Tham dự có nguyên Ủy viên Bộ Chính trị, nguyên Chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết; Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy Bình Dương Nguyễn Văn Lợi; Ủy viên Trung ương Đảng, Tổng Biên tập Tạp chí cộng sản Đoàn Minh Huấn cùng hơn 700 chuyên gia, nhà khoa học, giáo sư, tiến sĩ… Sự kiện được kết nối đến 120 điểm cầu các huyện, thị và xã, phường trong tỉnh.
Những dấu ấn sáng tạo
Phát biểu tại hội thảo, Bí thư Tỉnh ủy Bình Dương Nguyễn Văn Lợi nêu rõ, kế thừa những thành quả rất quan trọng của tỉnh Sông Bé; suốt 25 năm qua, Đảng bộ, chính quyền và nhân dân Bình Dương luôn trăn trở, nỗ lực, bền bỉ phấn đấu, tìm cách bứt phá. Từ thực tiễn khó khăn của mình, Bình Dương đã quyết định tập trung xây dựng chiến lược phát triển kinh tế theo hướng hiện đại dựa trên phát huy lợi thế vị trí địa lý, nguồn lực sẵn có và tạo lập môi trường hấp dẫn, thu hút vốn đầu tư trong, ngoài nước.
Từ đó, Bình Dương đã chuyển mình từ địa phương thuần nông trở thành một tỉnh phát triển, có tốc độ công nghiệp hóa, đô thị hóa cao trong Vùng kinh tế trọng điểm phía Nam. 25 năm qua, quy mô dân số của tỉnh tăng gần 5 lần; quy mô nền kinh tế tăng 104 lần; thu ngân sách tăng gấp 75 lần và Bình Dương là một trong số ít các địa phương điều tiết ngân sách về Trung ương. Đến cuối năm 2021, thu nhập bình quân đầu người đạt 152 triệu đồng/người/năm (gần 7.000 USD), được Trung ương đánh giá là địa phương có thu nhập bình quân đầu người cao nhất nước.
Cơ cấu kinh tế của Bình Dương chuyển dịch tích cực; từ một tỉnh dựa chủ yếu vào nông nghiệp, đến nay tỷ trọng khu vực nông nghiệp chỉ còn khoảng 3%, công nghiệp 67% và dịch vụ 21%. Bình Dương đã bứt phá vươn lên trở thành điểm sáng thu hút đầu tư trong cả nước; riêng đầu tư nước ngoài, đến tháng 3/2022 đạt trên 39 tỷ USD. Hệ thống kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội, hạ tầng giao thông được đầu tư ngày càng đồng bộ, hiện đại. Tốc độ đô thị hóa nhanh, đạt trên 82%. Bốn năm gần đây, diễn đàn Cộng đồng thông minh thế giới (ICF) đã vinh danh Vùng thông minh Bình Dương là 1 trong 21 cộng đồng có chiến lược phát triển Thành phố thông minh tiêu biểu trên thế giới.
Bí thư Tỉnh ủy Bình Dương cho rằng nhờ vào tư tưởng nhạy bén và những quyết sách mang tính đột phá của Đảng bộ tỉnh Sông Bé (cũ), các thế hệ lãnh đạo tỉnh đã năng động, sáng tạo triển khai chủ trương "Trải thảm đỏ thu hút đầu tư" và "Trải chiếu hoa mời gọi nhân tài" tạo nền tảng huy động các nguồn lực, đón làn sóng đầu tư của các doanh nghiệp trong, ngoài nước đến xây dựng Bình Dương.
Những thành tựu đó là sản phẩm kết tinh từ tinh thần đoàn kết, thống nhất, sáng tạo, đổi mới; là kết quả của cả một quá trình nỗ lực, phấn đấu bền bỉ, liên tục qua nhiều nhiệm kỳ của các thế hệ cán bộ lãnh đạo, cả hệ thống chính trị, cộng đồng doanh nghiệp và nhân dân trong tỉnh. Đặc biệt, thành tựu có được cũng nhờ có sự quan tâm chỉ đạo, tạo điều kiện của Trung ương; sự phối hợp, hỗ trợ kịp thời của các địa phương, các nhà khoa học, chuyên gia trong và ngoài nước.
Bí thư Tỉnh ủy Bình Dương đánh giá cao các nhà khoa học, nhà nghiên cứu, chuyên gia, học giả, doanh nhân, nhà quản lý trong và ngoài nước có những công trình nghiên cứu, bài viết với những góc nhìn đa chiều để tham gia tổng kết thực tiễn phát triển của Bình Dương trong 25 năm qua; rút ra những bài học kinh nghiệm quý báu và góp phần định hình cho con đường phát triển của Bình Dương trong giai đoạn mới. Với sự chuẩn bị rất công phu, nghiêm túc và bài bản, hội thảo sẽ gặt hái được kết quả tốt đẹp, tiếp tục động viên, cổ vũ Đảng bộ, chính quyền, nhân dân Bình Dương vượt qua khó khăn, thách thức, biến "nguy" thành "cơ", để tiếp tục ổn định tình hình, quyết tâm thực hiện thành công khát vọng xây dựng Bình Dương sớm trở thành Thành phố thông minh, văn minh, hiện đại và nghĩa tình.
