Dự án xây dựng bãi rác nhiều năm vẫn chậm dù liên tục được gia hạn

Bãi chôn lấp chất thải rắn sinh hoạt huyện Đắk R’lấp tại thôn 8, thị trấn Kiến Đức nằm trên trục đường chính vào bon Đắk Plao, địa phương có đồng bào dân tộc thiểu số duy nhất của thị trấn. Bãi rác có diện tích gần 1 ha, hiện tiếp nhận mỗi ngày từ 15 - 20 tấn rác thải sinh hoạt từ thị trấn và các xã lân cận của huyện Đắk R’lấp.

Theo một số hộ dân tại thị trấn Kiến Đức, tình trạng quá tải, ô nhiễm môi trường nghiêm trọng tại bãi rác đã kéo dài nhiều năm nay. Vào mùa mưa, nước rỉ rác chảy tràn lan ra đường, vào nương rẫy, đất đai của người dân. Còn vào mùa khô, có thời điểm bãi rác cháy dai dẳng nhiều tháng liền, phát sinh khói độc hại hàng trăm mét, khiến tình trạng ô nhiễm không khí càng thêm nghiêm trọng.

Theo UBND thị trấn Kiến Đức, bãi chôn lấp rác thải tại thôn 8 không có hệ thống xử lý nước rỉ rác, không có nhà xưởng hay khu phân loại. Việc xử lý rác thải tại đây chỉ là tập kết và để tự hoại. Từ năm 2013, tức hơn 10 năm trước, bãi chôn lấp rác thải huyện Đắk R’lấp đã được xác định là một trong những cơ sở gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng tại Quyết định số 1788/QĐ-TTg ngày 1/10/2013 của của Thủ tướng Chính phủ về việc phê duyệt kế hoạch xử lý triệt để các cơ sở gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng đến năm 2020.

Cũng theo kế hoạch, bãi rác này phải đóng cửa và xây dựng bãi rác mới hợp vệ sinh trong giai đoạn 2013 - 2018. Trong thời gian xây dựng bãi rác mới, cơ quan chuyên môn địa phương phải sử dụng các loại hóa chất xử lý cục bộ nhằm hạn chế ô nhiễm môi trường tại bãi rác, tránh ảnh hưởng xấu tới sức khỏe người dân và môi trường.

Vào tháng 6/2018, UBND tỉnh Đắk Nông đã phê duyệt dự án đầu tư xây dựng dự án cải tạo, nâng cấp, xử lý triệt để ô nhiễm môi trường tại dãi thu gom rác thải huyện Đắk R’lấp. Dự án này xây dựng một bãi rác mới tại xã Đạo Nghĩa, huyện Đắk R’lấp với quy mô hơn 18 ha, tổng mức đầu tư gần 60 tỷ đồng.

Theo kế hoạch, bãi rác mới của huyện Đắk R’lấp tại xã Đạo Nghĩa được đầu tư bài bản với hệ thống xử lý hiện đại. Sau khi hoàn thành, toàn bộ rác thải tồn đọng tại bãi rác thị trấn Kiến Đức sẽ được thu gom, đóng kiện và vận chuyển về để xử lý, chấm dứt tình trạng ô nhiễm môi trường tại vùng ven thị trấn. Đồng thời, toàn bộ rác thải sinh hoạt của huyện Đắk R’lấp sẽ được tập kết, xử lý tại bãi rác mới.

Theo Ban Quản lý các dự án đầu tư xây dựng tỉnh Đắk Nông, chủ đầu tư dự án, bãi rác mới huyện Đắk R’lấp được khởi công vào tháng 11/2021 và dự kiến hoàn thành vào tháng 5/2023. Tuy nhiên, việc thi công bị chậm trễ do vướng mắc liên quan tới công tác giải phóng mặt bằng và việc bố trí vốn đối ứng cho dự án từ ngân sách địa phương. UBND tỉnh Đắk Nông sau đó đã đồng ý gia hạn thời gian hoàn thành đến hết năm 2023.

Cùng đó, các vướng mắc về giải phóng mặt bằng, bố trí vốn đối ứng cho dự án chưa được ngành chức năng giải quyết, tháo gỡ nên đến cuối năm 2024, UBND tỉnh Đắk Nông tiếp tục gia hạn thời gian hoàn thành, đưa vào sử dụng cho dự án đến cuối năm 2025.

Theo Ban Quản lý các dự án đầu tư xây dựng tỉnh Đắk Nông, liên danh thực hiện dự án bao gồm 4 doanh nghiệp: Công ty TNHH Xây dựng Triệu Sơn - Công ty TNHH MTV Thương mại và Xây dựng Hoàng Dũng - Công ty TNHH thiết bị điện Đông Nam - Công ty Cổ phần môi trường xây dựng ASIA.

Ông Trần Văn Tới, một hộ dân sống gần dự án cho biết, việc thi công rất chậm. Có lúc, nhiều tháng liền không có nhân công tại công trường hoặc lâu lâu mới có người vào. Từ đầu năm 2025 đến nay, mỗi tháng chỉ thấy làm vài ngày rồi ngừng, không biết đến khi nào mới hoàn thành dự án.

Ông Phan Vận, Phó Giám đốc Ban Quản lý các dự án đầu tư xây dựng tỉnh Đắk Nông cho biết, các vướng mắc liên quan tới dự án đã được giải quyết, tháo gỡ hoàn toàn vào cuối năm 2024. Tuy nhiên, các nhà thầu của dự án thi công khá chậm trễ, không đạt tiến độ so với hợp đồng và kế hoạch đã thống nhất giữa các bên.

Cũng theo ông Phan Vận, hiện đang trong thời điểm nắng ráo và thuận lợi cho công tác thi công nhưng nhiều thời điểm nhà thầu không bố trí đủ nhân lực, vật lực để triển khai. Tháng 4/2025 vừa qua, chủ đầu tư đã ban hành văn bản cảnh báo tiến độ thi công tại dự án. Nếu các nhà thầu không sớm khắc phục, đơn vị sẽ trình cấp có thẩm quyền xử phạt và điều chỉnh khối lượng, hợp đồng theo đúng các quy định của pháp luật.