Suy gan vì uống thực phẩm chức năng thảo dược

Theo hãng tin ABC, trong vòng 5 năm qua, có ít nhất 6 người Australia đã phải trải qua phẫu thuật cấy ghép nội tạng vì sử dụng thực phẩm chức năng làm từ thảo mộc.

Số liệu từ các Cơ quan quản lý hiến tặng nội tạng quốc gia cho thấy kể từ năm 2011 đến nay, có ba ca ghép gan, ba ca ghép thận, đã được thực hiện cho những người mắc bệnh gan sau khi uống một số loại dược thảo.

Dư luận Australia càng trở nên hoang mang sau vụ một người đàn ông ở miền Tây nước này, Matthew Whitby kể lại chuyện mình suýt mất lá gan chỉ vì sử dụng bột protein có chứa chiết xuất trà xanh và một loại thực phẩm chức năng chứa chiết xuất quả nụ. Theo lời kể của Whitby, ông bố trẻ 27 tuổi này tìm mua dược thảo và thực phẩm chức năng dạng bột protein bán rộng rãi trên một trang web có địa chỉ ở Australia. Ba tháng sau, anh nhập viện tại Perth và choáng váng khi nghe tin mình chỉ còn sống được hai tuần vì bị suy gan và được đưa vào danh sách chuẩn bị ghép gan khẩn cấp.

Gan của Matthew Whitby đã bị suy nghiêm trọng và anh phải chấp nhận ghép gan từ một người mắc viêm gan B. Giờ đây, anh sẽ phải sống với vốc thuốc viêm gan và chống đào thải suốt cuộc đời còn lại.

“Tôi không nghĩ rằng thứ gì đó có thể mua trên mạng hay ở quầy bán thuốc nào có thể làm hại mình như vậy. Họ không nói gì về ‘khả năng gây tổn thương gan’”, Matthew Whitby chia sẻ.

Trường hợp của Matthew Whitby được đăng tải trên Tạp chí Y khoa Australia. Theo lời của người đàn ông này, anh sống để kể lại câu chuyện “sống dở chết dở” vì sản phẩm chức năng chiết xuất thảo mộc và cảnh báo tới mọi người trước khi sử dụng bất kỳ sản phẩm tương tự. Các bác sĩ của Whitby cho hay chiết xuất trà xanh có khả năng rất cao là thủ phạm gây suy gan.

Điều đáng nói, việc cung cấp các sản phẩm có chứa chiết xuất trà xanh không bất hợp pháp và đây là chất được phép bán tại Australia.

Cơ quan quản lý thực phẩm chức năng trị liệu (TGA) cho biết một trong những sản phẩm Matthew dùng là loại bột protein tên HydroxyBurn Elite do BSc cung cấp, và sản phẩm này không còn trên thị trường. Các chuyên gia cho rằng suy gan liên quan đến chiết xuất trà xanh có thể xảy ra do catechin, cũng là chất mang lại lợi ích, đặc biệt là một nhóm nhỏ gọi là EGCG.

Chuyên gia về gan, Giáo sư Gary Jeffrey thuộc Trung tâm cấy ghép gan Tây Australia, cũng là bác sỹ chữa trị trực tiếp cho Matthew Whitby nói: "Chính xác là cơ chế hoạt động của chiết xuất trà xanh với gan chưa được xác định, nhưng nó có thể gây ra các tác tại, mà trong trường hợp xấu nhất là gan bị phá hủy."

Nhà nghiên cứu y dược, Giáo sư Ric Day ở bệnh viện St Vincent cho biết những trường hợp như của Whitby gọi là phản ứng "đặc ứng" (idiosyncratic), và hầu như có thể xảy ra với hầu như bất kỳ loại thuốc nào. Ông nói: “Trường hợp này rất hiếm và có vẻ một số người có sự nhạy cảm đặc biệt. Nói chung nó giống như một sự xui xẻo nhưng để bảo vệ mình, hãy đảm bảo mua thuốc tại cơ sở có uy tín, không sử dụng quá liều, làm theo hướng dẫn sử dụng. Một nguyên tắc chung là nhiều hơn không đồng nghĩa với tốt hơn mà có thể độc hại hơn”.

Trong khi đó, ABC ngày 1/3 dẫn lời ông Steve Scarff, Giám đốc Cơ quan quy định về thuốc không cần kê toa và các vấn đề khoa học nói rằng việc cần thêm những cảnh báo hay các quy định quản lý chặt chẽ hơn nằm trong tay chính phủ liên bang. 

Ông Scraff nói rằng an toàn của người tiêu dùng là "quan trọng nhất”, và cho biết Australia có một hệ thống hàng đầu thế giới về quản lý thuốc: "Đã có nhiều lần kiểm nghiệm chiết xuất trà xanh và kết luận nó là loại thảo dược có nguy cơ thấp. Có quy trình rõ ràng để đánh giá sự an toàn của các thành phần và các sản phẩm”.

Chuyên gia cấy ghép gan, Tiến sĩ Nick Shackel từ Bệnh viện Sydney's Royal Prince Alfred cho biết ông đã tiếp nhận nhiều trường hợp suy gan và cấy ghép gan có liên quan đến sử dụng thảo dược. "Có những hợp chất trong trà xanh mà nếu uống quá nhiều sẽ làm suy gan, và điều này dự đoán được," ông Shackel nói.