Ứng dụng AI trong công việc
Từ góc độ doanh nghiệp, ông Lê Công Năng, CEO Wondertour cho biết: Từ khi ChatGPT ra đời, đơn vị ứng dụng rộng rãi trong xây dựng chương trình, viết lời giới thiệu, đồ hoạ… Với sự tiện ích của chương trình, đơn vị chấp nhận mua gói dịch vụ có trả phí để sử dụng. Tuy nhiên, việc sử dụng các sản phẩm từ ChatGPT vẫn phải có kiểm soát từ con người. Do đó, trước mắt các ứng dụng liên quan đến AI vẫn chưa thay thế con người, nhưng con người cũng phải năng động hơn, sáng tạo hơn.
Đào tạo công nghệ thông tin.
Trong khi đó, ông Hoàng Nam Tiến, Phó Chủ tịch Hội đồng Trường Đại học FPT nhận định, tương lai nhân viên nhiều ngành nghề sẽ bị thay thế bởi AI và robotic (tự động hóa). Bởi lẽ, những công nghệ này đang tạo ra một nguồn lao động không mệt mỏi, không đòi hỏi chế độ thưởng hay lương tháng thứ 13, không xin nghỉ vì lý do cá nhân như con ốm, gia đình có việc, cần thời gian “chữa lành”…
“Ước tính, khoảng 85% nhân sự đang đảm nhận những công việc những công việc lặp đi lặp lại sẽ mất việc trong tương lai không xa. Dù không thể thay thế hoàn toàn sức lao động và trí tuệ của con người, nhưng sự bùng nổ của trí tuệ nhân tạo khiến cho người lao động phải thay đổi để theo kịp xu thế. Thay đổi cơ bản nhất là phải “xóa mù” công nghệ. Nếu như trước đây, “nạn mù chữ” là khó khăn của nhiều thế hệ lao động Việt Nam, hiện nay, “mù công nghệ” sẽ đem đến những thách thức lớn cho nhân sự trong thời kỳ công nghệ 4.0”, ông Hoàng Nam Tiến chia sẻ.
Từ thực tế kết nối việc làm, ông Vũ Quang Thành, Phó Giám đốc Trung tâm Dịch vụ việc làm Hà Nội cho biết: Ngành công nghệ thông tin, công nghệ số vẫn cho thấy là xu hướng tăng tuyển dụng trong thời gian tới với mức lương hấp dẫn. Nhất là gần đây, Việt Nam công bố chiến lược phát triển ngành bán dẫn thì cơ hội nhân lực cho ngành này sẽ càng cao.
Cuối năm 2024, khi đến Việt Nam nhận giải thưởng Chính VinFuture 2024, Giáo sư Yoshua Bengio, Viện trưởng Viện nghiên cứu AI Mila, một trong những người đặt nền móng để AI phát triển như hiện nay đã chia sẻ: AI không lấy đi công việc của con người và sẽ tạo ra những nghề mới.Theo Giáo sư Yoshua Bengio, làn sóng sa thải trong các lĩnh vực không hoàn toàn là do hệ quả của sự phát triển AI, mà còn bị ảnh hưởng bởi các yếu tố điều chỉnh kinh tế.
“AI thể hiện sự tiến bộ xuất sắc trong nhiều lĩnh vực nhưng chưa hoàn toàn thay thế được con người, đặc biệt ở những công đoạn đòi hỏi tư duy chiến lược, nghiên cứu… Một thống kê năm 2023 về tương lai của thị trường lao động của Diễn đàn Kinh tế Thế giới cho biết, đến năm 2025, AI dự kiến sẽ tạo ra 12 triệu việc làm mới trên toàn cầu. Một nghiên cứu khác của McKinsey cũng cho thấy, AI có thể đóng góp vào việc tạo ra từ 20 triệu đến 50 triệu việc làm mới trên thế giới vào năm 2030”, Giáo sư Yoshua Bengio chia sẻ.
Theo Chủ tịch Tập đoàn FPT, ông Trương Gia Bình, AI cần được coi là một “đồng minh” chứ không phải một mối đe dọa lấy mất việc làm của con người. Việc học hỏi và ứng dụng AI là vô cùng quan trọng để duy trì tính cạnh tranh trên thị trường lao động; bao gồm những hiểu biết cơ bản về AI, học máy, khoa học dữ liệu, cũng như các kỹ năng giải quyết vấn đề và phân tích để làm việc hiệu quả với các hệ thống AI.
Việc làm sẽ có nhiều thay đổi
Đặt trong bối cảnh chung hiện nay, Bộ trưởng Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội (LĐTBXH) Đào Ngọc Dung cho biết, các xu hướng mới như việc làm xanh, việc làm số, tác động của trí tuệ nhân tạo, chuyển đổi năng lượng, thích ứng già hóa dân số đang có sự tác động đa dạng, dẫn đến nhiều thay đổi về việc làm.
"Từ thực tế đó, chúng ta đưa ra những vấn đề có tính chất vượt trội để hoàn thiện thể chế, khuôn khổ pháp lý với mục tiêu thúc đẩy xây dựng thị trường lao động đồng bộ, linh hoạt, đa dạng, bền vững và hội nhập. Do đó, trọng tâm của việc sửa Luật Việc làm là tạo ra việc làm đẩy đủ, chất lượng cao và nâng cao năng suất lao động", Bộ trưởng Đào Ngọc Dung cho hay.
Triển lãm công nghệ mới tại Make in Việt Nam 2024.
Trong 10 năm qua, Luật Việc làm đã có những quy định không còn phù hợp. Hiện nay, Việt Nam thiếu cơ chế để phát huy đa dạng nguồn lực xã hội và thúc đẩy giải quyết việc làm. Vì vậy trong những năm qua mặc dù có tiến bộ, song tốc độ chuyển dịch cơ cấu lao động nhìn chung chậm. Bộ trưởng Đào Ngọc Dung cho rằng, đào tạo nhân lực thiếu đột phá mạnh, nhất là ở nhân lực chất lượng cao. Hơn nữa, chính sách đầu tư chưa tương xứng cho nhân lực chất lượng cao, các ngành nghề mới, kỹ năng mới phục vụ cho phát triển nhanh của đất nước.
Theo Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội, những yếu tố tác động đến thị trường lao động Việt Nam gồm: Mức độ thay đổi và loại hình công nghệ; Trình độ kỹ năng lao động; Chính sách quốc gia áp dụng hỗ trợ đào tạo và đào tạo lại cho người lao động. Đáng chú ý, các yếu tố đổi mới sáng tạo, gia tăng phát minh, sáng kiến thì tác động của trí tuệ nhất tạo tới việc làm chiếm từ 26% đến 40%. Như vậy, số việc làm sẽ bị đe dọa khoảng 14% và 32% có nguy cơ thay đổi.
Do đó, Bộ trưởng Đào Ngọc Dung cho rằng cần tập trung những vấn đề cơ bản như mở rộng tiếp cận kỹ năng cho tất cả mọi người, nhất là tiếp cận rộng rãi về giáo dục đào tạo, học suốt đời, tư vấn đào tạo kỹ năng thích ứng cho người Việt.
Tiếp nữa, cần hoàn thiện thị trường lao động toàn diện, thích ứng và bền vững. Dự thảo Luật Việc làm sửa đổi đang trình Quốc hội phải giải quyết tình trạng bất ổn phi chính thức trên thị trường lao động, đồng thời cải thiện chất lượng việc làm, thúc đẩy sự gia tăng, năng động của doanh nghiệp, sự lan tỏa của công nghệ, hạn chế tác động của mặt trái của thị trường.