Cologne, thành phố tiềm ẩn nhiều bất ổn của nước Đức

Hơn 1.000 người đàn ông, trong đó có nhiều người được mô tả là người Ảrập và Bắc Phi đã tham gia vào một loạt vụ tấn công, trộm cướp và quấy rối tình dục phụ nữ trong đêm Giao thừa ở thành phố. Quy mô vụ việc lớn chưa từng có và sự táo tợn của nó đã làm người dân Đức bị "sốc" trong bối cảnh những tranh cãi về vấn đề người di cư vẫn đang âm ỉ.

Đây không phải là lần đầu tiên Cologne phải chứng kiến những hành động không đẹp. Những đối tượng cực hữu của phong trào HogeSa Đức chống lại Cực đoan thánh chiến Salafi luôn chọn Cologne để tổ chức những cuộc biểu tình có xu hướng quá khích của mình. Mới đây, hồi tháng 10/2015, chính bà đương kim Thị trưởng thành phố Henriette Reker cũng bị một kẻ cực đoan tấn công bằng dao khi bà đang vận động tranh cử. Những ngày đầu năm mới này, Cologne một lần nữa lại bị chấn động và trở thành tâm điểm của nước Đức sau vụ việc tấn công gây sốc nhằm vào phụ nữ trong thời khắc chuyển sang năm mới.

Câu hỏi đặt ra là tại sao ở thành phố Cologne lại xảy ra nhiều bất ổn như vậy? Với hơn 1 triệu dân, Cologne là trung tâm kinh tế - văn hóa và thành phố lớn nhất bang Nordrhein-Westfalen, bang có số dân đông nhất cả nước và đóng góp nhiều nhất vào GDP của Đức. Tuy nhiên, nếu chia theo đầu người, mức thu nhập bình quân của người dân ở bang này lại thuộc hàng thấp nhất trong số các bang khu vực miền Tây Đức. Cologne cùng với các thành phố xung quanh như Düsseldorf, Bochum, Wuppertal... tạo thành trung tâm công nghiệp Ruhr nổi tiếng, từng một thời được ví như là vùng đất của "than và sắt", đóng góp chính vào sự phục hồi kỳ diệu của nước Đức sau chiến tranh thế giới. Tuy nhiên, sự chuyển dịch cơ cấu kinh tế những năm gần đây đã làm cho nhiều người công nhân với tay nghề cũ rất khó khăn trong việc tìm kiếm việc làm. Tỷ lệ thất nghiệp trung bình năm 2015 của bang này lên đến 8%, mức cao thứ hai trong số các bang ở miền Tây. Có thể nói, đối với một bang có dân số đông nhất nước Đức như Nordrhein-Westfalen, việc số người thất nghiệp cao cộng với mức sống thua sút các bang xung quanh đi kèm với những áp lực từ dòng người di cư khổng lồ đang tạo ra nhiều nguy cơ tiềm ẩn đối với ổn định xã hội của vùng đất này.

Trong số các bang của Đức, Nordrhein-Westfalen là bang tiếp nhận số người nhập cư và tị nạn nhiều nhất trong năm 2015 vừa qua. Theo ước tính, người nhập cư tới bang này năm 2015 chiếm đến khoảng 21,5% số người tới Đức, tương đương khoảng 220.000 người. Mặc dù tỷ lệ này được tính trên quy mô dân số và nguồn thu của mỗi bang, nhưng rõ ràng việc một bang đông dân nhất phải tiếp nhận thêm số người tị nạn nhiều nhất sẽ càng tạo ra thêm những khó khăn về kinh tế cũng như những xung đột và mâu thuẫn trong xã hội.

Đặc điểm cộng đồng dân cư tại Cologne cũng có những điểm đáng chú ý. Thành phố này có cộng đồng người Hồi giáo rất lớn, khoảng 125.000 người. Trong khi đó, Cologne cũng có cộng đồng người Do Thái lớn nhất và lâu đời nhất ở Đức. Cologne cũng nằm tương đối gần với Bỉ, Hà Lan và Pháp. Những điều này một mặt tạo nên sự cộng hưởng và giao thoa văn hóa cho thành phố Cologne nhưng mặt khác lại tạo ra những xung đột và va chạm văn hóa, tôn giáo nhất định. Một yếu tố nữa là do nằm trên giao điểm của các tuyến đường bộ, đường sắt, đường thủy huyết mạch của phía Tây nước Đức nên sự thuận tiện về giao thông của Cologne cùng với vị trí là thành phố lớn thứ tư của Đức cũng giúp các phong trào và lực lượng chính trị ở phía Tây Đức có xu hướng chọn Cologne làm địa điểm quan trọng để huy động lực lượng và tổ chức các hoạt động của mình.

Trên thực tế, Cologne vẫn là một thành phố rất đẹp với cảnh quan hùng vĩ, dòng sông Ranh hiền hòa và Nhà thờ lớn Kölner Dom nổi tiếng, một thành phố của những con người hiếu khách và cởi mở. Tuy nhiên, chính quyền thành phố này nói riêng và chính quyền bang Nordrhein-Westfalen có nhiều việc phải làm để duy trì sự ổn định và cuốn hút của thành phố này, thay vì biến nó trở thành trung tâm của một số bất ổn gần đây của nước Đức.