Triển khai dự án đúng tiến độ và hiệu quả
Thời gian qua, Sở Y tế tỉnh Thái Nguyên đã chủ động phối hợp chặt chẽ với các địa phương, các sở ngành liên quan để bảo đảm triển khai dự án đúng tiến độ và hiệu quả.
Trong giai đoạn 2021–2025, tỉnh đã dành nguồn lực lớn cho hoạt động cải thiện dinh dưỡng, phân bổ cho nhiều nhóm nhiệm vụ, bao gồm: Đào tạo cán bộ, truyền thông thay đổi hành vi, khảo sát, theo dõi dinh dưỡng, can thiệp bằng sản phẩm vi chất, cũng như đầu tư trang thiết bị cho trạm y tế và trường học.
Một trong những nhiệm vụ được tỉnh Thái Nguyên đặc biệt chú trọng là đào tạo, tập huấn nâng cao chuyên môn cho đội ngũ cán bộ y tế cơ sở, lực lượng trực tiếp thực hiện chương trình. Các lớp tập huấn được tổ chức theo nhiều đợt, với sự tham gia của cán bộ y tế xã, nhân viên y tế thôn bản, cán bộ y tế trường học và cán bộ làm công tác giảm nghèo ở các địa phương.
Nội dung tập huấn bám sát hướng dẫn chuyên môn của Bộ Y tế và Viện Dinh dưỡng, gồm: tư vấn chăm sóc dinh dưỡng bà mẹ và trẻ em; phòng chống suy dinh dưỡng thấp còi; phát hiện và quản lý suy dinh dưỡng cấp tính; hướng dẫn thực hành nuôi con bằng sữa mẹ; xây dựng bữa ăn bổ sung hợp lý cho trẻ từ 6 - 23 tháng tuổi và theo dõi tăng trưởng qua biểu đồ chuẩn. Các lớp tập huấn không chỉ trang bị kiến thức mà còn chú trọng kỹ năng truyền thông, kỹ năng giám sát và cập nhật số liệu.
Song song với đào tạo chuyên môn, ngành Y tế cũng phối hợp với chính quyền địa phương, đoàn thể tổ chức truyền thông sâu rộng về các chủ đề dinh dưỡng, đặc biệt là lợi ích của nuôi con bằng sữa mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu và cho trẻ ăn bổ sung đúng, đủ.
Ghi nhận tại Trung tâm Y tế Chợ Mới, công tác khảo sát, đánh giá tình trạng dinh dưỡng trẻ dưới 16 tuổi được triển khai thường xuyên. Trung tâm Y tế đã tổ chức hai đợt khảo sát trong năm 2025 tại các xã Chợ Mới, Yên Bình, Thanh Thịnh, Thanh Mai và Tân Kỳ. Kết quả, 2.619/2.650 trẻ thuộc hộ nghèo, cận nghèo và mới thoát nghèo đã được đo lường và đánh giá, đạt tỷ lệ 98,8%.
Qua khảo sát, ngành Y tế phát hiện 534 trẻ có tình trạng suy dinh dưỡng và tiến hành can thiệp ngay theo đúng phác đồ, trong đó 86 trẻ từ 6–59 tháng tuổi suy dinh dưỡng thấp còi; 12 trẻ từ 0–72 tháng tuổi suy dinh dưỡng cấp tính; 436 trẻ từ 5 đến dưới 16 tuổi suy dinh dưỡng thể thấp còi hoặc nhẹ cân.
Để can thiệp hiệu quả, Trung tâm Y tế huyện Chợ Mới đã tổ chức cấp phát các sản phẩm dinh dưỡng chuyên biệt gồm: Babivita cho trẻ suy dinh dưỡng thấp còi 6–59 tháng tuổi; Babivita Plus cho trẻ 5–16 tuổi suy dinh dưỡng; thực phẩm RUTF dùng trong điều trị suy dinh dưỡng cấp tính nặng; cùng viên sắt Fefolicpro cấp cho 300 trẻ gái vị thành niên đã có kinh nguyệt từ 12 đến dưới 16 tuổi.
Ông Vũ Đình Viết, Giám đốc Trung tâm Y tế Chợ Mới, cho biết: “Ngay từ đầu năm, chúng tôi đã xây dựng kế hoạch triển khai theo đúng hướng dẫn của cấp trên. Công tác khảo sát, phân loại đối tượng và can thiệp được thực hiện kịp thời, đúng đối tượng và theo dõi sát sao. Việc cung cấp sản phẩm dinh dưỡng và vi chất đã giúp nhiều trẻ cải thiện rõ rệt tình trạng dinh dưỡng…".
Đóng góp tích cực vào giảm nghèo bền vững
Theo báo cáo của Sở Y tế Thái Nguyên, sau gần 5 năm triển khai, chương trình “Cải thiện dinh dưỡng” đã đạt nhiều kết quả rõ nét: Giảm tỷ lệ suy dinh dưỡng thấp còi ở trẻ dưới 5 tuổi tại huyện nghèo xuống còn 20,2%; Giảm tỷ lệ suy dinh dưỡng thể gầy còm xuống 3,3%; Giảm tỷ lệ suy dinh dưỡng ở trẻ 5 đến dưới 16 tuổi xuống còn 24,1%; 99,9% phụ nữ mang thai tại huyện nghèo được cấp miễn phí vi chất dinh dưỡng từ khi phát hiện mang thai đến một tháng sau sinh; Tỷ lệ trẻ 6–23 tháng tuổi ăn bổ sung đúng, đủ đạt 52%, tăng mạnh so với giai đoạn đầu dự án. Kết quả cho thấy sự thay đổi cả về nhận thức lẫn hành vi của người dân, đồng thời khẳng định hiệu quả của các giải pháp can thiệp dinh dưỡng trong chương trình.
Đánh giá về quá trình triển khai, ông Trần Văn Tuyến, Phó Giám đốc Sở Y tế tỉnh Thái Nguyên, nhận định: “Chương trình nhận được sự quan tâm của UBND tỉnh, sự phối hợp đồng bộ của các sở ngành và các địa phương. Đây là điều kiện thuận lợi để dự án được triển khai đồng bộ, hiệu quả”.
Tuy nhiên, khó khăn lớn nhất đến từ đặc thù vùng miền, do nhiều đối tượng sinh sống ở khu vực vùng cao, vùng sâu, trình độ dân trí và điều kiện tiếp cận thông tin còn hạn chế. Một số thói quen nuôi dưỡng truyền thống khiến việc thay đổi cần thời gian dài.
Trong thời gian tới, ngành Y tế Thái Nguyên đặt mục tiêu tiếp tục nâng cao năng lực cho đội ngũ y tế cơ sở, tăng cường truyền thông trực tiếp đến từng hộ gia đình, bổ sung thêm sản phẩm dinh dưỡng và mở rộng can thiệp đến nhiều nhóm đối tượng hơn. Sở cũng sẽ tham mưu ban hành những chính sách đặc thù để duy trì và nâng cao chất lượng hoạt động dinh dưỡng tại các vùng khó khăn.
Với những kết quả tích cực đã đạt được, chương trình “Cải thiện dinh dưỡng” đang góp phần quan trọng vào mục tiêu giảm nghèo bền vững và nâng cao chất lượng nguồn nhân lực tại Thái Nguyên, tạo nền tảng cho sự phát triển kinh tế - xã hội toàn diện của địa phương.