Nhà khoa học trình bày về phát triển giao thông kết nối tại hội thảo.
Tiềm năng, lợi thế lớn để phát triển
Theo Phó Giáo sư, Tiến sĩ Trần Quang Phú (Trường đại học Giao thông Vận tải Thành phố Hồ Chí Minh), trên địa bàn Đồng Nai có sân bay Long Thành, đường sắt Bắc - Nam, các cảng biển, đường thủy và hàng loạt tuyến cao tốc, quốc lộ đi qua. Ngoài ra, theo quy hoạch, tới đây tỉnh sẽ có thêm nhiều tuyến đường bộ, đường sắt. Để hoàn thiện hệ thống giao thông, tỉnh cần bổ sung cao tốc, đường sắt đô thị kết nối Đồng Xoài - Biên Hòa, nghiên cứu phát triển thêm Vành đai 5, Vành đai 6 (trên cơ sở các tuyến quốc lộ, tỉnh lộ hiện hữu), đầu tư nâng cấp Quốc lộ 55B nhằm tạo trục dọc kết nối phía đông của Đồng Nai.
Điều chỉnh cảng hàng không lưỡng dụng Biên Hòa và sân bay chuyên dụng Hớn Quản chỉ để phục vụ vận chuyển hàng hóa cho các khu công nghiệp và dịch vụ logistics hàng không. Điều chỉnh cảng biển theo hướng di dời ra khỏi khu vực đô thị các cảng hàng hóa, vật liệu xây dựng; di dời Cảng Đồng Nai ra khỏi Biên Hòa, tập trung hàng hóa xuất nhập khẩu vào Cảng Phước An.
Sân bay Long Thành là công trình tầm cỡ thế giới được xây dựng tại Đồng Nai.
Theo Viện quy hoạch Xây dựng Thành phố Hồ Chí Minh, sau sáp nhập, Đồng Nai có nhiều lợi thế phát triển, tỉnh có thể dựa vào sân bay Long Thành để định hình một “đô thị sân bay”; đẩy mạnh phát triển ngành dịch vụ hàng không, logistics quốc tế, công nghiệp công nghệ cao, qua đó đưa tỉnh thành trung tâm giao thương toàn cầu. Ngoài ra, quỹ đất rộng của Bình Phước (cũ) sẽ hỗ trợ việc xây dựng các trung tâm logistics cấp vùng (hậu cần cảng hàng không) và khu công nghiệp phụ trợ cho sân bay ngay trong tỉnh, tạo liên kết chuỗi giá trị khép kín.
Với vị trí tiếp giáp Campuchia, Đồng Nai trở thành một mắt xích trên hành lang kinh tế Đông - Tây mở rộng kết nối Thành phố Hồ Chí Minh sang Campuchia - Thái Lan. Hạ tầng xuyên Á đang và sẽ hình thành (dự án đường sắt Thành phố Hồ Chí Minh - Lộc Ninh nối với Campuchia, tuyến cao tốc Chơn Thành - Hoa Lư tương lai) sẽ biến Đồng Nai thành cửa ngõ quan trọng để hàng hóa Việt Nam vươn sang thị trường ASEAN.
Tỉnh có thể phát triển các khu kinh tế cửa khẩu hiện đại tại Lộc Ninh (Hoa Lư) để thu hút dịch vụ logistic, kho vận trung chuyển cho cả vùng phía Nam. Tỉnh cũng hưởng lợi khi dòng du lịch, đầu tư từ Thái Lan, Campuchia qua cửa khẩu đổ vào các khu du lịch sinh thái (Bù Gia Mập, Cát Tiên) và khu công nghiệp của địa phương.
Viện quy hoạch Xây dựng Thành phố Hồ Chí Minh cho rằng, Đồng Nai có dư địa và cơ hội lớn để bứt phá, trở thành một trung tâm phát triển đa ngành, đa cực hàng đầu phía Nam, đóng vai trò cầu nối liên vùng và cửa ngõ quốc tế. Không gian của tỉnh cần được tổ chức theo mô hình phát triển đa trung tâm, tích hợp đô thị - công nghiệp - nông thôn - sinh thái một cách hài hòa. Trong đó, vùng đô thị phía Nam của Đồng Nai sẽ phát triển ngang tầm các thành phố hiện đại trong khu vực, tận dụng lợi thế sân bay Long Thành và kề cận Thành phố Hồ Chí Minh; vùng phía Bắc trở thành hình mẫu về phát triển công nghiệp xanh gắn với đô thị cửa khẩu và nông nghiệp bền vững, là động lực cho cả khu vực biên giới và Tây Nguyên. Với tầm nhìn này, Đồng Nai mới sẽ là tỉnh tiên phong thực hiện thành công mô hình phát triển không gian thời kỳ hậu sáp nhập.
