Anh Điểu New nhớ lại, khi mới lập gia đình, hai vợ chồng vẫn chỉ đi làm thuê kiếm sống, vườn rẫy bỏ hoang vì không có vốn cũng như không biết cách làm ăn. Năm 2008, anh Điểu New được Ngân hàng Chính sách xã hội (NHCSXH) huyện Đắk R’Lấp cho vay 15 triệu đồng theo chương trình cho vay hộ nghèo. Đây là một số tiền rất lớn với anh bởi khi lập gia đình cả gia tài anh chỉ có 600.000 đồng.
Có vốn rồi, nỗi lo sử dụng vốn thế nào dần được giải tỏa khi Điểu New được chính quyền địa phương, hội Nông dân, tổ trưởng tổ tiết kiệm và vay vốn… hướng dẫn cách đầu tư, chăm sóc vườn cà phê. Cùng với nỗ lực chịu khó của hai vợ chồng, đến nay gia đình Điểu New đã có cơ ngơi đáng mơ ước với 2,5 ha cà phê, 3 ha cao su, 400 trụ tiêu, 3 con bò cùng nhiều máy móc hỗ trợ cho sản xuất nông nghiệp. Vụ cà phê trước Điểu New thu được 8,4 tấn nhân cà phê, lãi khoảng 200 triệu đồng.
Cùng ở bon Bundoh, anh Điểu Nhép (SN 1970, dân tộc M’ Nông) cũng vay vốn NHCSXH để tái canh cây cà phê, duy trì sản lượng đều đặn hàng năm trên 10 tấn cà phê nhân. Anh Điểu Nhép nhận xét vay vốn chính sách không phải thế chấp, lãi suất thấp hơn lãi vay thương mại và thủ tục nhanh gọn.
Ông Lê Quang Dũng, Phó Chủ tịch UBND xã Đắk Wer phấn khởi cho biết tổng dư nợ nguồn vốn chính sách trên địa bàn xã là 30,5 tỷ đồng, riêng bon của đồng bào M’Nông có đến 95/107 hộ có dư nợ với NHCSXH. Nguồn vốn ưu đãi đến được đúng đối tượng, đúng thời điểm giúp bà con mua phân, giống nên phát huy hiệu quả. Xã cũng tổ chức nhiều lớp tập huấn về khuyến nông để hướng dẫn kỹ thuật giúp tăng năng suất và phòng chống dịch bệnh trên cây trồng, vật nuôi. Bên cạnh đó, bà con chịu khó học hỏi nhau, chi tiêu tiết kiệm nên đời sống ngày càng nâng cao. Từ một địa phương khó khăn khi mới chia tách năm 2003, xã Đắk Wer đã đạt chuẩn nông thôn mới cuối năm 2017 với thu nhập bình quân là 48 triệu đồng/người/năm. Thu nhập như anh Điểu New, Điểu Nhép “nhiều vô số” bởi chỉ tính hộ sản xuất giỏi thu nhập từ 500 triệu đồng trở lên toàn xã đã có 140 hộ. Có những hộ chỉ có 2 ha canh tác nhưng nhờ áp dụng thâm canh giống mới, xen ghép các loại cây ăn quả nên thu nhập tới 3,7 tỷ đồng năm vừa qua.
Giám đốc Phòng giao dịch NHCSXH huyện Đắk R’Lấp, anh K’Ngai cũng là một người con của núi rừng Tây Nguyên gắn bó với sự nghiệp đưa vốn chính sách đến các bon làng. Anh K’Ngai cho biết tính đến ngày 31/8/2018, tổng dư nợ các chương trình tín dụng chính sách trên địa bàn huyện đạt hơn 294 tỷ đồng, đặc biệt là việc giải ngân vốn vay cho các hộ nghèo, hộ cận nghèo, hộ mới thoát nghèo đã hoàn thành kế hoạch năm.
Thực hiện các chương trình tín dụng ưu đãi của Chính phủ, nguồn vốn từ NHCSXH đã “phủ sóng” khắp các bon làng Đắk Nông, mạng lưới giao dịch về đến cấp xã với một ngày giao dịch cố định hằng tháng, cùng với 1.514 tổ tiết kiệm và vay vốn dưới sự quản lý của các hội đoàn thể nhận ủy thác của NHCSXH. Theo báo cáo tổng kết 15 năm thực hiện tín dụng chính sách trên địa bàn tỉnh Đắk Nông (2003 -2017), đã có trên 246.000 lượt hộ nghèo và các đối tượng chính sách khác được tiếp cận với nguồn vốn; giúp 33.471 lượt học sinh sinh viên có hoàn cảnh khó khăn được vay vốn đến trường; xây dựng được 54.196 công trình nước sạch & vệ sinh môi trường theo chuẩn quốc gia; xây được 2.030 căn nhà cho hộ nghèo không có nhà ở... Vốn tín dụng ưu đãi đã góp phần xóa đói giảm nghèo, cải thiện đời sống, ổn định tình hình kinh tế - xã hội tại địa phương, đặc biệt ngăn chặn tệ cho vay nặng lãi ở nông thôn, đảm bảo an sinh xã hội.
Tuy vậy, việc thực hiện chính sách tín dụng ưu đãi, đặc biệt là đối với đồng bào dân tộc thiểu số vẫn còn những khó khăn bất cập mà lớn nhất là về nguồn vốn bổ sung cho NHCSXH. Bên cạnh đó, Phó Tổng giám đốc NHCSXH Nguyễn Văn Lý cũng đề xuất cần “xuyên thủng” mức cho vay đối với đồng bào, đáp ứng vốn theo nhu cầu để đồng bào vươn lên thoát nghèo bền vững.