn làm liên danh tranh cử.
Các nguồn tin nói rằng ông Trump đã thảo luận về khả năng ông Kennedy ủng hộ chiến dịch tranh cử của mình.
Tuy vậy, ông Kennedy đã nói rõ về cuộc gặp với ông Trump, nhấn mạnh rằng họ đã thảo luận về đoàn kết quốc gia và ông hy vọng cũng sẽ gặp các nhà lãnh đạo đảng Dân chủ để thảo luận về chủ đề tương tự. Ông Kennedy nhấn mạnh: “Không, tôi không bỏ cuộc đua”.
RFK Jr là ai?
Là thành viên của gia đình Kennedy, Robert Francis Kennedy Jr là con trai của cố Bộ trưởng Tư pháp và Thượng nghị sĩ Mỹ Robert F Kennedy, đồng thời là cháu trai của Tổng thống Mỹ thứ 35 John F Kennedy và cố Thượng nghị sĩ Ted Kennedy.
Ông đã từ bỏ đảng Dân chủ vào năm 2023 sau khi có thông tin rõ ràng rằng nỗ lực tranh cử sơ bộ khó có thể thành công.
Kể từ đó, ông đã vận động tranh cử với tư cách là một ứng viên độc lập, phần lớn có quan điểm tự do trong các vấn đề như phá thai, đồng thời ủng hộ các giải pháp thị trường tự do theo chủ nghĩa tự do về môi trường và tin vào các thuyết âm mưu về vaccine.
Trong bối cảnh cả nước Mỹ đang thất vọng về chính trị, ông đã tự nhận mình là một người ngoài cuộc về mặt chính trị.
Liệu ông có thể hợp tác với ông Trump hay không?
Chuyên gia Schmidt nói về khả năng này: “Ông ấy có thể hợp tác hoặc không… Tôi nghĩ ông ấy không có lộ trình. Ông ấy là một con tàu đang tìm kiếm bến đỗ và tại thời điểm này. Tôi không nghĩ bản thân ông ấy thậm chí còn biết mình muốn neo đậu và rời bến ở đâu”.
Khác nhiều chính trị gia khác vốn phải chọn đi theo đảng Dân chủ hoặc đảng Cộng hòa, ông Kennedy có nhiều tiền và không phải chịu trách nhiệm với bất kỳ ai.
Theo tác giả Smith, ông Kennedy sẽ không tham gia cùng ông Trump vào thời điểm này.
Quan điểm của ông Kennedy là gì?
Từng được tạp chí Time vinh danh là “Người hùng của hành tinh”, nhưng ông Kennedy đã phản đối luật khí hậu của Tổng thống Biden. Đây là đạo luật thúc đẩy quá trình chuyển đổi sang nền kinh tế xanh.
Về vấn đề nhập cư, ông ủng hộ chính sách “Ở lại Mexico” của ông Trump, tức là buộc những người xin tị nạn phải đợi ở phía Nam biên giới để điều trần về vấn đề nhập cư. Đây là một chính sách mà chính quyền của ông Biden đã tìm cách chấm dứt. Ông kêu gọi sử dụng công nghệ, như máy ảnh và máy dò, ở những nơi không cần thiết phải xây bức tường ngăn cách.
Ông tự nhận mình là một ứng cử viên phản chiến, phản đối viện trợ cho Ukraine, đổ lỗi cho Mỹ và NATO đã tạo ra cuộc chiến ủy nhiệm với Nga. Quan điểm này tương tự quan điểm của các phe cánh hữu bảo thủ. Ông Trump cũng phản đối viện trợ cho Ukraine.
Tuy nhiên, ông Kennedy đã kiên quyết bảo vệ cuộc chiến không giới hạn của Israel ở Gaza, khiến ông đứng về phía quan điểm của Tổng thống Biden.
Quan điểm của ông Kennedy về luật phá thai đã thay đổi trong suốt chiến dịch tranh cử, nhưng ông gần hơn với đảng Dân chủ về vấn đề này. Sau khi tán thành các lệnh cấm phá thai sau ba tháng đầu tiên của liên bang, sau đó ông đã đưa ra tuyên bố rằng không nên hạn chế phá thai cho đến khi đứa bé có thể sống được bên ngoài tử cung.
Ông có lẽ được biết đến nhiều nhất với quan điểm chống vaccine. Trong đại dịch COVID-19, ông cáo buộc cố vấn y tế lúc bấy giờ của chính phủ Mỹ là Anthony Fauci gây ra một cuộc đảo chính lịch sử chống nền dân chủ phương Tây.
Vị trí của ông Kennedy trong cuộc đua vào Nhà Trắng?
Không có ứng cử viên độc lập nào giành được chức tổng thống trong hơn một thế kỷ rưỡi qua ở Mỹ. Các cuộc thăm dò mới nhất cho thấy ông Kennedy nhận được tỷ lệ ủng hộ 8%.
Tuy nhiên, ông Kennedy có điều mà các chuyên gia gọi là “nhân tố X”. Các cuộc thăm dò hồi tháng 5 cho thấy việc ông sử dụng mạng xã hội và thu hút các cử tri trẻ tuổi có thể mang lại cho ông sức ảnh hưởng khó lường ở các bang dao động quan trọng như Bắc Carolina. Hội đồng bầu cử của bang này đã bỏ phiếu để chứng nhận cho đảng “We The People” mà những người ủng hộ ông Kennedy đang sử dụng làm phương tiện để ông tranh cử ở một số bang.
Không tính đến Bắc Carolina, chiến dịch tranh cử của ông Kennedy cho biết ông đã chính thức có tên trong lá phiếu ở 9 bang và chữ ký đã được gửi ở 14 bang khác.
Ông Kennedy có trở thành mối đe dọa cho hai ứng viên còn lại?
Theo bà Smith cho biết, cả đảng Dân chủ và đảng Cộng hòa đều coi ông Kennedy là một mối đe dọa. Bà nói: “Vì vậy, việc ông Trump đề nghị ông Kennedy ủng hộ mình là điều hợp lý. Ông Trump muốn cử tri của ông Kennedy ủng hộ mình vì đó là nhóm nhân khẩu học mà bất kỳ ứng cử viên tổng thống nào cũng muốn giành lá phiếu”.
Trong thực tế, một cuộc thăm dò của NBC vào tháng 4 cho thấy ông Kennedy đang ngày càng lấy nhiều lá phiếu ủng hộ của ông Trump.
Cử tri đảng Cộng hòa đánh giá ông Kennedy tích cực nhiều hơn (40% tích cực, 15% tiêu cực) là cử tri đảng Dân chủ (16% tích cực, 53% tiêu cực).