Chương trình hỗ trợ khoảng 100 trẻ em trong đợt triển khai lần này. Đối với nhiều gia đình, đặc biệt là gia đình nghèo, gia đình đồng bào dân tộc thiểu số ở vùng cao, đây là cơ hội hiếm có để con họ được tiếp cận kỹ thuật y tế chất lượng cao mà trước đây họ chỉ dám nghĩ đến nhưng không đủ khả năng thực hiện. Những tiếng cười rộn ràng xen lẫn ánh mắt lo lắng của các bậc cha mẹ tại khu vực chờ khám là minh chứng cho khát vọng lớn lao: mong con được khỏe mạnh, có cơ hội hòa nhập cộng đồng như bao bạn bè đồng trang lứa.
Trong nhiều năm qua, Lạng Sơn đã tổ chức nhiều đợt khám, sàng lọc và phẫu thuật miễn phí dành cho trẻ em khuyết tật. Theo thống kê, ngành y tế tỉnh đã thăm khám cho hơn 5.500 trẻ mắc các dị tật khác nhau như dị tật vận động, dị tật ở vùng hàm mặt, các vấn đề bẩm sinh ở tay, chân hoặc những di chứng để lại sau tai nạn. Trên 800 ca phẫu thuật đã được thực hiện thành công, mang đến sự thay đổi rõ nét trong khả năng vận động, giao tiếp và sinh hoạt hằng ngày của trẻ.
Đằng sau mỗi ca phẫu thuật là câu chuyện dài về nỗ lực, kiên trì của đội ngũ y bác sĩ, đồng thời là sự đồng hành của các tổ chức nhân đạo và chính quyền địa phương. Đối với nhiều bậc phụ huynh, thời điểm con được thông báo có thể phẫu thuật thành công là khoảnh khắc mà hy vọng được thắp sáng trở lại. Một số em sau điều trị đã có thể tự đi lại, cầm nắm đồ vật, nói rõ ràng hơn hoặc tự tin trở lại trường học. Những thay đổi đó không chỉ tác động tích cực đến cuộc sống của trẻ mà còn tiếp thêm động lực để gia đình vững vàng hơn trong hành trình nuôi dưỡng và hỗ trợ con phát triển.
Tăng cường năng lực chuyên môn cho y tế địa phương
Ngoài ý nghĩa nhân đạo, chương trình còn góp phần nâng cao chuyên môn cho đội ngũ y bác sĩ tại Lạng Sơn. Các chuyên gia đến từ Trung tâm II và Hội Cứu trợ trẻ em tàn tật Việt Nam thường xuyên tổ chức trao đổi chuyên môn, hội chẩn, hướng dẫn thực hành phẫu thuật theo phương pháp mới. Đây là dịp để bác sĩ tuyến tỉnh tiếp cận kỹ thuật hiện đại, cập nhật kinh nghiệm xử lý các ca dị tật phức tạp.
Việc chuyển giao kỹ thuật đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển nguồn nhân lực y tế chất lượng tại địa phương. Qua nhiều năm, đội ngũ bác sĩ của Lạng Sơn đã từng bước làm chủ nhiều kỹ thuật phục hồi chức năng, chỉnh hình và can thiệp y khoa đối với các dạng dị tật ở trẻ em. Kết quả này góp phần nâng cao chất lượng khám chữa bệnh trong tỉnh, đồng thời tạo điều kiện để người dân được hưởng dịch vụ y tế ngay tại địa phương mà không phải chuyển tuyến xa.
Điểm đặc biệt của chương trình phẫu thuật nhân đạo là toàn bộ chi phí mổ, điều trị và nằm viện đều được hỗ trợ. Không chỉ vậy, trẻ và người thân còn được cấp kinh phí đi lại, ăn uống trong suốt thời gian đồng hành cùng con tại bệnh viện. Đối với nhiều hộ gia đình nghèo, đây là sự hỗ trợ vô cùng thiết thực, giảm bớt nỗi lo tài chính vốn là rào cản lớn khiến họ ngần ngại khi con cần điều trị.
Các đoàn bác sĩ tiến hành khám sàng lọc kỹ lưỡng, hội chẩn chuyên sâu trước khi đưa ra chỉ định mổ phù hợp cho từng trường hợp. Quy trình được thực hiện theo chuẩn an toàn, hiện đại. Sau phẫu thuật, trẻ tiếp tục được theo dõi, chăm sóc, tập phục hồi chức năng và hướng dẫn tái khám định kỳ. Mục tiêu cuối cùng là mang đến kết quả điều trị tối ưu, giúp trẻ phục hồi tốt và sớm trở lại sinh hoạt bình thường.
