Chia sẻ về tiến độ nghiên cứu vắc xin COVID-19, TS. Đỗ Tuấn Đạt, Chủ tịch VABIOTECH cho biết: “Sau khi hoàn tất giai đoạn tiền lâm sàng, sẽ bước sang giai đoạn thử nghiệm lâm sàng trên người. Dự kiến, nhanh nhất là đến đầu năm 2021, VABIOTECH mới có đủ số liệu để được cấp phép tiến hành thử nghiệm vắc xin phòng COVID-19 ở giai đoạn lâm sàng (thử nghiệm và đánh giá trên người)”.
Theo đó, người cao tuổi- đối tượng đích trong phòng chống dịch COVID-19 do có nguy cơ mắc bệnh cao, sẽ là nhóm được cần được đánh giá trong các thử nghiệm vắc xin trên người. Tuy nhiên, ban đầu, các nhà nghiên cứu sẽ tiêm thử nghiệm vắc xin COVID-19 ở những đối tượng ít có nguy cơ (độ tuổi từ 18-59 tuổi).
Việt Nam đang có 4 đơn vị nghiên cứu và sản xuất vắc xin COVID-19 là: Công ty TNHH một thành viên Vắc xin và Sinh phẩm Số 1 (VABIOTECH), Viện Vắc xin và Sinh phẩm Y tế (IVAC), Trung tâm Nghiên cứu Sản xuất Vắc xin và Sinh phẩm Y tế (POLYVAC) và Công ty TNHH Công nghệ sinh học Dược NANOGEN.
Theo quy định, tất cả các loại vắc xin trước khi được đưa ra sử dụng đều phải trải qua ít nhất 5 giai đoạn. Đầu tiên, các nhà nghiên cứu, đánh giá, lựa chọn dự tuyển vắc xin nhằm tạo ra vùng kháng nguyên có tính sinh miễn dịch và an toàn khi sử dụng trên người sau này. Sau đó, vắc xin được đánh giá tiền lâm sàng, tức là đánh giá hiệu quả thử nghiệm trên động vật. Khi an toàn trên động vật, vắc xin tiếp tục được đánh giá trên người; trong đó chia làm các giai đoạn: Nghiên cứu giai đoạn 1 được thử nghiệm từ 30- 150 người, giai đoạn 2 thử nghiệm trên ít nhất 200 người, giai đoạn ba ít nhất 800 người và theo dõi tối thiểu trong một năm kể từ ngày tiêm mũi vắc xin cuối cùng.
Theo ông Nguyễn Ngô Quang, Phó Cục trưởng Khoa học công nghệ và Đào tạo (Bộ Y tế), giai đoạn thử nghiệm lâm sàng có ba giai đoạn nhằm đánh giá vắc xin lần lượt về tính an toàn, hiệu quả và hiệu lực bảo vệ, xác định số lần tiêm trong một liệu trình. Tuy nhiên, Việt Nam cũng khó khăn trong thử nghiệm giai đoạn 3 vì thiếu bệnh nhân dương tính lây nhiễm ngoài cộng đồng do công tác phòng bệnh tốt, tỷ lệ bệnh nhân dương tính ở nước ngoài và nhập cảnh rất nhỏ.