Hỗ trợ sinh kế từ những mô hình thiết thực
Theo báo cáo của Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Thái Nguyên, đến đầu năm 2025, toàn tỉnh còn 23.061 hộ nghèo (chiếm 5,46%) và 15.482 hộ cận nghèo (3,67%). Trong đó, có tới 83,93% là đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS). Dù tỷ lệ hộ nghèo đã giảm so với giai đoạn 2021 – 2023, nhưng đây vẫn là con số cho thấy những thách thức lớn trong công tác giảm nghèo đa chiều, đòi hỏi sự vào cuộc đồng bộ của các cấp, ngành và cộng đồng.
Năm 2023, xã Phú Đình được lựa chọn thực hiện Dự án chăn nuôi bò sinh sản cho hộ nghèo và cận nghèo tại hai xóm đặc biệt khó khăn là Khuôn Tát và Nạ Tẩm. Đây là khu vực có điều kiện kinh tế - xã hội còn nhiều hạn chế, tỷ lệ hộ nghèo cao, phần lớn là đồng bào Dao và Tày sinh sống.
Mỗi hộ dân được hỗ trợ một con bò cái sinh sản, trong đó Nhà nước hỗ trợ tới 95% giá trị con giống, người dân chỉ đối ứng 5%. Ngay từ khi triển khai, chính quyền xã đã phối hợp với các cơ quan chuyên môn tiến hành rà soát, lựa chọn hộ thụ hưởng theo đúng tiêu chí, đảm bảo công khai, minh bạch. Dự án không chỉ dừng ở việc trao con bò, mà còn chú trọng đến việc tập huấn kỹ thuật, hướng dẫn chăm sóc và phòng bệnh cho đàn bò. Chính điều đó đã tạo nên hiệu quả bền vững cho mô hình.
Các hộ dân tham gia Dự án được tập huấn đầy đủ về kỹ thuật chăn nuôi, từ khâu trồng cỏ, chế biến thức ăn, làm chuồng trại đến phối giống và phòng bệnh. Bà con được cán bộ khuyến nông hướng dẫn tận tình, giúp họ chuyển đổi từ phương thức chăn nuôi truyền thống sang chăn nuôi khoa học, hiệu quả hơn.
Gia đình anh Trần Đình Túy, người dân tộc Tày, là một trong 10 hộ đầu tiên của xã được nhận bò giống từ Dự án. Nhớ lại thời điểm mới bắt đầu, anh Túy chia sẻ: “Nhà tôi nghèo, không có vốn, không có kinh nghiệm. Khi được hỗ trợ bò giống và tập huấn kỹ thuật, tôi mới dám nghĩ đến việc nuôi bò sinh sản. Giờ từ 1 con bò ban đầu, gia đình tôi đã có thêm 1 bê con khỏe mạnh. Đây là tài sản lớn, là nền tảng để phát triển kinh tế trong thời gian tới".
Tương tự, gia đình anh Hoàng Văn Đang và chị Triệu Thị Nội, ở xóm Nạ Tẩm, cũng đã thấy rõ hiệu quả của mô hình. Nhờ tuân thủ đúng kỹ thuật, con bò giống của gia đình phát triển khỏe mạnh, đã sinh bê con sau hơn một năm chăm sóc.
Anh Đang cho biết: “Trước đây chúng tôi nuôi bò theo kiểu thả rông, không chú ý đến thức ăn hay tiêm phòng. Từ khi được tập huấn, chúng tôi biết trồng cỏ voi, chuẩn bị thức ăn tinh, xây chuồng trại kiên cố. Bò khỏe mạnh, sinh sản tốt, hiệu quả chăn nuôi tăng lên rõ rệt".
Mô hình chăn nuôi bò sinh sản không chỉ giúp người dân có thêm nguồn thu nhập mà còn hình thành thói quen sản xuất có kế hoạch, có kỹ thuật. Qua đó, bà con nhận thấy lợi ích thiết thực của việc áp dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất, tạo nền tảng cho phát triển kinh tế hộ gia đình bền vững.
Lan tỏa mô hình, nhân rộng hiệu quả
Không chỉ ở xã Phú Đình, các mô hình chăn nuôi bò còn đem lại hiệu quả ở nhiều địa phương khác. Chị Ngô Thị Nhung, xóm Là Dương, xã Võ Nhai, hiện đang nuôi đàn bò 3B với 12 con.
Chị Nhung chia sẻ: “Tôi bắt đầu nuôi bò từ 7 năm trước, ban đầu chỉ có 2 con. Đến nay, nhờ được hướng dẫn kỹ thuật, trồng cỏ voi làm thức ăn, chăm sóc bài bản, đàn bò của tôi phát triển tốt. Mỗi năm bán bò, gia đình có thêm nguồn thu ổn định, đủ trang trải sinh hoạt và cho con ăn học".
Việc triển khai các mô hình sinh kế như chăn nuôi bò sinh sản đã khẳng định hiệu quả rõ rệt trong việc nâng cao thu nhập, cải thiện đời sống người dân vùng đồng bào DTTS. Mỗi con bò không chỉ mang ý nghĩa vật chất mà còn là “nguồn vốn khởi nghiệp” giúp người dân mạnh dạn đầu tư, phát triển sản xuất, từng bước thoát nghèo.
Theo định hướng của tỉnh Thái Nguyên, trong giai đoạn tới, các mô hình giảm nghèo sẽ được gắn với phát triển sản xuất hàng hóa, xây dựng chuỗi giá trị, hình thành các tổ hợp tác, liên kết tiêu thụ sản phẩm, nhằm tạo nền tảng phát triển kinh tế nông thôn bền vững.