Mặc dù đã thông xe được một làn, thế nhưng chỉ cần mưa lớn, người dân nơi đây phải sống trong tâm trạng “phòng mà lo” vì sạt lở có thể xảy ra bất cứ lúc nào, nhất là vào ban đêm.
Đất đá, hở hàm ếch, nền đường nứt toác là những hình ảnh dễ thấy dọc tuyến đường đến xã Trà Linh sau đợt mưa lũ lịch sử. Tại nhiều đoạn, phần taluy âm bị khoét sâu tạo thành những khoảng rỗng kéo dài, trong khi taluy dương liên tục xuất hiện các rãnh nứt lớn, báo hiệu nguy cơ sạt trượt có thể tái diễn bất cứ lúc nào. Dù đã được chính quyền địa phương khắc phục tạm thời, nhưng với địa hình dốc và kết cấu đất rời rạc, mỗi trận mưa lớn nguy cơ sạt lở vẫn còn hiện hữu.
Bà Hồ Thị Cốc (xã Trà Giáp, thành phố Đà Nẵng) cho biết, đêm đến, nỗi lo sợ về sạt lở lại càng cao. Bởi lẽ, chỉ cần nghe tiếng đất đá từ trên núi trượt xuống hay tiếng nước chảy mạnh bất thường, cả gia đình đều phải bật dậy để kiểm tra và chuẩn bị sẵn phương án chạy khỏi nhà.
Người dân sinh sống ở vùng miền núi phía Tây Đà Nẵng cho rằng, dù đã quen với mưa lũ nhiều năm, nhưng sau đợt thiên tai vừa qua, tâm lý người dân càng thêm bất an, bởi những điểm nứt mới xuất hiện liên tục ngay sát khu vực sinh sống. Trong cảnh “ăn không ngon, ngủ không yên”, bà con chỉ mong sớm có các biện pháp kiên cố hóa đường sá, taluy để yên tâm tiếp tục cuộc sống nơi vùng núi vốn đã nhiều khó khăn này.
Trong khi đó, khối lượng đất đá khổng lồ ập xuống mặt đường còn khiến việc lưu thông hàng hóa gặp nhiều khó khăn. Một số đoạn đường bị nứt toác, xẻ đôi khiến xe máy phải dắt bộ, còn xe tải và xe chở nông sản buộc phải quay đầu vì không thể vượt qua điểm sạt lở. Nhiều tiểu thương cho biết việc vận chuyển nông sản từ rẫy về trung tâm xã mất gấp đôi thời gian so với trước, thậm chí có ngày phải dừng hẳn do mưa lớn làm đất đá tiếp tục tràn xuống. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến thu nhập của người dân mà còn khiến nguồn hàng thiết yếu phục vụ đời sống bị gián đoạn, giá cả biến động theo từng ngày mưa lũ.
Chị Hồ Thị Đế (xã Trà Linh, thành phố Đà Nẵng) chia sẻ, đợt sạt lở vừa qua đã cuốn trôi phần lớn diện tích lúa và sắn của gia đình, ảnh hưởng nặng nề đến sinh kế. Ở vùng núi này, mất ruộng đồng nghĩa với mất nguồn sống, nên bà con buộc phải tranh thủ thu hoạch sớm phần sắn còn lại trước khi mưa lớn có thể ập đến. Chính quyền xã cũng đã huy động người dân hỗ trợ nhau thu gom nông sản và điều động phương tiện san gạt đất đá để mở lại đường, tạo điều kiện cho việc đi lại và vận chuyển của người dân.
Dù mới được sửa chữa, xây dựng một phòng học từ tháng 8/2025, thế nhưng điểm trường Tăk Ngo (Trường Phổ thông dân tộc bán trú Tiểu học Ngọc Linh, xã Trà Linh) giờ đây không thể sử dụng được nữa. Các phòng học bị nứt làm đôi, nền đất của ngôi trường bị trượt, lộ ra phần móng. Chỉ cần một trận mưa lớn, cả điểm trường có thể bị đổ sập bất cứ lúc nào.
Trước tình trạng nguy hiểm này, nhà trường buộc phải di dời toàn bộ 34 học sinh và giáo viên về điểm trường chính để tiếp tục việc dạy và học. Công tác vận động được triển khai khẩn trương với sự phối hợp của chính quyền xã, thôn và giáo viên chủ nhiệm, nhằm bảo đảm an toàn tuyệt đối cho các em. Tuy nhiên, việc di chuyển trong điều kiện đường bị sạt lở, chia cắt khiến quá trình tổ chức lớp bán trú gặp không ít khó khăn, đòi hỏi sự nỗ lực rất lớn từ phía nhà trường và phụ huynh.
Ông Võ Hồng Lợi – Phó Hiệu trưởng Trường Phổ thông Dân tộc bán trú Tiểu học Ngọc Linh cho biết, ngay sau đợt mưa bão, nhà trường đã phối hợp với chính quyền xã, các thôn và giáo viên chủ nhiệm đến từng hộ dân để vận động học sinh trở lại trường. Riêng tại điểm trường bị sạt lở, 2 lớp với 34 em đã được bố trí về học bán trú tại điểm trường chính nhằm bảo đảm an toàn. Các điểm trường khác trên địa bàn cũng đã ổn định, học sinh đi học đầy đủ trở lại sau thiên tai.
Các em học sinh ban đầu gặp nhiều khó khăn về tâm lý, sinh lý do lần đầu ở nội trú, nhưng nhờ sự hướng dẫn tận tình của thầy cô, sự hỗ trợ từ chính quyền và phụ huynh, đến nay mọi việc đã đi vào ổn định. Nhà trường cũng đã tổ chức dạy bù, tăng giờ học, học vào thứ bảy, chủ nhật để đảm bảo chương trình học tập không bị gián đoạn.
Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã Trà Linh Trần Ngọc Hiên cho rằng, về lâu dài, chính quyền địa phương sẽ bố trí cơ sở vật chất ổn định hơn cho các điểm trường miền núi, đảm bảo các em được học tập tập trung, chăm sóc toàn diện. Đồng thời kiến nghị các cấp có chính sách hỗ trợ thêm cho giáo viên làm việc tại vùng khó khăn, cải thiện điều kiện bán trú và nội trú để mô hình này thực sự phát huy hiệu quả, đồng thời giảm thiểu rủi ro trong mùa mưa bão.
Bên cạnh đó, địa phương cũng đang triển khai phương án khắc phục các tuyến đường bị sạt lở, đảm bảo thông tuyến 100% để giao thông và vận chuyển hàng hóa nông sản thuận lợi, đồng thời hỗ trợ các hộ dân khắc phục thiệt hại về nhà cửa, cây trồng và vật nuôi. Những giải pháp này vừa bảo đảm an toàn tính mạng và sinh kế cho người dân, vừa giúp duy trì việc học tập ổn định cho các em học sinh sau thiên tai.
Với những vết nứt kéo dài, nền đất yếu và hàng trăm điểm sạt lở vẫn chưa được xử lý dứt điểm, nỗi lo sạt lở ở vùng núi Đà Nẵng vẫn còn đó, đè nặng lên cuộc sống của người dân mỗi khi mây đen kéo đến. Hơn lúc nào hết, những địa phương vùng cao Đà Nẵng rất cần các giải pháp căn cơ, lâu dài để người dân yên tâm bám đất, bám làng và để những con đường huyết mạch không còn bị chia cắt sau mỗi trận mưa lũ.