Một buổi sáng, giọng nói nghe sột soạt trên sóng radio vang lên ra lệnh cho những chiếc xe tăng tiến vào vị trí trong một khu dân cư ở Donetsk. Những chiếc xe bọc thép của lực lượng đòi độc lập lăn bánh tới địa điểm với sự yểm trợ của một xe chở theo các tay súng. Chỉ vài phút sau đó, đạn pháo lao qua bầu trời hướng về phía của phe chính phủ Ukraine trước khi những chiếc xe rời đi vì hết đạn dược.Một người phụ nữ ôm con đứng khóc gần ngôi nhà bị đạn phá hủy tại Horlivka, Đông Ukraine ngày 11/6. Ảnh: AP |
Một lúc sau, đạn pháo lại bay qua bầu trời theo hướng ngược lại. Có vẻ như đó là màn đáp trả từ phía quân đội Ukraine, và điểm đến của chúng là một khu vực vẫn còn hàng trăm gia đình sinh sống với cơ sở vật chất vốn đã bị tàn phá nặng nề do cuộc xung đột dai dẳng.
Những cuộc đấu pháo như vậy giữa hai phía không phải là chuyện hiếm trong cuộc xung đột vốn dĩ đã cướp đi sinh mạng của ít nhất 6.454 người tại Ukraine theo thống kê của Liên hợp quốc, bao gồm cả lực lượng tham chiến lẫn dân thường. Quỹ Nhi đồng Liên hợp quốc (UNICEF) cho hay, ít nhất 68 trẻ em đã thiệt mạng trong cuộc xung đột ở Ukraine, nguyên nhân gây tử vong trong nhiều trường hợp là do đạn pháo.
Cũng theo UNICEF, trong tuần qua, các cuộc giao tranh bằng vũ khí hạng nặng nổ ra ở ngoại ô Marinka của Donetsk đã khiến một số trẻ bị thương. Sau nhiều tháng chiến sự tạm lắng nhờ đạt được thỏa thuận ngừng bắn hồi tháng 2 năm nay, dân thường lại tiếp tục trở thành nạn nhân trong những cuộc so găng của hai phía trong bối cảnh các quan chức Ukraine vẫn cáo buộc phe đòi độc lập tìm cách làm bùng nổ một vòng chiến tổng lực mới, còn chính quyền nổi dậy tuyên bố muốn đẩy lui quân đội Ukraine, đồng thời cầm chân lực lượng này càng xa khu vực dân cư càng tốt.
Việc căng thẳng có dấu hiệu leo thang đang đặt người dân ở Đông Ukraine vào tình thế nguy hiểm. Hôm 15/6, người dân đã tổ chức một cuộc tuần hành tự phát với thông điệp yêu cầu kết thúc chiến tranh: Kế hoạch của quân đội Ukraine cần bị phá bỏ, và vũ khí của phe đòi độc lập cần được di dời.
Trước phản ứng của người dân, chỉ huy phe nổi dậy khẳng định vũ khí hạng nặng không có mặt trên tiền tuyến. “Không có loại vũ khí nào như thế ở đây. Chúng tôi đã di chuyển chúng đi khỏi đây. Chúng tôi sử dụng vũ khí nhỏ và đó là tất cả. Chúng tôi không vi phạm thỏa thuận ngừng bắn...”, người đứng đầu một đơn vị của phe đòi độc lập trên tiền tuyến gần sân bay Donetsk cho hay.
Trái lại, theo người phát ngôn của phe nổi dậy Eduard Basurin, hai thường dân đã thiệt mạng vì đạn pháo của quân đội hôm 11/6 “ở quận Kuibyshev của Donetsk”. Một trong hai nạn nhân đang ngồi uống bia ngoài trời thì bị sức ép của vụ nổ đạn pháo hất văng vào một hàng rào gần đó.
Như thường lệ, quân đội Ukraine cũng luôn bác bỏ việc nhắm bắn vào khu vực dân cư dù những cuộc điều tra tại hiện trường của các quan sát viên thuộc Tổ chức An ninh và Hợp tác châu Âu (OSCE) cho thấy đạn pháo được bắn ra từ những vị trí của quân đội Kiev.
Nằm ở phía tây Donetsk, cánh đồng cách làng Pisky vài km là điểm nóng hỏa lực. Nơi đây là bãi phóng đạn pháo của quân đội Ukraine, đồng thời cũng là nơi dừng chân của những quả đạn pháo được bắn ra từ phía phe nổi dậy. Hoàng hôn tan, đạn pháo lại lần lượt bay qua bay lại trên bầu trời.
Ôm cậu con trai Misha trong lòng, anh Dmitry Nosov kể về một cuộc thoát thân khỏi đạn pháo của gia đình. “Đạn pháo đến bất ngờ, rồi chúng tôi bỏ chạy. Khi ra bên ngoài, chúng tôi nhìn thấy một ngôi nhà đang bốc cháy. Đứa trẻ này phải chịu đựng tất cả mọi chuyện. Sao đây lại là lỗi của chúng tôi cơ chứ”.