Tiến sĩ Trần Du Lịch, Ủy viên Hội đồng Tư vấn chính sách tiền tệ quốc gia, đóng góp ý kiến tại hội thảo.
Theo Tiến sĩ Trần Du Lịch, Ủy viên Hội đồng Tư vấn chính sách tiền tệ quốc gia, sau sáp nhập, Đồng Nai mới có đầy đủ các nhân tố (diện tích lớn, dân số đông, tỉnh có sân bay, cảng biển, biên giới, công nghiệp phát triển lâu đời và nhiều tuyến đường bộ, đường sắt) để phát triển. Quá trình điều chỉnh quy hoạch, Đồng Nai cần dựa vào các trụ cột chính như: phát triển logistics; dịch vụ - thương mại – tài chính; công nghiệp công nghệ cao, công nghiệp hỗ trợ; chế biến nông sản quy mô lớn.
Định hình lại các động lực tăng trưởng
Theo Sở Tài chính Đồng Nai, việc điều chỉnh quy hoạch tỉnh Đồng Nai (mới) thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 20250 sẽ dựa trên nền tảng quy hoạch của 2 tỉnh Đồng Nai và Bình Phước cũ. Quy hoạch điều chỉnh sẽ tập trung định hình lại các động lực tăng trưởng; tái cấu trúc lại các khu vực phát triển; hình thành các hành lang kinh tế chiến lược gồm: Hành lang kinh tế đô thị - công nghiệp dọc theo các trục Quốc lộ 13, Quốc lộ 14, đường Vành đai 4 và các tuyến cao tốc, kết nối các trung tâm công nghiệp lớn của Đồng Nai với các khu công nghiệp của Bình Phước (cũ); hành lang kinh tế nông nghiệp công nghệ cao và du lịch sinh thái ở khu vực phía Bắc của tỉnh, gắn với các vùng chuyên canh nông nghiệp và các vườn quốc gia; hành lang kinh tế ven sông Đồng Nai nhằm khai thác lợi thế cảnh quan sông nước để phát triển các đô thị sinh thái, du lịch nghỉ dưỡng và dịch vụ cao cấp.
Ông Võ Tấn Đức, Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Nai, phát biểu tại hội thảo.
Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh Đồng Nai Võ Tấn Đức cho biết, trong bối cảnh mới, việc điều chỉnh quy hoạch tỉnh Đồng Nai không chỉ là yêu cầu pháp lý, mà còn là nhu cầu tất yếu để Đồng Nai tái định vị và kiến tạo tương lai. Hội thảo lần này nhận được nhiều góp ý chất lượng của chuyên gia, nhà khoa học, tổ chức về lộ trình, chiến lược và các nhóm giải pháp trong việc triển khai thực hiện điều chỉnh quy hoạch tỉnh và quy hoạch chung đô thị của tỉnh Đồng Nai (mới). Hội thảo thể hiện quyết tâm, mong muốn của lãnh đạo Đồng Nai trong việc huy động tối đa trí tuệ tập thể cho công cuộc phát triển của địa phương.
Ông Võ Tấn Đức khẳng định: Đồng Nai sẽ tiếp thu các ý kiến tại hội thảo, nghiên cứu để xây dựng một bản quy hoạch tỉnh mang tính đột phá, có tính khả thi cao, phản ánh khát vọng vươn lên mạnh mẽ của Đồng Nai - một địa phương năng động, thịnh vượng, xanh, thông minh và hội nhập quốc tế.
Đường kết nối sân bay Long Thành cơ bản hoàn thành.
Theo ông Võ Tấn Đức, sau sáp nhập, Đồng Nai có diện tích lớn (hơn 12.700 km2) dân số đồng (gần 4,5 triệu người) với quy mô kinh tế đứng thứ 4 cả nước. Đồng Nai có hệ thống hạ tầng giao thông đồng bộ, với đầy đủ cả 5 phương thức vận tải (đường bộ, đường hàng không, đường sắt, đường thủy nội địa và đường biển). Đặc biệt, tỉnh có sân bay Long Thành và 10 tuyến cao tốc đã và đang được đầu tư với tổng chiều dài gần 400 km. Đây là những nhân tố khẳng định vị thế của Đồng Nai trong kết nối vùng, quốc tế, mở ra nhiều cơ hội giúp tỉnh phát triển đột phá trong tương lai.