Việc triển khai chương trình phẫu thuật miễn phí cũng là minh chứng rõ nét cho nỗ lực của tỉnh Lạng Sơn trong thực hiện quyền trẻ em khuyết tật theo quy định pháp luật. Luật Trẻ em năm 2016 khẳng định: trẻ em khuyết tật được hưởng đầy đủ quyền của trẻ em và quyền của người khuyết tật, bao gồm quyền được chăm sóc sức khỏe, quyền được giáo dục phù hợp, được hỗ trợ hòa nhập và được bảo trợ xã hội.
Trong lĩnh vực giáo dục, trẻ em khuyết tật trên địa bàn tỉnh được tạo điều kiện học tập phù hợp với khả năng, được lựa chọn môi trường giáo dục hòa nhập, bán hòa nhập hoặc tại các cơ sở chuyên biệt. Các em được miễn, giảm học phí, hỗ trợ học tập và được tiếp cận tài liệu, dụng cụ phù hợp. Điều này giúp nhiều trẻ có hoàn cảnh khó khăn vẫn được đến trường, duy trì việc học và phát triển kỹ năng.
Về an sinh xã hội, trẻ khuyết tật thuộc diện đặc biệt khó khăn được hưởng trợ cấp hằng tháng hoặc được nuôi dưỡng tại các cơ sở bảo trợ theo Luật Người khuyết tật năm 2010. Đây là chính sách quan trọng góp phần giảm gánh nặng cho gia đình, bảo đảm cuộc sống ổn định và hướng đến hòa nhập cộng đồng cho trẻ.
Trong lĩnh vực y tế, quyền chăm sóc sức khỏe được thực hiện thông qua các chương trình khám bệnh, phát hiện sớm, phục hồi chức năng và hỗ trợ điều trị. Những chương trình phẫu thuật mang tính cộng đồng như lần này giúp mở rộng khả năng tiếp cận y tế cho trẻ, giảm chi phí điều trị và giúp gia đình chủ động hơn trong chăm sóc sức khỏe cho con em mình.
Ngoài ra, tỉnh còn tạo điều kiện để trẻ em khuyết tật tham gia các hoạt động văn hóa, thể thao phù hợp, giúp trẻ nâng cao thể chất, rèn kỹ năng và tự tin hòa nhập. Nhiều hoạt động truyền thông về quyền trẻ em khuyết tật cũng được triển khai để góp phần thay đổi nhận thức xã hội, giảm kỳ thị và thúc đẩy môi trường thân thiện cho trẻ.
Mặc dù đạt được nhiều kết quả tích cực, Lạng Sơn vẫn đối mặt không ít khó khăn trong công tác bảo đảm quyền trẻ em khuyết tật. Nguồn lực tài chính cho các hoạt động hỗ trợ còn hạn chế, trong khi nhu cầu phẫu thuật, can thiệp y khoa cho trẻ ngày càng nhiều. Công tác truyền thông về quyền trẻ em khuyết tật ở một số địa phương vùng sâu, vùng xa còn chưa được thực hiện đồng bộ; nhận thức của một số gia đình và cộng đồng về việc can thiệp sớm đối với trẻ khuyết tật vẫn còn hạn chế.
Ngoài ra, cơ sở vật chất phục vụ phục hồi chức năng ở tuyến huyện còn thiếu, việc theo dõi lâu dài sau phẫu thuật cũng gặp khó khăn do điều kiện đi lại của người dân miền núi. Đây là những vấn đề cần tiếp tục được quan tâm trong thời gian tới để bảo đảm trẻ em khuyết tật được tiếp cận dịch vụ y tế một cách bền vững và toàn diện.
Hướng tới một tương lai không trẻ em nào bị bỏ lãng quên
Chương trình phẫu thuật miễn phí dành cho trẻ em khuyết tật tại Lạng Sơn là hoạt động giàu ý nghĩa nhân văn, thể hiện trách nhiệm của chính quyền, ngành y tế, các tổ chức xã hội và cộng đồng đối với trẻ em yếu thế. Mỗi ca phẫu thuật thành công là thêm một nụ cười mới, một cánh cửa tương lai được mở ra cho các em.
Trong thời gian tới, tỉnh đặt mục tiêu mở rộng quy mô khám sàng lọc, nâng cao năng lực chuyên môn, tăng cường hợp tác với các tổ chức nhân đạo và đẩy mạnh công tác truyền thông để ngày càng nhiều trẻ em được phát hiện sớm dị tật và nhận hỗ trợ kịp thời.
Những nỗ lực bền bỉ ấy đang dần khẳng định quyết tâm của Lạng Sơn trong việc bảo đảm mọi trẻ em, dù ở hoàn cảnh nào, cũng được chăm sóc sức khỏe, được học tập, được yêu thương và được tạo điều kiện phát triển toàn diện.