Để đảm bảo mục tiêu của Dự án 1, Dự án 2 thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021-2030, giai đoạn I: từ năm 2021 đến năm 2025; theo kế hoạch thực hiện Đề án ổn định dân di cư tự do (thường gọi là dân di cư không theo quy hoạch) trên địa bàn tỉnh Đắk Nông đến năm 2025, địa phương đặt mục tiêu ổn định cho gần 5.500 hộ dân, đến năm 2025 cơ bản không còn dân di cư không theo quy hoạch.
Tổng nguồn vốn thực hiện Đề án dự kiến hơn 555 tỷ đồng; trong đó, năm 2023 đã được Thủ tướng Chính phủ đồng ý bố trí 65 tỷ đồng, ngân sách địa phương 1,5 tỷ đồng.
Theo đó, Đắk Nông sẽ hoàn thành công tác bố trí chỗ ở, đất sản xuất ổn định cho gần 5.500 hộ dân (với gần 25.000 nhân khẩu). Đến năm 2025, tỉnh sẽ hoàn thành việc cấp đăng ký thường trú cho các hộ đủ điều kiện; tập trung hoàn thiện hệ thống cơ sở hạ tầng, hỗ trợ phát triển sản xuất nhằm ổn định dân cư và nâng cao đời sống cho người dân. Tỉnh đặt mục tiêu đảm bảo thu nhập bình quân đầu người của các hộ dân thuộc diện này tương đương với thu nhập bình quân của người dân tại chỗ.
Địa phương sẽ hoàn thiện 5 dự án ổn định dân di cư không theo quy hoạch; đồng thời mở mới 8 dự án nhằm đảm bảo cơ sở hạ tầng và quỹ đất ở cấp cho các hộ dân. Cơ sở hạ tầng thiết yếu như: đường giao thông, thủy lợi, điện, nước sinh hoạt, cơ sở y tế, văn hóa, giáo dục sẽ được đảm bảo.
Dự kiến, khoảng 222 ha đất ở sẽ được giao, công nhận để người dân ổn định chỗ ở. Tỉnh cũng sẽ giao khoảng 3.000 ha đất nông, lâm nghiệp theo các hình thức giao đất, cho thuê đất, liên doanh, liên kết theo mô hình nông lâm kết hợp để người dân di cư không theo quy hoạch ổn định sản xuất.
Đắk Nông sẽ lồng ghép việc ổn định dân di cư không theo quy hoạch với thực hiện 3 chương trình mục tiêu quốc gia (tổng mức đầu tư giai đoạn 2022 - 2025 là hơn 2.500 tỷ đồng); tăng cường phối hợp, quản lý dân di cư không theo quy hoạch, kiên quyết không tiếp nhận và trả về địa phương đối với các hộ dân mới đến, sinh sống bất hợp pháp; tăng cường các biện pháp quản lý dân cư và xử lý nghiêm các trường hợp phá rừng, lấn chiếm đất lâm nghiệp…
Theo đại diện Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Đắk Nông, từ năm 1976 đến cuối năm 2021, toàn tỉnh đã tiếp nhận gần 39.000 hộ dân với gần 174.000 nhân khẩu dân di cư không theo quy hoạch. Hiện còn 5.500 hộ cần ổn định chỗ ở và được cấp đất sản xuất.