Sẵn sàng cuộc đua mới
Phó Giáo sư, Tiến sĩ Trần Đình Thiên, Nguyên Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam, thành viên Tổ tư vấn kinh tế của Thủ tướng cho rằng, mô hình phát triển của Bình Dương cần tổng kết sớm hơn để nhân rộng ra các tỉnh khác học tập.
Theo ông Trần Đình Thiên, Bình Dương có điểm xuất phát thuần nông, nghèo, với điều kiện phát triển hết sức khó khăn, nhưng đến nay trở thành tỉnh đi đầu “công nghiệp hóa - hiện đại hóa”, đang sẵn sàng gia nhập cuộc đua lên nấc thang phát triển cao, hiện đại hơn và sẵn sàng vươn ra thế giới. Tỉnh có thay đổi quan trọng là xây dựng khu công nghiệp Việt Nam - Singapore (VSIP) kiểu mới, hiện đại và thông minh. Đây là sáng kiến phát triển quan trọng có từ sự hợp tác Việt Nam - Singapore, được vận hành thực tế và sớm, được xác nhận là một hình mẫu thành công. Bên cạnh đó, Bình Dương đột phá cải cách xin cơ chế chứ không xin tiền. Đây là cơ chế "xin - cho" để thoát "xin - cho".
Công thức phát triển này rất đơn giản, rõ ràng nhưng thực sự là một bước tiến có ý nghĩa lịch sử. Bình Dương đã hình hành mô hình khu công nghiệp thế hệ thứ 3 như Khu công nghiệp VSIP3 hướng đến phát triển xanh, thông minh và sáng tạo. Nguyên Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam khẳng định, những thay đổi này của Bình Dương là đột phá đúng nghĩa trong quá trình đổi mới kinh tế của Việt Nam.
Trong khi đó, Tiến sĩ Trần Du Lịch, thành viên Tổ tư vấn kinh tế của Thủ tướng đánh giá, hội thảo khoa học này cho thấy Bình Dương chứng minh được giá trị là một tỉnh “công nghiệp hóa” đi đầu cả nước, là hình mẫu phát triển.
Tuy nhiên, theo ông Trần Du Lịch, hiện Bình Dương không thể phát triển lên cao và tự đứng, đi một mình, mà muốn đi xa phải đi cùng nhau. Theo đó, cần có cơ chế liên kết vùng để tạo ra một cộng đồng phát triển năng động nhất của cả nước, đủ sức cạnh tranh trong khu vực và quốc tế. Bình Dương cần thực hiện ngay việc xây dựng, kết nối đường vành đai 3 và 4 với Thành phố Hồ Chí Minh, đẩy nhanh xây dựng đường cao tốc Thành phố Hồ Chí Minh - Thủ Dầu Một - Chơn Thành, để tạo ra đường băng cho cuộc đua giúp Bình Dương tăng tốc phát triển.
Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy Bình Dương Nguyễn Hoàng Thao cho biết, những đóng góp của các chuyên gia, nhà khoa học trong hội thảo gợi ý về những tầm nhìn xa, trách nhiệm to lớn trước lợi ích, tương lai của nhân dân Bình Dương. Đây cũng là tiền đề để tỉnh tiếp tục hành trình hướng ra biển lớn, xây dựng Bình Dương ngày càng giàu mạnh, phát triển và bền vững hơn.
Hướng đến nền kinh tế xanh, thông minh
Tại hội thảo, Chủ tịch UBND tỉnh Bình Dương Võ Văn Minh đã công bố thông điệp tỉnh quyết tâm hiện thực hóa trên cơ sở vận dụng linh hoạt, sáng tạo các chủ trương, chính sách; lĩnh hội, ứng dụng những thành tựu khoa học, công nghệ hiện đại; tìm kiếm sự cộng hưởng, đồng hành từ các tỉnh, thành bạn, các quốc gia và vùng lãnh thổ để tiếp tục phát triển lên tầm cao mới, phấn đấu thực hiện thành công chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ khi thăm và làm việc với Bình Dương về xây dựng “hệ sinh thái công nghiệp thế hệ mới, gắn với cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4, phát triển xanh, thông minh, bền vững, bao trùm, không để ai bị bỏ lại phía sau”.
Theo đó, mục tiêu của Bình Dương trong những năm tới là trở thành trung tâm, động lực liên kết vùng, tiếp tục là hình mẫu địa phương tiên phong trong nỗ lực vượt qua bẫy thu nhập trung bình, phát triển bền vững theo hướng đô thị thông minh, văn minh, hiện đại, cùng với cả nước hiện thực hóa tầm nhìn và mục tiêu đưa nước ta trở thành nước phát triển, thu nhập cao, theo định hướng xã hội chủ nghĩa.