Tại buổi lễ, Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Chu Ngọc Anh nhấn mạnh: Ngày 18/5 hàng năm đã trở thành ngày truyền thống, ngày hội quan trọng của những người trong ngành khoa học và công nghệ, vào dịp này nhiều hoạt động có ý nghĩa, thiết thực được tổ chức và nhận được sự quan tâm, hưởng ứng của cộng đồng các nhà khoa học và toàn xã hội.
Ngày Khoa học và Công nghệ Việt Nam năm 2019 được tổ chức với chủ đề "Khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo" - kiến tạo tương lai với mong muốn ngành khoa học và công nghệ Việt Nam có sự phát triển mạnh mẽ hơn, khẳng định được vai trò quan trọng trong quá trình phát triển và xác định vị trí của Việt Nam trên bản đồ khu vực và thế giới. Ngày Khoa học và Công nghệ Việt Nam nhằm tri ân, tôn vinh các thế hệ đội ngũ cán bộ khoa học và công nghệ, đồng thời khuyến khích niềm đam mê nghiên cứu khoa học của thế hệ trẻ - thế hệ tương lai của đất nước.
Thời gian qua, ngành khoa học và công nghệ Việt Nam luôn nỗ lực đẩy mạnh việc nghiên cứu và ứng dụng các thành tựu khoa học, công nghệ phục vụ phát triển kinh tế - xã hội. Điều này được thể hiện qua các số liệu cụ thể như: Chỉ số Đổi mới Sáng tạo Toàn cầu (GII) của Việt Nam những năm gần đây liên tục tăng cao, dẫn đầu nhóm quốc gia có thu nhập trung bình thấp (năm 2017 tăng 12 bậc, năm 2018 tăng tiếp 2 bậc, xếp thứ 45/126 quốc gia); chỉ số đóng góp của năng suất các nhân tố tổng hợp (TFP) tăng từ 33,6% bình quân giai đoạn 2011-2015 lên 43,3% trong giai đoạn 2016 - 2018, vượt mục tiêu đề ra là 35% giai đoạn 2010 - 2020.
Đặc biệt, tỷ lệ đầu tư cho khoa học và công nghệ từ xã hội đã có chuyển dịch mạnh và ngày càng tăng; doanh nghiệp khoa học và công nghệ tăng trưởng ngày càng rõ nét trong phát triển kinh tế; doanh nghiệp đổi mới sáng tạo start up của Việt Nam đã có bước trưởng thành mạnh mẽ, tiếp cận, cạnh tranh được với các doanh nghiệp khởi nghiệp đổi mới sáng tạo quốc tế. Đáng chú ý là startup ABIVIN - chuyên cung cấp phần mềm quản lý chuỗi cung ứng vận tải đã chiến thắng tại cuộc thi STARTUP WORLD CUP tại Mỹ với Giải thưởng 1 triệu USD.
Bên cạnh các thành tựu đạt được, ngành khoa học và công nghệ vẫn đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức. Nhận thức của các cấp, các ngành và các địa phương về vai trò của khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo còn chưa đầy đủ, toàn diện. Hành lang pháp lý và cơ chế, chính sách còn thiếu đồng bộ, chưa thực sự tạo động lực cho ứng dụng phát triển khoa học và công nghệ; khoa học công nghệ và đổi mới, sáng tạo chưa thực sự là động lực và nền tảng cho phát triển kinh tế - xã hội, cho tăng trưởng, tái cơ cấu kinh tế và tăng năng suất lao động xã hội, Bộ trưởng Chu Ngọc Anh chia sẻ.
Dịp này, Bộ Khoa học và Công nghệ đã trao Giải thưởng Tạ Quang Bửu và Giải thưởng báo chí về khoa học và công nghệ.
Giải thưởng Tạ Quang Bửu là Giải thưởng của Bộ Khoa học và Công nghệ, do Quỹ Phát triển Khoa học và Công nghệ Quốc gia làm Cơ quan thường trực, được tổ chức hàng năm nhằm khích lệ và tôn vinh các nhà khoa học có những thành tựu nổi bật trong nghiên cứu cơ bản thuộc các lĩnh vực khoa học tự nhiên và kỹ thuật. Giải thưởng góp phần thúc đẩy nghiên cứu khoa học cơ bản nói riêng, khoa học và công nghệ Việt Nam nói chung. Giải thưởng được xét tặng cho các nhà khoa học thuộc lĩnh vực khoa học tự nhiên và kỹ thuật gồm: Khoa học tự nhiên (Toán học, Khoa học máy tính và thông tin; Vật lý, Hóa học, Khoa học trái đất và môi trường, Sinh học, Khoa học tự nhiên khác), Khoa học kỹ thuật và công nghệ, Khoa học y dược và Khoa học nông nghiệp. Giải thưởng Tạ Quang Bửu được trao cho 3 nhà khoa học là: Phó Giáo sư Tiến sĩ Khoa học Phạm Đức Chính, Tiến sĩ Lê Trọng Lư và Phó Giáo sư Tiến sĩ Nguyễn Lê Khánh Hằng. Đây cũng là năm đầu tiên nhà khoa học nữ được trao Giải thưởng Tạ Quang Bửu.
Giải thưởng báo chí về Khoa học và Công nghệ là sự ghi nhận của Bộ Khoa học và Công nghệ đối với những nhà báo có tinh thần khoa học, những nhà báo đã nỗ lực hết mình tìm tòi, phát hiện, phản ánh mọi lĩnh vực của ngành khoa học và công nghệ, đóng góp cho sự phát triển khoa học và công nghệ đất nước thông qua tác phẩm báo chí. Đồng thời, thông qua các bài viết góp phần nâng cao nhận thức xã hội về vai trò của khoa học và công nghệ trong thời kỳ phát triển và hội nhập. Giải thưởng báo chí về Khoa học và Công nghệ năm 2018 đã trao 4 giải Nhất, 4 giải Nhì, 4 giải Ba và 6 giải phụ cho các tác giả đoạt giải.