Trước thách thức này, Hải Phòng đã triển khai nhiều biện pháp ứng phó nhằm giảm thiểu tác động, bảo vệ sản xuất và ổn định sinh kế cho người dân khu vực giáp biển; trong đó, kiểm soát tốt chất lượng nước đầu vào hệ thống thuỷ lợi.
Công ty Trách nhiệm hữu hạn Một thành viên Khai thác Công trình thủy lợi Tiên Lãng kiểm tra hệ thống cống phòng chống xâm nhập mặn.
Tại Công ty TNHH MTV Khai thác Công trình thủy lợi Tiên Lãng, thành phố Hải Phòng ghi nhận độ mặn trong nguồn nước gia tăng so với những năm trước. Tình trạng xâm nhập mặn thường xuất hiện từ tháng 11 Âm lịch đến tháng 4 năm sau, khi lượng mưa thấp và dòng chảy thượng nguồn giảm, ảnh hưởng trực tiếp đến sản xuất nông nghiệp.
Các xã Tiên Minh, Tiên Lãng, Tân Minh, Chấn Hưng, Hùng Thắng trong vụ Đông Xuân đều ghi nhận độ mặn cao hơn nhiều so với các địa phương khác. Để hạn chế tác động, công ty thường xuyên kiểm tra và phối hợp với chính quyền địa phương vận hành hiệu quả 61 cống tưới, tiêu.
Ông Phạm Văn Là, Tổng Giám đốc Công ty TNHH MTV Khai thác Công trình thủy lợi Tiên Lãng cho biết, tình trạng xâm nhập mặn hàng năm thể hiện rõ trên các triền sông Văn Úc, Thái Bình, việc khai thác nguồn nước phục vụ sản xuất phụ thuộc chủ yếu vào việc xả nước từ các hồ thủy điện, đặc biệt trong vụ Đông Xuân hàng năm. Một trong những giải pháp hiệu quả ứng phó với xâm nhập mặn là kiểm soát tốt chất lượng nước đầu vào.
Theo đó, hệ thống thủy lợi đều được kiểm tra độ mặn trước và trong quá trình lấy nước, duy trì thường xuyên độ mặn dưới 0,5‰ để cung cấp nước cho sản xuất. Công ty cũng thường xuyên phối hợp với các địa phương thau đảo nguồn nước trong hệ thống vào các thời gian cao điểm trong sản xuất; tổ chức thau chua, rửa mặn trong hệ thống thủy lợi để hạn chế tình trạng xâm nhập mặn ảnh hưởng đến sản xuất của người dân.
Hiện Công ty TNHH MTV Khai thác Công trình thủy lợi Tiên Lãng đang quản lý 383 km kênh và 61 cống tưới, tiêu, phục vụ sản xuất cho hơn 6.000 ha vụ mùa và 5.000 ha vụ chiêm. Công ty đã kiểm tra rà soát danh mục các công trình cần sửa chữa, cải tạo báo cáo các cơ quan chức năng để có các giải pháp phù hợp trong phòng chống hạn và xâm nhập mặn cho trên 12 nghìn ha đất sản xuất của người dân.
Cống Rỗ Mới (thành phố Hải Phòng) có nhiệm vụ điều tiết nước hạn chế tình trạng xâm mặn.
Theo Đài Khí tượng Thủy văn Bắc Bộ, trên địa bàn Hải Phòng có 15 điểm đo mặn bố trí tại các sông: Kinh Môn, Gùa, Thái Bình, Văn Úc, Mới, Lạch Tray, Bạch Đằng và Kinh Thầy. Việc lấy mẫu được thực hiện từ tầng mặt đến tầng đáy theo quy định của Trung tâm mạng Khí tượng Thủy văn quốc gia, trong thời gian từ 5/12/2024 đến 31/5/2025. Độ mặn được xác định bằng máy hoặc hóa chất Nitrat Bạc (AgNO3) theo hướng dẫn của Bộ Nông nghiệp và Môi trường nên kết quả đo rất chính xác. Kết quả cho thấy độ mặn tại nhiều điểm đo tăng cao hơn so với năm 2024, như Đông Xuyên, Bá Nha trên sông Thái Bình cao hơn 2,68‰; Vân Cù xuất hiện đỉnh mặn sớm hơn khoảng 2 tháng; Hải Thành trên sông Lạch Tray cao hơn 3,00‰; Đông Hải trên sông Kinh Thầy cao hơn 1,70‰.
Ông Nguyễn Hồng Sinh, Phó Giám đốc Đài Khí tượng Thủy văn Hải Phòng cho biết, tình trạng xâm nhập mặn những năm gần đây diễn biến phức tạp, mức độ cao hơn và vào sâu hơn trong đất liền. Để hạn chế tình trạng xâm nhập mặn tại các địa phương, Đài Khí tượng thủy văn thành phố khuyến cáo chính quyền và người dân cần theo dõi thường xuyên bản tin xâm nhập mặn của Đài khí tượng thủy văn từ đó có sự phối hợp chặt chẽ để lấy nước phục vụ sản xuất. Tại thời điểm độ mặn tăng cao chủ cống cần đóng cống không cho nước vào sâu trong các hệ thống sông ven biển, đây là một trong những biện pháp kiểm soát chất lượng nước tưới tiêu hiệu quả trước tác động của nước mặn.